Togo

République Togolaise
Gweriniaeth Togo

Baner Arfbais
Arwyddair: Travail, Liberté, Patrie Ffrangeg: Gwaith, Rhyddid, Gwlad
Anthem: Salut à toi, pays de nos aïeux
Prifddinas	Lomé
Dinas fwyaf	Lomé
Iaith / Ieithoedd swyddogol	Ffrangeg
Llywodraeth	Gweriniaeth
- Arlywydd - Prif Weinidog	Faure Gnassingbé Komi Sélom Klassou
Annibyniaeth - Datganwyd	o Ffrainc 27 Ebrill 1960
Arwynebedd  - Cyfanswm  - Dŵr (%)	56,785 km² (125eg) 4.2%
Poblogaeth  - Amcangyfrif 2005  - Dwysedd	6,100,000 (102ail) 108/km² (93ydd)
CMC (PGP)  - Cyfanswm  - Y pen	Amcangyfrif 2005 $8,965,000,000 (144ydd) $1,700 (193ydd)
Indecs Datblygiad Dynol (2003)	0.512 (143ydd) – canolig
Arian cyfred	CFA franc (XOF)
Cylchfa amser  - Haf	GMT (UTC+0) (UTC+0)
Côd ISO y wlad	.tg
Côd ffôn	+228

Gwlad ar arfordir deheuol Gorllewin Affrica yw Gweriniaeth Togo neu'n syml: Togo ( Ynganiad ); yr enw swyddogol yw'r enw Ffrangeg: République Togolaise). Mae'n ffinio â Ghana yn y gorllewin, Benin yn y dwyrain, a Bwrcina Ffaso yn y gogledd.

Mae'n ymestyn i'r de tuag at Gwlff Gini, lle mae ei phrifddinas Lomé. Roedd ganddi boblogaeth o tua 6.7 miliwn yn 2013 ac mae ei harwynebedd yn 57,000 km², sy'n gwneud Togo yn un o wledydd lleiaf Affrica ac yn dair gwaith maint Israel.

O'r 11eg ganrif i'r 16eg ganrif daeth llwythi o bobl yno o bob cyfeiriad. Yna hyd at y 18fed ganrif, roedd ei harfordir yn llawn o fasnachwyr caethweision, gyda nifer o wledydd Ewropeaidd yn camdrin y brodorion mewn modd ciaidd iawn. Am adeg, galwyd Togo yn "The Slave Coast". Sicrhaodd y wlad annibyniaeth oddi ar Ffrainc yn 1960.