Toddaid byr

Amrywiad bychan ar y toddaid yw'r toddaid byr. Ceir chwe sillaf yn yr ail linell yn hytrach na naw fel y ceir mewn toddaid cyffredin.

Cenir toddaid byr fel paladr englyn unodl union neu englyn penfyr. Ceir cynghanedd rhwng y gair cyrch a'r ail linell, ac y mae'r ail linell yn bengoll gan amlaf, oni bai bod cynghanedd sain yn cael ei defnyddio.

Dyma enghraifft o doddaid byr, sef paladr englyn enwog Tudur Aled i'r Gwreiddyn:

Mae'n wir y gwelir argoelyn - difai

Wrth dyfiad y brigyn.

Mae'r ail linell yn bengoll gan nad yw y brigyn yn rhan o'r gyfatebiaeth.

Dyma enghraifft o doddaid byr gyda chynghanedd sain rhwng y gair cyrch a'r ail linell o waith y pencerdd Wiliam Llŷn:

Llywelyn Gwilym llew hualog - aur

Braich henaur Brycheiniog.

Gall yr ail linell fod yn bengoll os defnyddir y Gynghanedd Sain Alun.

Llyfryddiaeth

• John Morris-Jones, Cerdd Dafod (Gwasg Prifysgol Rhydychen, 1925)

Gweler hefyd

• Englyn unodl union
• Englyn penfyr
• Pedwar mesur ar hugain
• Cerdd Dafod