Coesyn brau'r gwanwyn
| Coesyn brau'r gwanwyn Psathyrella spadiceogrisea
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Agaricales |
| Teulu: | Psathyrellaceae |
| Genws: | Psathyra[*] |
| Rhywogaeth: | Psathyrella spadiceogrisea |
| Enw deuenwol | |
| Psathyrella spadiceogrisea | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Psathyrellaceae yw'r Coesyn brau'r gwanwyn (Lladin: Psathyrella spadiceogrisea; Saesneg: Spring Brittlestem).[1] 'Y Coesynnau Brau' yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Mae 'brau' yn groes i 'gwydn' h.y. 'gwan' neu 'fregus'. Mae'r teulu Psathyrellaceae yn gorwedd o fewn urdd yr Agaricales.
Ffyngau[golygu | golygu cod]
Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Psathyrellaceae[golygu | golygu cod]
Mae gan Coesyn brau'r gwanwyn ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Cap inc | Coprinopsis atramentaria |  |
| Cap inc du a gwyn | Coprinopsis picacea |  |
| Cap inc troed ysgyfarnog | Coprinopsis lagopus |  |
| Cap inc twyni | Coprinopsis ammophilae | |
| Coprinopsis argentea | Coprinopsis argentea | |
| Coprinopsis bicornis | Coprinopsis bicornis | |
| Coprinopsis brunneofibrillosa | Coprinopsis brunneofibrillosa | |
| Coprinopsis calospora | Coprinopsis calospora | |
| Coprinopsis cinerea | Coprinopsis cinerea |  |
| Coprinopsis psychromorbida | Coprinopsis psychromorbida |
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Coesyn brau'r gwanwyn gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.