Bwncath: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
mae yna grwp hefyd o'r un enw |
man bethau |
||
| Llinell 10: | Llinell 10: | ||
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{first_light|FETCH_WIKIDATA}}}}} |
| data1 = {{#invoke:Wikidata|getValue|P141|{{{first_light|FETCH_WIKIDATA}}}}} |
||
}} |
}} |
||
| map_dosbarthiad = Buteo buteo dis.PNG |
|||
| ⚫ | |||
| regnum = [[Animalia]] |
| regnum = [[Animalia]] |
||
| phylum = [[Chordata]] |
| phylum = [[Chordata]] |
||
| Llinell 21: | Llinell 23: | ||
}} |
}} |
||
:''Gofal: Erthygl am yr aderyn yw hon; ceir band pop Cymraeg, a sefydlwyd yn 2015, o'r un enw. |
:''Gofal: Erthygl am yr aderyn yw hon; ceir band pop Cymraeg, a sefydlwyd yn 2015, o'r un enw. |
||
Mae'r '''Bwncath''' (hefyd '''Boncath''' a '''Boda'''; [[Lladin]]: ''Buteo buteo'') yn [[aderyn |
Mae'r '''Bwncath''' (hefyd '''Boncath''' a '''Boda'''; [[Lladin]]: ''Buteo buteo'') yn [[aderyn ysglyfaethus]] sy'n gyffredin trwy rannau helaeth o [[Ewrop]], [[Asia]] ac, yn y gaeaf, [[Affrica]]. Mae tua 51–57 cm o hyd a rhwng 110 a 130 cm ar draws yr adenydd. Yn y rhannau lle mae'r gaeafau yn arbennig o oer mae'n mudo tua'r de, on mewn rhannau eraill, megis Gorllewin Ewrop, mae'n aros o gwmpas ei diriogaeth trwy'r flwyddyn. |
||
Mae fel rheol yn nythu mewn coeden, ond yn hela dros dir agored. Oherwydd hyn, mae'n hoffi tiriogaeth lle mae cymysgedd o goed a chaeau. Mae'n bwyta mamaliaid bach yn bennaf, yn cynnwys [[llygoden|llygod]], [[llygoden fawr|llygod mawr]] a [[cwningen|chwningod]], ond mae hefyd yn bwyta anifeiliad wedi marw, cywion adar a phethau eraill. |
Mae fel rheol yn nythu mewn coeden, ond yn hela dros dir agored. Oherwydd hyn, mae'n hoffi tiriogaeth lle mae cymysgedd o goed a chaeau. Mae'n bwyta mamaliaid bach yn bennaf, yn cynnwys [[llygoden|llygod]], [[llygoden fawr|llygod mawr]] a [[cwningen|chwningod]], ond mae hefyd yn bwyta anifeiliad wedi marw, cywion adar a phethau eraill. |
||
| Llinell 30: | Llinell 32: | ||
Yng [[Cymru|Nghymru]] yr oedd y Bwncath wedi mynd yn aderyn prin erbyn dechrau'r [[20fed ganrif]], i raddau helaeth oherwydd ei fod yn cael ei ddifa gan giperiaid. Bellach mae amddiffyniad cyfreithiol iddo ac mae wedi dod yn aderyn cyffredin iawn trwy Gymru, ac yn lledaeni i'r dwyrain. Mae'n fwy cyffredin ar dir cymharol isel nag yn y mynyddoedd. |
Yng [[Cymru|Nghymru]] yr oedd y Bwncath wedi mynd yn aderyn prin erbyn dechrau'r [[20fed ganrif]], i raddau helaeth oherwydd ei fod yn cael ei ddifa gan giperiaid. Bellach mae amddiffyniad cyfreithiol iddo ac mae wedi dod yn aderyn cyffredin iawn trwy Gymru, ac yn lledaeni i'r dwyrain. Mae'n fwy cyffredin ar dir cymharol isel nag yn y mynyddoedd. |
||
==Cyfeiriadau== |
|||
| ⚫ | |||
{{cyfeiriadau}} |
|||
[[Categori:Adar ysglyfaethus]] |
[[Categori:Adar ysglyfaethus]] |
||
Fersiwn yn ôl 14:41, 6 Chwefror 2017
| Bwncath
| |
|---|---|
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Chordata |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Falconiformes |
| Teulu: | Accipitridae |
| Genws: | Buteo |
| Rhywogaeth: | B. buteo |
| Enw deuenwol | |
| Buteo buteo (Linnaeus, 1758) | |
| |
| Y rhannau o'r byd lle ceir y Bwncath – Glas: gaeafu yn unig; Gwyrdd golau: yn yr haf yn unig; Gwyrdd tywyll: trwy'r flwyddyn.]] | |
.jpg)
- Gofal: Erthygl am yr aderyn yw hon; ceir band pop Cymraeg, a sefydlwyd yn 2015, o'r un enw.
Mae'r Bwncath (hefyd Boncath a Boda; Lladin: Buteo buteo) yn aderyn ysglyfaethus sy'n gyffredin trwy rannau helaeth o Ewrop, Asia ac, yn y gaeaf, Affrica. Mae tua 51–57 cm o hyd a rhwng 110 a 130 cm ar draws yr adenydd. Yn y rhannau lle mae'r gaeafau yn arbennig o oer mae'n mudo tua'r de, on mewn rhannau eraill, megis Gorllewin Ewrop, mae'n aros o gwmpas ei diriogaeth trwy'r flwyddyn.
Mae fel rheol yn nythu mewn coeden, ond yn hela dros dir agored. Oherwydd hyn, mae'n hoffi tiriogaeth lle mae cymysgedd o goed a chaeau. Mae'n bwyta mamaliaid bach yn bennaf, yn cynnwys llygod, llygod mawr a chwningod, ond mae hefyd yn bwyta anifeiliad wedi marw, cywion adar a phethau eraill.
Fel rheol gellir gweld pâr neu ddau bâr o Fwncathod yn troelli yn yr awyr uwchben eu tiriogaeth yn y ganwyn, ac yn tynnu sylw trwy eu galwadau piii-âw, nid anhebyg i gathod. Ambell dro gellir gweld mwy ohont gyda'i gilydd, weithiau hyd at 40 ar y tro.
Yng Nghymru yr oedd y Bwncath wedi mynd yn aderyn prin erbyn dechrau'r 20fed ganrif, i raddau helaeth oherwydd ei fod yn cael ei ddifa gan giperiaid. Bellach mae amddiffyniad cyfreithiol iddo ac mae wedi dod yn aderyn cyffredin iawn trwy Gymru, ac yn lledaeni i'r dwyrain. Mae'n fwy cyffredin ar dir cymharol isel nag yn y mynyddoedd.