Cwpan criafol moch
| Cwpan criafol moch Monilinia johnsonii
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Helotiales |
| Teulu: | Sclerotiniaceae |
| Genws: | Monilinia[*] |
| Rhywogaeth: | Monilinia johnsonii |
| Enw deuenwol | |
| Monilinia johnsonii | |
.jpg)
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Sclerotiniaceae yw'r Cwpan criafol moch (Lladin: Monilinia johnsonii; Saesneg: Haw Goblet).[1] 'Y Botymau a'r Cwpannau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Mae'r enwau hyn yn cael eu defnyddio i ddisgrifio siap y ffwng. Mae'r teulu Sclerotiniaceae yn gorwedd o fewn urdd y Helotiales.
Ffyngau[golygu | golygu cod]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Sclerotiniaceae[golygu | golygu cod]
Mae gan Cwpan criafol moch ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Acarosporium lichenicola | Acarosporium lichenicola | |
| Acarosporium sympodiale | Acarosporium sympodiale | |
| Amerosporium atrum | Amerosporium atrum | |
| Amerosporium concinnum | Amerosporium concinnum | |
| Amerosporium congregatum | Amerosporium congregatum | |
| Amerosporium platense | Amerosporium platense | |
| Amerosporium polynematoides | Amerosporium polynematoides | |
| Sclerocrana atra | Sclerocrana atra | |
| Seaverinia geranii | Seaverinia geranii | |
| Streptotinia arisaematis | Streptotinia arisaematis |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Cwpan criafol moch gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.