Tacitus

Oddi ar Wicipedia
Tacitus
Ganwydc. 54, Unknown Edit this on Wikidata
Gallia Narbonensis Edit this on Wikidata
Bu farwc. 120 Edit this on Wikidata
yr Ymerodraeth Rufeinig Edit this on Wikidata
DinasyddiaethRhufain hynafol Edit this on Wikidata
Galwedigaethhanesydd, gwleidydd, person milwrol, bardd, athronydd, cofiannydd, croniclwr, cyfreithegwr, ysgrifennwr Edit this on Wikidata
Swyddtribune of the plebs, llywodraethwr Rhufeinig, Praetor, Conswl Rhufeinig, seneddwr Rhufeinig Edit this on Wikidata
Adnabyddus amAnnals, Histories, Germania, Cofiant Agricola, llywodraethwr Prydain, Dialogus de oratoribus Edit this on Wikidata
Arddullhanes Edit this on Wikidata
PriodJulia Agricola Edit this on Wikidata
Cerflun o Tacitus yn Fienna

Hanesydd Rhufeinig a llenor yn yr iaith Ladin oedd Gaius Cornelius Tacitus neu Publius Cornelius Tacitus neu yn Gymraeg Tegid[1] (c.56 - 117 O.C.). Credir iddo gael ei eni yn nhalaith Gallia Narbonensis (de Ffrainc heddiw), ond nid oes sicrwydd am hynny. Mae'n bosibl mai asiant imperialaidd yng ngogledd-ddwyrain Gâl a oedd yn gyfrifol am dalu llengwyr Rhufeinig byddin y Rhein oedd ei dad. Cafodd Tacitus ei eni tua 55 O.C., yn ystod teyrnasiad yr ymerodr Claudius. Bu marw tua diwedd teyrnasiad Trajan (98 - 117) neu'n fuan ar ôl hynny. Chwareai rhan bur bwysig ym mywyd cyhoeddus ei oes ond fe'i cofir yn bennaf am ei gyfraniad arbennig i lên hanes.

Gwaith Tacitus[golygu | golygu cod]

Mae pump o weithiau Tacitus wedi goroesi (tri yn gyfan, dau yn rhannol).

Llyfryddiaeth[golygu | golygu cod]

Gwaith Tacitus mewn cyfieithiad[golygu | golygu cod]

  • Michael Grant (cyf.), Tacitus: On Imperial Rome (Llundain, 1956 ac wedyn). Yr Annales. Clasur o gyfieithiad Saesneg yn nghyfres Penguin.
  • John Owen Jones (cyf.), O Lygad y Ffynnon (Y Bala, 1899). Cyfieithiad Cymraeg darllenadwy o rannau o'r Agricola (a gweithiau gan hanesyddion eraill).
  • H. Mattingly (cyf.), Tacitus: On Britain and Germany (Llundain, 1948 ac wedyn). Yr Agricola a'r Germania yn llyfrau Penguin.
  • A.O. Morris (cyf.), Cofiant Agricola, Llywodraethwr Prydain / Cornelius Tacitus (Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru, 1974). ISBN 0-7083-0560-1

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]