Cymdeithas Bêl-droed Awstria
| UEFA | |
|---|---|
 | |
| Sefydlwyd | 18 Mawrth 1904 |
| Aelod cywllt o FIFA | 1905 |
| Aelod cywllt o UEFA | 1954 |
| Llywydd | Klaus Mitterdorfer |
Corff llywodraethu pêl-droed yn Awstria yw Cymdeithas Bêl-droed Awstria (Almaeneg: Österreichischer Fußball-Bund; ÖFB neu OeFB os na ellir creu umlaut). Mae'n trefnu'r gynghrair bêl-droed, Bundesliga Awstria, Cwpan Awstria a thîm pêl-droed cenedlaethol Awstria, yn ogystal â'r tîm merched cyfatebol. Mae'r pencadlys yn yr Ernst Happel Stadom yn y brifddinas, Fienna.
Ers 1905, mae wedi bod yn aelod FIFA, ac ers 1954, yn aelod UEFA.
Cynhaliwyd Tagblatt-Pokal ("Cwpan Papur Newydd"), rhagflaenydd y bencampwriaeth Awstria, am y tro cyntaf yn Fienna ym 1900. Cynhaliwyd y gêm ryngwladol gyntaf yn Fienna yn erbyn Hwngari ym 1902.
Ar ddechrau 2018, roedd 567,811 o chwaraewyr mewn 2,217 o glybiau wedi'u cofrestru yn y gymdeithas. Ar ddechrau 2018, roedd 567,811 o chwaraewyr mewn 2,217 o glybiau wedi'u cofrestru yn y gymdeithas. [1] Y gymdeithas yw trydydd sefydliad chwaraeon mwyaf yn y wlad felly, ar ôl y VAVÖ a'r ÖAV (ill dau yn gymdeithasau chwaraeon yr Alpau - sgïo, mynydda, rhwyfo ac ati). Pêl-droed yw'r gamp fwyaf poblogaidd yn Awstria, cyn sgïo, ond dim ond ar ôl chwaraeon mynydd. Mae pêl-droed yn bwysig iawn ac mae ganddo draddodiad yn Awstria y gellir ei olrhain yn ôl i 1894.
Mae'r Gymdeithas yn gyfrifol am Bundesliga Awstria a'r cynghreiriau is i ddynion, Bundesliga Menywod yr ÖFB, Cwpan Merched ÖFB a Chwpan ÖFB. Yn ogystal, mae tîm cenedlaethol Awstria a thîm pêl-droed cenedlaethol merched Awstria. Ym mis Ebrill 2018, cyhoeddodd y gymdeithas y byddai hefyd yn sefydlu tîm futsal cenedlaethol. [2]
Hanes[golygu | golygu cod]
Ym 1894, sefydlwyd y 'First Vienna Football Club' (Saesneg oedd enw'r tîm, nid Almaeneg gan adlewyrchu sut a phwy ysbrydolodd y tîm), y tîm pêl-droed cyntaf yn Awstria, yn Fienna. O'r cnewyllyn hwn, sefydlwyd Cymdeithas Bêl-droed Awstria ym 1904. Flwyddyn ar ôl ei sefydlu, daeth Awstria'n aelod o ffederasiwn pêl-droed rhyngwladol FIFA a chynhaliodd bumed gyngres FIFA ym 1908. Yn 1913, buont yn goruchwylio tîm cenedlaethol Galicia (rhanbarth Pwyleg ei hiaith ddaeth yn rhan o Wlad Pwyl annibynnol yn dilyn y Rhyfel Mawr. Roedd Galicia o dan adain Cymdeithas Bêl-droed Gwlad Pwyl a oedd ei hun, nes annibyniaeth, yn israddol i Gymdeithas Bêl-droed (Ymerodraeth) Awstria nes wedi'r Rhyfel Mawr.[3]
Cerrig milltir y ffederasiwn a hanes pêl-droed y gorffennol oedd y blynyddoedd 1930 i 1933, 1950 i 1954 ac yna 1958 yn ogystal â 1978, 1982, 1990 a 1998 gyda chyfranogiad Awstria yng Nghwpan y Byd.
Roedd Hugo Meisl yn un o'r personoliaethau mwyaf adnabyddus ym mlynyddoedd cynnar Cymdeithas Bêl-droed Awstria, gan ddod yn ysgrifennydd cyffredinol ac yn hyfforddwr tîm cenedlaethol ym 1927. Yng Ngemau Olympaidd yr Haf 1936, enillodd ei dîm arian ar ôl colli 2-1 i'r Eidal, Awstria. rownd derfynol ryngwladol yn unig. Arhosodd tîm Meisl, a gafodd y llysenw y Wunderteam, yn ddiguro o 12 Ebrill 1931 i 23 Hydref 1932 mewn 14 gêm yn olynol. Uchafbwyntiau’r gyfres hon oedd buddugoliaethau 6–0 (Berlin) a 5–0 (Fienna) yn erbyn yr Almaen.
