Meillionen goch: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Legobot (sgwrs | cyfraniadau) B Bot: Migrating 40 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q156635 (translate me) |
man gywiriadau using AWB |
||
Llinell 17: | Llinell 17: | ||
}} |
}} |
||
[[Delwedd:Red clover field.jpg|bawd|de|320px|Llond cae o feillion coch yn cael ei dyfu'n fasnachol er mwyn y rhinweddau meddygol sydd yn y planhigion.]] |
[[Delwedd:Red clover field.jpg|bawd|de|320px|Llond cae o feillion coch yn cael ei dyfu'n fasnachol er mwyn y rhinweddau meddygol sydd yn y planhigion.]] |
||
[[Planhigyn blodeuol]] bychan ydy'r '''meillionen goch''' (Lladin: ''Trifolium pratense''; Saesneg: ''Red clover'') a cheir tua 300 gwahanol fath yn nheulu'r [[meillion]]. O gael llonydd, gall dyfu i uchder o |
[[Planhigyn blodeuol]] bychan ydy'r '''meillionen goch''' (Lladin: ''Trifolium pratense''; Saesneg: ''Red clover'') a cheir tua 300 gwahanol fath yn nheulu'r [[meillion]]. O gael llonydd, gall dyfu i uchder o 80 cm ond mae'r maint yn dibynnu ar ansawdd y pridd. Mae'r dail rhwng 15–30 mm o hyd ac 8-15mm o led, yn wyrdd gyda siap lleuad ar hanner allanol y ddeilen. Mae'r deilgoesyn (petiol) yn 1–4 cm o hyd. Pinc tywyll yw lliw'r blodyn pan mae'n ymddangos, 12-15mm o hyd. |
||
Caiff y planhigyn ei ddefnyddio, yn draddodiadol, at nifer o anhwylderau oherwydd ei fod yn cynnwys y canlynol: [[calsiwm]], [[cromiwm]], [[magnesiwm]], [[niacin]], [[ffosfforws]], [[potasiwm]], [[thiamin]] a [[Fitamin C]]. Dyma'r planhigyn sy'n cynnwys fwyaf o [[isofflafon]]au o holl blanhigion y byd; ([[cemegolyn]] yw hwn sy'n [[hydoddi]] mewn dŵr ac sy'n gweithredu fel [[estrogen]] - gweler isod. |
Caiff y planhigyn ei ddefnyddio, yn draddodiadol, at nifer o anhwylderau oherwydd ei fod yn cynnwys y canlynol: [[calsiwm]], [[cromiwm]], [[magnesiwm]], [[niacin]], [[ffosfforws]], [[potasiwm]], [[thiamin]] a [[Fitamin C]]. Dyma'r planhigyn sy'n cynnwys fwyaf o [[isofflafon]]au o holl blanhigion y byd; ([[cemegolyn]] yw hwn sy'n [[hydoddi]] mewn dŵr ac sy'n gweithredu fel [[estrogen]] - gweler isod. |
||
== Rhinweddau meddygol == |
== Rhinweddau meddygol == |
||
Dywedir fod y blodau, o'u sychu, yn medru gwneud te iachusol sy'n dda at [[diffyg traul|ddiffyg traul]].<ref>Llysiau Rhinweddol gan Ann Jenkins, cyhoeddwyd gan Wasg Gomer, 1982.</ref> Fe'i defnyddir hefyd i wella poenau'r [[misglwyf]] ac [[osteoporosis]].<ref>[http://www.peacehealth.org/kbase/cam/hn-2153008.htm Gwefan Saesneg 'Health Wiser']</ref> Dywed eraill ei fod yn wych am [[codi fflem|godi fflem]] pan fo'r claf yn dioddef o [[peswch|beswch cas]] a hefyd i wella [[cengroen]] (''psoriasis'') ac [[ecsema]] .<ref>Leung AY, Foster S. Encyclopedia of Common Natural Ingredients Used in Food, Drugs, and Cosmetics, 2d ed. New York: John Wiley & Sons, 1996, 177-8.</ref> |
Dywedir fod y blodau, o'u sychu, yn medru gwneud te iachusol sy'n dda at [[diffyg traul|ddiffyg traul]].<ref>Llysiau Rhinweddol gan Ann Jenkins, cyhoeddwyd gan Wasg Gomer, 1982.</ref> Fe'i defnyddir hefyd i wella poenau'r [[misglwyf]] ac [[osteoporosis]].<ref>[http://www.peacehealth.org/kbase/cam/hn-2153008.htm Gwefan Saesneg 'Health Wiser']</ref> Dywed eraill ei fod yn wych am [[codi fflem|godi fflem]] pan fo'r claf yn dioddef o [[peswch|beswch cas]] a hefyd i wella [[cengroen]] (''psoriasis'') ac [[ecsema]] .<ref name="Leung AY 1996">Leung AY, Foster S. Encyclopedia of Common Natural Ingredients Used in Food, Drugs, and Cosmetics, 2d ed. New York: John Wiley & Sons, 1996, 177-8.</ref> |
||
Dengys ymchwiliadau gwyddonol diweddar fod llawer o isofflafinau megis [[genistin]] yn y feillionen goch, sydd â phriodweddau tebyg iawn i [[estrogen]] ac mai dyma pam ei fod yn dda at leddfu poenau'r [[darfyddiad|ddarfyddiad]] (''menopaus'') a chryfhau'r [[calon|galon]].<ref |
