Torchlys y mynydd
| Torchlys y mynydd Moerckia blyttii
| |
|---|---|
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Plantae |
| Rhaniad: | Marchantiophyta |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Pallaviciniales |
| Teulu: | Moerckiaceae |
| Genws: | Moerckia |
| Rhywogaeth: | M. blyttii |
| Enw deuenwol | |
| Moerckia blyttii | |
_0724.JPG)
Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Torchlys y mynydd (enw gwyddonol: Moerckia blyttii; enw Saesneg: Alpine ruffwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Pallaviciniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.
Nid yw’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru ond fe'i ceir yn y Weriniaeth Tsiec ac yn ucheldir yr Alban (SMITH 1990; BBS 1996, 2006). Adroddodd SMITH (1990) y dosbarthwyd y planhigyn hwn dros yr Almaen, yr Alpau, Mynyddoedd y Tatra, y Faroes, Norwy, Sweden, y Ffindir i Novaya Zemlya, Canada a Washington.[1]
Mae'r rhywogaeth i'w chael yn tyfu ar greigwely silica ymysg glaswellt, mewn corsydd, ar hwmws, creigiau ac mewn gwelyau eira.
Llysiau'r afu[golygu | golygu cod]
- Prif: Llysiau'r afu
Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[2] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.
Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.
Safonwyd yr enw Torchlys y mynydd gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ www.upjs.sk; adalwyd 25 Hydref 2019.
- ↑ Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.