Papur sidan
Mae papur sidan[1] hefyd papur tisian neu papur tisiw yn fath o bapur, a ddefnyddir yn bennaf at y dibenion hylendid ac mae'n cynnwys papur toiled, papur cegin, tyweli papur, napcynau papur, hancesi papur, ac ati. Mae wedi'i gwneud o fwydion papur newydd neu wedi'i hailgylchu. [2]
Hanes[golygu | golygu cod]
Cynhyrchwyd papur tisiw gyntaf gan William Corbin yn adran ymchwil a datblygu Brown yn Berlin, New Hampshire.[3] Erbyn 1922 roedd y cwmni wedi perffeithio'r cynnyrch ac wedi dechrau cynhyrchu màs yn Berlin ar derfynau dinas Gorham, New Hampshire.[4] Yna gwerthwyd y cynnyrch o dan yr enw tyweli papur Nibroc. Anagram yw Nibroc ac, o'i ddarllen yn ôl, mae'n golygu Corbin, enw olaf y dyfeisiwr.[5]
Cynhyrchu[golygu | golygu cod]
Gwneir papur meinwe yn rhannol o fwydion ffres cannydd (bleached)ar gyfer rhinweddau uwch, yn rhannol o ffibr wedi'i ailgylchu ar gyfer rhinweddau symlach. Mae'r pwysau sylfaenol ar gyfer meinwe yn is nag ar gyfer graddau papur eraill, fel arfer yn is na 30g/m² yr holl ffordd i lawr i 12g/m².
Mae'r cynhyrchion terfynol ar gyfer defnyddwyr yn cael eu cynhyrchu trwy drosi'r rholiau papur mwy o'r peiriant papur, rholiau jymbo neu roliau mam, fel y'u gelwir, yn gynhyrchion gorffenedig. Gwneir y cynhyrchion terfynol yn aml gyda sawl haen ddalen, megis ar gyfer papur toiled a napcynau. Mae rhai cynhyrchion, fel napcynau, yn aml yn cael eu gwneud o feinwe lliw. Ar ben hynny, mae argraffu gwahanol batrymau yn aml yn cael ei gymhwyso i'r cynhyrchion terfynol a / neu boglynnu patrymau naill ai i greu effaith addurniadol neu i ddal y dalennau gyda'i gilydd mewn sawl haen.
Hylendid defnyddio Papur tisiw[golygu | golygu cod]
Mae defnyddio meinwe yn fwy hylan na hances frethyn, oherwydd mae meinwe fel arfer yn cael ei thaflu ar ôl ei defnyddio fel bod llai o siawns o halogi pellach gyda'r bacteria o'r trwyn. Yn olaf, mae snot yn chwarae rhan bwysig wrth drosglwyddo firysau rhwng bodau dynol. Mae meinwe yn fwy cyfeillgar i'r amgylchedd na hances gotwm, oni bai bod yr hances gotwm yn cael ei defnyddio am fwy na 9.5 mlynedd.[6]
Gwneithurwyr Papur sidan mwya' Ewrop[golygu | golygu cod]
Mae'r cwmnïau Svenska Cellulosa Aktiebolaget (SCA) o Sweden a Kimberly-Clark o UDA ymhlith gwneuthurwyr papur sidan mwyaf y byd.[2]
| Cwmni | Gwladwriaeth | Cynhyrchu- maint mewn t |
|---|---|---|
| Svenska Cellulosa Aktiebolaget |  Sweden |
1.700.000 |
Sofidel-Gruppe (gyda LPC Group  Y Deyrnas Unedig) |
 Yr Eidal |
940.000 |
| Georgia-Pacific |  Unol Daleithiau |
850.000 |
| Kimberly-Clark | Unol Daleithiau |
770.000 |
| Metsä Tissue |  Ffindir |
600.000 |
| Wepa Papierfabrik |  Almaen |
600.000 |
| Industrie Cartarie Tronchetti (ICT Gruppe) | Yr Eidal |
540.000 |
| Cartiera Lucchese Group | Yr Eidal |
190.000 |
Amrywiol - Papur Tŷ Bach[golygu | golygu cod]
- Cerdd 'Papur Tŷ Bach (papur lle chwech) gan Meirion MacIntyre Huws
- 'Her Papur Tŷ Bach' fel rhan o Eisteddfod yr Urdd, 2020 yn ystod Covid-19
- 'Her Papur Tŷ Bach Aelwyr yr Ynys 2020
Dolenni[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ http://termau.cymru/#tissue%20paper
- ↑ 2.0 2.1 Case No COMP/M.2097 – SCA/Metsä Tissue (PDF; 193 kB). Commission Decision of 31.01.2001 declaring a concentration to be incompatible with the common market and the functioning of the EEA Agreement. Comisiwn UE
- ↑ "Es fühlte sich wie der Tod". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-04-26. Cyrchwyd 30 Rhagfyr 2011.
- ↑ "Once Upon A Berlin Time". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2013-09-26. Cyrchwyd 30 Rhagfyr 2011.
- ↑ "Anfänge der Cascade Paper Mill" (PDF). Archifwyd o'r gwreiddiol (PDF) ar 2012-04-21. Cyrchwyd 30 Rhagfyr 2011.
- ↑ Dilemma: papieren of katoenen zakdoek?, Kassa, bnnvara.nl