Dengys ymchwiliadau gwyddonol diweddar fod llawer o isofflafinau megis [[genistin]] yn y feillionen goch, sydd â phriodweddau tebyg iawn i [[estrogen]] ac mai dyma pam ei fod yn dda at leddfu poenau'r [[darfyddiad|ddarfyddiad]] (''menopaus'') a chryfhau'r [[calon|galon]].<ref name="Leung AY 1996"/><ref>[http://www.herbwisdom.com/herb-red-clover.html Gwefan Saesneg Herb Wisdom]</ref> |
||
Mae sawl ymchwil gwyddonol ar droed sy'n edrych i effaith y feillionen fechan ar gleifion sy'n dioddef o [[cansar|gancr]].<ref>Yanagihara K, Toge T, Numoto M, et al. Antiproliferative effects of isoflavones on human cancer cell lines established from the gastrointestinal tract. Cancer Res 1993;53:5815-21.</ref> |
Mae sawl ymchwil gwyddonol ar droed sy'n edrych i effaith y feillionen fechan ar gleifion sy'n dioddef o [[cansar|gancr]].<ref>Yanagihara K, Toge T, Numoto M, et al. Antiproliferative effects of isoflavones on human cancer cell lines established from the gastrointestinal tract. Cancer Res 1993;53:5815-21.</ref> |
||
Llinell 35: | Llinell 35: | ||
*[[Llysiau Rhinweddol]] |
*[[Llysiau Rhinweddol]] |
||
*[[Rhestr o afiechydon a phlanhigion gyda rhinweddau meddygol]] |
*[[Rhestr o afiechydon a phlanhigion gyda rhinweddau meddygol]] |
||
⚫ | |||
{{DEFAULTSORT:Meillionen Goch}} |
{{DEFAULTSORT:Meillionen Goch}} |
||
Llinell 41: | Llinell 43: | ||
[[Categori:Blodau]] |
[[Categori:Blodau]] |
||
[[Categori:Fabaceae]] |
[[Categori:Fabaceae]] |
||
⚫ |
Fersiwn yn ôl 16:52, 17 Mawrth 2013
Meillionen goch | |
---|---|
Y meillionen goch yn agos | |
Dosbarthiad gwyddonol | |
Teyrnas: | Plantae |
Ddim wedi'i restru: | Angiosbermau |
Ddim wedi'i restru: | Ewdicotau |
Ddim wedi'i restru: | Rosidau |
Urdd: | Fabales |
Teulu: | Fabaceae |
Is-deulu: | Faboideae |
Genws: | Trifolium |
Rhywogaeth: | T. pratense |
Enw deuenwol | |
Trifolium pratense L. |
Planhigyn blodeuol bychan ydy'r meillionen goch (Lladin: Trifolium pratense; Saesneg: Red clover) a cheir tua 300 gwahanol fath yn nheulu'r meillion. O gael llonydd, gall dyfu i uchder o 80 cm ond mae'r maint yn dibynnu ar ansawdd y pridd. Mae'r dail rhwng 15–30 mm o hyd ac 8-15mm o led, yn wyrdd gyda siap lleuad ar hanner allanol y ddeilen. Mae'r deilgoesyn (petiol) yn 1–4 cm o hyd. Pinc tywyll yw lliw'r blodyn pan mae'n ymddangos, 12-15mm o hyd.
Caiff y planhigyn ei ddefnyddio, yn draddodiadol, at nifer o anhwylderau oherwydd ei fod yn cynnwys y canlynol: calsiwm, cromiwm, magnesiwm, niacin, ffosfforws, potasiwm, thiamin a Fitamin C. Dyma'r planhigyn sy'n cynnwys fwyaf o isofflafonau o holl blanhigion y byd; (cemegolyn yw hwn sy'n hydoddi mewn dŵr ac sy'n gweithredu fel estrogen - gweler isod.
Rhinweddau meddygol
Dywedir fod y blodau, o'u sychu, yn medru gwneud te iachusol sy'n dda at ddiffyg traul.[1] Fe'i defnyddir hefyd i wella poenau'r misglwyf ac osteoporosis.[2] Dywed eraill ei fod yn wych am godi fflem pan fo'r claf yn dioddef o beswch cas a hefyd i wella cengroen (psoriasis) ac ecsema .[3]
Dengys ymchwiliadau gwyddonol diweddar fod llawer o isofflafinau megis genistin yn y feillionen goch, sydd â phriodweddau tebyg iawn i estrogen ac mai dyma pam ei fod yn dda at leddfu poenau'r ddarfyddiad (menopaus) a chryfhau'r galon.[3][4]
Mae sawl ymchwil gwyddonol ar droed sy'n edrych i effaith y feillionen fechan ar gleifion sy'n dioddef o gancr.[5]
Cyfeiriadau
- ↑ Llysiau Rhinweddol gan Ann Jenkins, cyhoeddwyd gan Wasg Gomer, 1982.
- ↑ Gwefan Saesneg 'Health Wiser'
- ↑ 3.0 3.1 Leung AY, Foster S. Encyclopedia of Common Natural Ingredients Used in Food, Drugs, and Cosmetics, 2d ed. New York: John Wiley & Sons, 1996, 177-8.
- ↑ Gwefan Saesneg Herb Wisdom
- ↑ Yanagihara K, Toge T, Numoto M, et al. Antiproliferative effects of isoflavones on human cancer cell lines established from the gastrointestinal tract. Cancer Res 1993;53:5815-21.