Jacques Maritain

Jacques Maritain
Ganwyd	Jacques Aimé Henri Maritain  18 Tachwedd 1882  9fed bwrdeistref Paris
Bu farw	28 Ebrill 1973  Toulouse
Man preswyl	Ffrainc
Dinasyddiaeth	Ffrainc
Alma mater	Lycée Henri-IV Cyfandran Gelf Paris Prifysgol Notre Dame
Galwedigaeth	athronydd, addysgwr, ysgrifennwr, diplomydd
Swydd	ambassador of France to the Holy See
Cyflogwr	Prifysgol Chicago
Plaid Wleidyddol	Action Française, Christian Democracy
Mudiad	personolyddiaeth gymunedol, dyneiddiaeth Gristnogol, Democratiaeth Gristnogol, hawliau dynol
Priod	Raïssa Maritain
Perthnasau	Jules Favre, Eveline Garnier
Gwobr/au	Prif Wobr Llenyddol Academi Ffrainc, Aquinas Medal, Grand prix national des Lettres, Cymrawd Cyfatebol Academi Ganoloesol America

Athronydd Catholig o Ffrainc oedd Jacques Maritain (18 Tachwedd 1882 – 28 Ebrill 1973) sy'n nodedig am ei ddehongliadau o syniadaeth Tomos o Acwin ac am athroniaeth Domistaidd ei hunan.

Ganwyd ym Mharis, a chafodd ei fagu'n Brotestant. Astudiodd yn y Sorbonne ac yno dylanwadwyd arno gan y syniad nad oedd gwyddorau natur yn gallu ateb yr holl gwestiynau am oes a thranc dyn. Gyda'i gyd-fyfyriwr Raissa Oumansoff, Iddewes o Rwsia, mynychodd darlithoedd yr athronydd Henri Bergson a oedd yn arddel sythwelediaeth yn hytrach na gwyddonyddiaeth. Priododd Maritain â Oumansoff yn 1904, a dwyflwydd yn ddiweddarach troesant yn Gatholigion. Astudiodd Maritain fioleg ym Mhrifysgol Heidelberg o 1906 i 1908 cyn iddo ddychwelyd i Baris i astudio Tomistiaeth.

Dechreuodd addysgu yn yr Institut Catholique yn 1913, a daliodd swydd athro athroniaeth fodern o 1914 i 1939. Bu'n ddarlithydd blynyddol i'r Pontifical Institute of Mediaeval Studies ym Mhrifysgol Toronto o 1932 ymlaen, a hefyd yn athro gwadd ym mhrifysgolion Princeton (1941–42) a Columbia (1941–44). Gwasanaethodd yn llysgennad Ffrainc i Ddinas y Fatican o 1945 i 1948. Dychwelodd i Princeton i gymryd swydd athro athroniaeth o 1948 i 1960. Sefydlwyd Canolfan Jacques Maritain ym Mhrifysgol Notre Dame, Indiana, yn 1958. Bu farw yn Toulouse yn 90 oed.

Darllen pellach

• Bernard Doering, Jacques Maritain and the French Catholic Intellectuals (Notre Dame, Indiana: University of Notre Dame Press, 1983).
• Jude P. Dougherty, Jacques Maritain: An Intellectual Profile (Washington, D.C.: Catholic University of America Press, 2003).
• Joseph W. Evans (gol.), Jacques Maritain: The Man and His Achievement (Efrog Newydd: Sheed & Ward, 1963).
• William J. Nottingham, Christian Faith and Secular Action: An Introduction to the Life and Thought of Jacques Maritain (St. Louis: Bethany, 1968).