Ioan
- Am bobl eraill yn dwyn yr enw Ioan, gweler Ioan (gwahaniaethu)
| Ioan | |
|---|---|
 Miniatur o Ioan yn llyfr oriau Anna, Duges Llydaw (1503–8) gan Jean Bourdichon | |
| Ganwyd | 11  Bethsaida |
| Bu farw | c. 99 Effesus |
| Dinasyddiaeth | Rhufain hynafol |
| Galwedigaeth | pysgotwr, diwinydd, cyfrinydd, awdur |
| Swydd | Apostol |
| Dydd gŵyl | 27 Rhagfyr, 26 Rhagfyr |
| Tad | Sebedeus |
| Mam | Salome |
Yn y Testament Newydd mae Ioan neu Ioan Efenglydd neu Sant Ioan (fl. Ganrif 1af) yn un o ddeuddeg Apostol Crist ac un o'r pedwar efengylydd gyda Mathew, Marc a Luc. Roedd yn fab i Sebedeus a Salome, ac yn frawd i Iago. Dywedir ei fod ef a'r frawd yn bysgotwyr ar lan Môr Galilea pan alwyd hwy gan Iesu fel disgyblion.
Yn ôl traddodiad bu farw yn Effesus yn Asia Leiaf. Ffurf arall ar ei enw yw Ieuan. Fe'i gelwir weithiau Sant Ioan o Batmos hefyd.
Credir mai Ioan yw awdur Yr Efengyl yn ôl Ioan, un o'r pedwar efengyl synoptig a ysgrifennwyd tua diwedd y ganrif gyntaf. Tadogir arno dri Llythyr yn y Testament Newydd yn ogystal. Yn ôl traddodiad Ioan oedd awdur Datguddiad Ioan sy'n disgrifio Arwyddion Dydd y Farn; credir iddo gael ei gyfansoddi ar ynys Patmos.
|