Gwelodd y 1950au fwy o gyflawniadau gyda'u mawrion pêl-droed adnabyddus fel Ernst Ocwirk (ddwywaith capten Tîm Dethol y Byd FIFA), Ernst Happel, Gerhard Hanappi a Walter Zeman. Mae Cwpan y Byd FIFA 1954 ymhlith y rhai mwyaf llwyddiannus yn hanes Cymdeithas Bêl-droed Awstria. Ugain mlynedd ar ôl bod yn y 4ydd safle yng Nghwpan y Byd FIFA 1934 a gynhaliwyd yn yr Eidal, dychwelodd Awstria i gylch y timau gorau eto.
Cymdeithasau rhanbarthol[golygu | golygu cod]
Ceir cymdeithasau pêl-droed rhanbarthol neu taleithiol o fewn Gweriniaeth Awstria. Maent yn rhan o strwythur ffederal y Gymdeithas, fel ag y mae Awstria fel gwladwriaeth. Sefydlwyd hwy'n fuan wedi'r Rhyfel Byd Cyntaf pan sefydlwyd Gweriniaeth Awstria fel gwlad annibynnol wedi diddymiad Ymerodraeth Awstria-Hwngari yn y Rhyfel. Ceir hefyd cymdeithasau wedi eu ffurfio ar hunaniaeth genedlaethol o fewn yr Ymerodraeth.
Cymdeithasau rhanbarthol blaenorol[golygu | golygu cod]
Cyflwynwyd pêl-droed fel camp i Awstria a thiriogaethau eraill Mitteleuropa pan oedd Awstria a chenhedloedd (sydd nawr yn annibynnol) yn rhan o Ymerodraeth Awstria-Hwngari. O fewn yr Ymerodraeth roedd ymdeimladau cryfion o hunaniaeth genedlaethol gan y Pwyliaid, Tsieciaid ag ati a rhywfaint o gydnabyddiaeth ieithyddol ac fel arall o hynny. Yn sgil hynny, sefydlwyd cymdeithasau pêl-droed is-wladwriaethol o fewn yr Ymerodraeth.
- Cymdeithas Bêl-droed Gwlad Pwyl (Pwyleg: Związek Polski Piłki Nożnej, ZPPN) yn Nheyrnas Galicia a Lodomeria yn 1911-1920 wedi'i chanoli yn Lemberg (Lviv yn Wcráin heddiw), a drosglwyddwyd i Gymdeithas Bêl-droed Gwlad Pwyl wedi'i chanoli yn Warsaw fel Ardal Lwow (okrug)
- Cymdeithas Bêl-droed Alpaidd yr Almaen (Almaeneg: Deutsch-Alpenländische Fußballverband) yn 1911 wedi'i chanoli yn Graz
- Undeb Gweithwyr Chwaraeon a Milwyr Awstria (Almaeneg: Verband der Arbeiter- und Soldatensportvereine Österreichs)
Cymdeithasau blaenorol Awstria-Hwngari[golygu | golygu cod]
- Cymdeithas Bêl-droed Almaenwyr Prâg (Almaeneg: Verband der Prager Deutschen Fußball-Vereine) yn ninas Prag rhwng 1900 a 1904 gan uno ag Undeb Pêl-droed yr Almaen
- Ffederasiwn Pêl-droed Hwngari ym 1901 fel cymdeithas Hwngari ar wahân o Awstria-Hwngari
- Undeb Pêl-droed Bohemia yn 1901 (talaith orllewinol Tsiecia heddiw) a'r sail ar gyfer Cymdeithas Bêl-droed Tsiecia
- Undeb Pêl-droed Awstria yn 1904
- Cymdeithas Bêl-droed Gwlad Pwyl (Związek Polski Piłki Nożnej) yn 1911 a sail tîm pêl-droed 'genedlaethol' Galicia ond nad oedd yn aelod annibynnol o FIFA
- Cymdeithas Bêl-droed yr Almaen ar gyfer Morafia a Silesia yn 1913 (Deutscher Fußball-Verband für Mähren und Schlesien)
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ "Mitgliederstatistik 2018" (PDF; 118 kB). Österreichische Bundes-Sportorganisation. Cyrchwyd 2018-09-12.
- ↑ "Der ÖFB installiert ein Futsal-Nationalteam". Cyrchwyd 2018-04-18.
- ↑ "ZPPN, czyli zanim powstał PZPN". Retro Futbol. 27 March 2016.
Dolenni allanol[golygu | golygu cod]
- Gwefan swyddogol yr ÖFB
- Awstria ar wefan FIFA
- Awstria ar wefan UEFA
