Bertia morwyddaidd
| Bertia morwyddaidd Bertia moriformis
| |
|---|---|
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Fungi |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Coronophorales |
| Teulu: | Bertiaceae |
| Genws: | Bertia[*] |
| Rhywogaeth: | Bertia moriformis |
| Enw deuenwol | |
| Bertia moriformis | |
Math a rhywogaeth o ffwng yn nheulu'r Bertiaceae yw'r Bertia morwyddaidd (Lladin: Bertia moriformis; Saesneg: Wood Mulberry).[1] Y Dafadennau Duon yw'r enw ar lafar ar y grwp mae'r ffwng yma'n perthyn iddo, ond nid yw'n derm gwyddonol. Dafad yw 'dafaden', ond gall hefyd gyfeirio at lympiau bychan o groen ar gorff dynol. Dylid cofio fod llawer o ddefaid yn ddu, ac felly llawer o'r ffyngau hyn! Mae'r teulu Bertiaceae yn gorwedd o fewn urdd y Coronophorales.
Ffyngau
[golygu | golygu cod]Credir fod rhwng 2.2 a 3.8 miliwn o wahanol rywogaethau o ffwng, a'u bod yn perthyn yn nes at grwp yr anifeiliaid nag at blanhigion.[2] Gelwir yr astudiaeth o ffwng yn "feicoleg", sy'n dod o'r Groeg μύκης (mykes) sef 'madarchen'. Mae tua 120,000 o'r rhain wedi'u disgrifio gan naturiaethwyr megis Carolus Linnaeus, Christiaan Hendrik Persoon ac Elias Magnus Fries. Oherwydd mai prin iawn yw gwybodaeth gwyddonwyr am y pwnc hwn, mae tacson y ffyngau'n newid o ddydd i ddydd.[3] Credir bod oddeutu 20,000 o rywogaethau o ffyngau yng ngwledydd Prydain.
Aelodau eraill o deulu'r Bertiaceae
[golygu | golygu cod]Mae gan Bertia morwyddaidd ambell aelod arall yn y teulu hwn, gan gynnwys y canlynol:
Rhestr Wicidata:
| rhywogaeth | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Bertia antennaroidea | Bertia antennaroidea | |
| Bertia aparaphysata | Bertia aparaphysata | |
| Bertia axillaris | Bertia axillaris | |
| Bertia collapsa | Bertia collapsa | |
| Bertia convolutispora | Bertia convolutispora | |
| Bertia latispora | Bertia latispora |  |
| Bertia lichenicola | Bertia lichenicola | |
| Bertia macrospora | Bertia macrospora | |
| Bertia morwyddaidd | Bertia moriformis | .jpg) |
| Bertia multiseptata | Bertia multiseptata |
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Gwefan y Bywiadur; CELl, lle ceir enwau safonol Cymraeg. Adalwyd 21 Chwefror 2020.
- ↑ Erthygl Fungal Diversity Revisited: 2.2 to 3.8 Million Species gan Hawksworth DL ac Lücking R yn y dyddlyfr Microbiology Spectrum, cyfrol 5, rhif 4, tud. 79–95. Cyhoeddwyd Gorffennaf 2017; Microbiology Spectrum; isbn=978-1-55581-957-6
- ↑ Gwefan palaeos.com; adalwyd 21 Chwefror 2020.
Safonwyd yr enw Bertia morwyddaidd gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.