Palas Holyrood
![]() | |
Math | preswylfa swyddogol, palas, plasty gwledig ![]() |
---|---|
Cysylltir gyda | tirwedd cynlluniedig Palas Holyrood ![]() |
Daearyddiaeth | |
Lleoliad | Holyrood ![]() |
Sir | Dinas Caeredin ![]() |
Gwlad | ![]() |
Cyfesurynnau | 55.9527°N 3.17229°W ![]() |
Cod OS | NT2689673919 ![]() |
Cod post | EH8 8DX ![]() |
![]() | |
Perchnogaeth | Dafydd I ![]() |
Statws treftadaeth | adeilad rhestredig categori A ![]() |
Manylion | |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/28/Holyrood_from_Calton_Hill_by_James_Valentine._1878_or_earlier..jpg/275px-Holyrood_from_Calton_Hill_by_James_Valentine._1878_or_earlier..jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Holyrood_Abbey_ruin_200411.jpg/275px-Holyrood_Abbey_ruin_200411.jpg)
Sefydlwyd Palas Holyrood, neu'n swyddogol Palas Tŷ Holyrood, fel mynachlog gan David I, brenin yr Alban yn 1128, ac mae wedi gwasanaethu fel prif gartref brenhnoedd a brenhinesau'r Alban ers yr 15g. Safai'r palas ar ben y Filltir Frenhinol yng Nghaeredin. Palas Holyrood yw cartref swyddogol Elizabeth II yn yr Alban; mae hi'n treulio amser yn y palas ar ddechrau'r haf.
Daw'r enw Holyrood o Seisnigeiddio'r gair Sgoteg Haly Ruid (Croes Sanctaidd).
Abaty
[golygu | golygu cod]- Prif: Abaty Holyrood
Mae adfeilion abaty Awgwstinaidd ar dir y palas, adeiladwyd hi yn 1128 yn ôl gorchymyn Brenin David I yr Alban. Bu'n safle nifer o goroniadau a phriodasau brenhinol. Disgynodd tô'r abaty yn ystod yr 18g, gan ei adael yn y cyflwr y mae heddiw.
Addaswyd yr Abaty'n gapel ar gyfer Urdd yr Ysgallen gan y brenin Iago VII, ond dinistrwyd hi gan y dorf. Yn 1691 cymerodd Kirk of the Canongate le'r Abaty fel yr eglwys plwyf leol; dyma lle mynycha'r frenhines wasanaethau pan fydd yn aros yn y palas.
Palas
[golygu | golygu cod]Cartref Mari I, brenhines yr Alban, oedd y palas yn y 16g. Yn y palas, yn 1565, bu farw David Rizzio, ysgrifennydd y brenhines, wedi llofruddio gan yr Arglwydd Darnley, priod Mari, a'i ffrindiau.
Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu at yr adran hon.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Soverom_maria.jpg/220px-Soverom_maria.jpg)
Ceidwad Tŷ Holyrood
[golygu | golygu cod] Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu at yr adran hon.
Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]- (Saesneg) "The Royal Residences: The Palace of Holyroodhouse" Archifwyd 2009-01-27 yn y Peiriant Wayback.
- (Saesneg) "Holyrood Sanctuary" Archifwyd 2010-02-12 yn y Peiriant Wayback.
- (Saesneg) Channel4.com - "Big Royal Dig"
- (Saesneg) "Edinburgh Architecture - The Royal Mile" Archifwyd 2011-06-06 yn y Peiriant Wayback.
- (Saesneg) "An historical timeline of The Palace of Holyroodhouse"