Gwalchwyfyn y friwydd

Oddi ar Wicipedia
Hyles gallii
Hyles gallii
Hyles gallii oedolyn yn yfed
Statws cadwraeth
Heb ei werthuso (IUCN 3.1)
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Arthropoda
Dosbarth: Insecta
Urdd: Lepidoptera
Teulu: Sphingidae
Genws: Hyles
Rhywogaeth: H. gallii
Enw deuenwol
Hyles gallii
(Rottemburg, 1775)[1]
Cyfystyron
  • Sphinx gallii von Rottemburg, 1775
  • Sphinx galli Denis & Schiffermüller, 1775
  • Deilephila canadensis Guenée, 1868
  • Deilephila chamaenerii Harris, 1839
  • Deilephila galii Kirby, 1892
  • Deilephila intermedia Kirby, 1837
  • Deilephila oxybaphi Clemens, 1859
  • Sphinx epilobii Harris, 1833
  • Celerio galii Kuznetsova, 1906
  • Celerio gallii chishimana Matsumura, 1929
  • Celerio gallii flavescens Closs, 1920
  • Celerio gallii grisea Tutt, 1904
  • Celerio gallii grisescens Bandermann, 1932
  • Celerio gallii heliophila Eichler, 1971
  • Celerio gallii incompleta Tutt, 1904
  • Celerio gallii lata Tutt, 1904
  • Celerio gallii nepalensis Daniel, 1961
  • Celerio gallii pallida Tutt, 1904
  • Celerio gallii postrufescens Lempke, 1959
  • Celerio gallii sachaliensis Matsumura, 1929
  • Celerio gallii scholzi Stephan, 1924
  • Celerio gallii stricta Tutt, 1904
  • Celerio gallii testacea (Wladasch, 1933)
  • Celerio gallii tibetanica Eichler, 1971
  • Deilephila gallii cuspidata Fritsch, 1916
  • Deilephila gallii dentata Gschwandner, 1912
  • Deilephila gallii lutea Gschwandner, 1912
  • Deilephila gallii maculifera Klemensiewicz, 1912

Gwyfyn sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw gwalchwyfyn y friwydd, sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy gwalchwyfynod y friwydd; yr enw Saesneg yw Bedstraw Hawk-moth, a'r enw gwyddonol yw Hyles gallii.[2][3] Ystyr y gair "briwydd" ydy brigau mân neu "manwydd" (Saesneg: brushwood).

Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd.

Wedi deor o'i ŵy mae'r gwalchwyfyn y friwydd yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.

Galeri[golygu | golygu cod]

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Comin Wikimedia
Comin Wikimedia
Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "CATE Creating a Taxonomic eScience - Sphingidae". Cate-sphingidae.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2013-04-19. Cyrchwyd 2011-10-25.
  2.  Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
  3. Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.