Capel Methodistaidd, Trefynwy
.jpg) | |
| Math | eglwys Brotestannaidd, capel  |
|---|---|
| Sefydlwyd |
|
| Daearyddiaeth | |
| Lleoliad | Trefynwy |
| Sir | Sir Fynwy |
| Gwlad |  Cymru |
| Uwch y môr | 23 metr |
| Cyfesurynnau | 51.8126°N 2.71185°W |
| Cod post | NP25 3BW |
 | |
| Arddull pensaernïol | pensaernïaeth neoglasurol |
| Statws treftadaeth | adeilad rhestredig Gradd II* |
| Manylion | |
Cynlluniwyd Capel y Methodistiaid, Trefynwy, Sir Fynwy, Cymru, gan George Vaughan Maddox. Fe godwyd yr adeilad ychydig yn ôl o Sgwâr Sant Ioan a hynny yn 1837. Mae'r galeri gwreiddiol yn dal ynddo a llofft yr organ a'r pulpud cywrain yntau.[1]
Mae wedi ei osod yn ôl o'r brif stryd yn unol â threfn yr oes - lle fod yr adeilad anghydffurfiol i'w weld yn ormod o fwgan i'r drefn arferol ac i'r sefydliad. Fe'i benodwyd yn adeilad rhestredig Gradd II* gan Cadw. Mae'n un o ddau-ddeg-pedwar adeilad yn Nhrefynwy sydd ar y Llwybr Treftadaeth (plac glas).[2]
Hanes[golygu | golygu cod]
Yn y 18g roedd y Methodistiaid newydd yn her i'r drefn a'r sefydliad yn Nhrefynwy, fel llawer i le arall. Ambell dro llabuddiwyd y gweinidogion gyda cherrig! A rhegwyd arnynt gan yr hogia lleol - yn aml iawn gydag aelodau'r eglwys yn procio drwg, ychydig y tu ôl iddynt.[3] Lladdwyd un gweinidog gan y dorf wrth iddo bregethu yn yr awyr agored yn Y Gelli Gandryll, ychydig i lawr y ffordd. Ond ni allodd dim eu hatal a chyn hir roedden nhw wedi sefdlu capel yn Inch Lane (Heol y Gloch erbyn heddiw) a chapel Wesla yn Heol Werhead.
Bu John Wesley'n pregethu yma yn 1779 a phedair gwaith wedi hynny.
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ "Monmouth Methodist Church". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-09-21. Cyrchwyd 10 Ionawr 2012.
- ↑ http://www.britishlistedbuildings.co.uk/wa-2342-wesleyan-methodist-chapel-monmouth
- ↑ Bold, Rev. W E (1987), "Methodism and its Beginnings in Monmouth", Capel Methodistaidd Trefynwy