Hanes yr Alban: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau) ehangu |
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau) BDim crynodeb golygu |
||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
==Y cyfnod Rhufeinig== |
==Y cyfnod Rhufeinig== |
||
Mae'r hanesydd Rhufeinig [[Tacitus]] yn cofnodi ymgyrch ei dad-yng-nghyfraith [[ |
Mae'r hanesydd Rhufeinig [[Tacitus]] yn cofnodi ymgyrch ei dad-yng-nghyfraith [[Agricola]], llywodraethwr Prydain, yn yr Alban a'i fuddugoliaeth dros y [[Caledoniaid]] gan [[Calgacus]] ym [[Brwydr Mons Graupius|Mrwydr Mons Graupius]]. Fodd bynnag galwyd Agricola yn ôl i Rufain yn fuan wedyn, ac ymadawodd y Rhufeiniaid o'r tiriogaethau hyn. Adeiladwyd [[Mur Hadrian]] i'r de o'r ffin bresennol rheng yr Alban a Lloegr. Ychydig yn ddiweddarach, rhwng [[142]] a [[144]], adeiladwyd [[Mur Antoninus]], oedd yn cynnwys Iseldiroedd yr Alban o fewn ffiniau'r Ymerodraeth. |
||
Ugain mlynedd yn ddiweddarch, yn [[164]], tynnodd y Rhufeiniaid eu milwyr oddi ar y mur yma ac encilio i Fur Hadrian. Wedi cyfres o ymosodiadau yn [[197]], daeth yr ymerawdwr [[Septimius Severus]] i'r Alban yn [[208]], a thrwsiodd rannau o'r mur. Ychydig flynyddoedd wedyn, enciliodd y Rhufeiniaid eto, ac adfeiliodd y mur. |
Ugain mlynedd yn ddiweddarch, yn [[164]], tynnodd y Rhufeiniaid eu milwyr oddi ar y mur yma ac encilio i Fur Hadrian. Wedi cyfres o ymosodiadau yn [[197]], daeth yr ymerawdwr [[Septimius Severus]] i'r Alban yn [[208]], a thrwsiodd rannau o'r mur. Ychydig flynyddoedd wedyn, enciliodd y Rhufeiniaid eto, ac adfeiliodd y mur. |
Fersiwn yn ôl 21:37, 27 Rhagfyr 2007
Y cyfnod Rhufeinig
Mae'r hanesydd Rhufeinig Tacitus yn cofnodi ymgyrch ei dad-yng-nghyfraith Agricola, llywodraethwr Prydain, yn yr Alban a'i fuddugoliaeth dros y Caledoniaid gan Calgacus ym Mrwydr Mons Graupius. Fodd bynnag galwyd Agricola yn ôl i Rufain yn fuan wedyn, ac ymadawodd y Rhufeiniaid o'r tiriogaethau hyn. Adeiladwyd Mur Hadrian i'r de o'r ffin bresennol rheng yr Alban a Lloegr. Ychydig yn ddiweddarach, rhwng 142 a 144, adeiladwyd Mur Antoninus, oedd yn cynnwys Iseldiroedd yr Alban o fewn ffiniau'r Ymerodraeth.
Ugain mlynedd yn ddiweddarch, yn 164, tynnodd y Rhufeiniaid eu milwyr oddi ar y mur yma ac encilio i Fur Hadrian. Wedi cyfres o ymosodiadau yn 197, daeth yr ymerawdwr Septimius Severus i'r Alban yn 208, a thrwsiodd rannau o'r mur. Ychydig flynyddoedd wedyn, enciliodd y Rhufeiniaid eto, ac adfeiliodd y mur.
Gweler hefyd
- Brenhinoedd a breninesau'r Alban
- Yr Hen Ogledd
- Gododdin
- Macbeth, brenin yr Alban
- Pictiaid
- William Wallace
- Brwydr Bannockburn
- Charles Edward Stuart
Hanes y Gwledydd Celtaidd | ||
---|---|---|
Hanes yr Alban | Hanes Cernyw | Hanes Cymru | Hanes Iwerddon | Hanes Llydaw | Hanes Manaw | ||
Gwelwch hefyd: Y Celtiaid |