Pant y Saer

Oddi ar Wicipedia
Pant y Saer
Mathheneb gofrestredig, carnedd gellog Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
Daearyddiaeth
LleoliadLlanfair Mathafarn Eithaf Edit this on Wikidata
SirYnys Môn
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau53.317502°N 4.238658°W Edit this on Wikidata
Cod OSSH5097182401 Edit this on Wikidata
Map
Statws treftadaethheneb gofrestredig Edit this on Wikidata
Manylion
Dynodwr CadwAN004 Edit this on Wikidata

Mae Pant y Saer yn siambr gladdu gerllaw Benllech ar Ynys Môn sy'n dyddio o'r cyfnod Neolithig, tua 3000 C.C. i 2500 C.C. (cyfeiriad grid SH509824.). Mae'n siambr gladdu fechan, ac mae'r garreg uchaf wedi llithro tua'r dwyrain ac yn gorwedd ar ongl. Mae'r cerrig neu garreg ar yr ochr orllewinol wedi diflannu. Gelwir y math yma o siambr yn feddrod siambr (lluosog: beddrodau siambr) ac fe gofrestrwyd y feddrod hon fel heneb gan Cadw gyda'r rhif SAM: AN004.[1]

Bu cloddio archaeolegol yma yn 1875 ac yn 1932. Cafwyd hyd i weddillion 54 o bobl, gwŷr, gwragedd a phlant, yn y siambr, sy'n awgrymu ei bod wedi ei defnyddio dros gyfnod hir. Roedd rhai darnau o grochenwaith hefyd.

Gellir cyrraedd y safle wrth droi i'r chwith yng nghanol Benllech ar y ffordd B5108 i gyfeiriad Brynteg. Hanner milltir ymlaen mae llwybr cyhoeddus yn arwain rhwng dau dŷ, ac mae'r llwybr yma yn arwain heibio'r siambr gladdu, er nad yw'r arwyddion yn cyfeirio at y siambr.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

Llyfryddiaeth[golygu | golygu cod]

  • Frances Lynch, Gwynedd, A Guide to Ancient and Historic Wales (Llundain: HMSO, 1995)


Bodowyr Siamberi Claddu ar Ynys Môn Sbiral triphlyg

Barclodiad y Gawres | Bodowyr | Bryn Celli Ddu | Bryn yr Hen Bobl | Din Dryfol | Llugwy | Pant y Saer | Presaddfed | Trefignath | Tŷ Newydd