Iestyn Hughes
| Iestyn Hughes | |
|---|---|
| Ganwyd | 18 Tachwedd 1955  Bangor |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Alma mater | |
| Galwedigaeth | ffotograffydd, llyfrgellydd, archifydd |
Ffotograffydd ac archifydd o Gymro yw Iestyn Hughes (ganwyd 18 Tachwedd 1955).
Bywgraffiad[golygu | golygu cod]
Ganwyd Richard Iestyn Hughes ym Mangor ac fe'i magwyd ger Biwmares ar Ynys Môn. Aeth i Goleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth.[1]
Bu'n gweithio yn y Llyfrgell Genedlaethol, Aberystwyth am 35 mlynedd. Cychwynodd ei yrfa yn yr Adran Llyfrau gyda’r casgliadau Celtaidd. Ei swydd oedd cychwyn ar 'awtomeiddio' gwaith y sefydliad gyda thechnoleg gyfrifiadurol. Symudodd wedyn i'r hen Adran Darluniau a Mapiau yn gweithio gyda ffotograffau a deunydd clyweledol, yn ogystal â swydd weinyddol yn datblygu dull newydd o gynllunio corfforaethol a strategol. Yn ei ddegawd olaf bu'n gyfrifol am sefydlu a rhedeg Archif Genedlaethol Sgrin a Sain Cymru, a gychwynnodd yn 2001. Cafodd y cyfle i ymddeol yn gynnar a gadawodd y Llyfrgell yn Mawrth 2011.[2]
Un o'i brif ddiddordebau yw ffotograffiaeth. Yn ystod ei yrfa ysgrifennodd raglen gyfrifiadurol i ganiatáu catalogio casgliad ffotograffau enfawr Geoff Charles. Wedi ymddeol cafodd gynigion gan weisg lleol ac arweiniodd hyn at waith fel ymchwilydd a ffotograffydd hunangyflogedig. Mae ei waith wedi ymddangos mewn nifer o gylchgronau a llyfrau Cymraeg. Mae llawer o'i luniau wedi eu trwyddedu i lyfrgell luniau a thrwy hynny wedi ymddangos mewn nifer o gyhoeddiadau a phapurau newydd. Mae wedi cyhoeddi dau lyfr ei hun sy'n gasgliadau o luniau - Ceredigion - Wrth fy Nhraed a Tywydd Mawr - Mewn Lluniau.
Yn 2014, enillodd Llun y Flwyddyn yng Ngŵyl Golwg, am ei lun o 'Gantre’r Gwaelod', y goedwig hynafol sy'n ymddangos o’r môr rhwng Borth ac Ynyslas.[3]
Beirniad cenedlaethol[golygu | golygu cod]
Mae Richard Iestyn Hughes wedi beirniadu nifer o gystadlaethau Wicimedia, ar lefel Cymru, dros y blynyddoedd gan gynnwys Wici Henebion a Wici'r Holl Ddaear.
Bywyd personol[golygu | golygu cod]
Mae'n byw yn Bow Street, yn briod â'r golygydd, Marian Beech, ac mae ganddynt ddau o blant, Seiriol sy'n gweithio ym maes teledu, a Sara Huws, archifydd ac awdur.
Llyfryddiaeth[golygu | golygu cod]
- D. C. Harries - Casgliad o Ffotograffau (golygydd, Llyfrgell Genedlaethol Cymru, 1996, ISBN 9780907158974)
- Wales of One Hundred Years Ago (gyda Paul O'Leary, Sutton Publishing, 1999, ISBN 9780750917131)
- Tywydd Mawr - Mewn Lluniau (Y Lolfa, 2016, ISBN 9781784613495)
- Ceredigion - Wrth fy Nhraed (Gwasg Gomer, 2016, ISBN 9781848517516)
- Cylchoedd (ffotograffau, Gwasg y Bwthyn, 2020, ISBN 9781912173426)
- Rhwng Teifi, Dyfi a'r Don (ffotograffau, Cyhoeddiadau Barddas, 2021, ISBN 9781911584353)
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ "Y ffotograffydd sy'n caru "dehongli a rhannu'r byd" o'i gwmpas". Golwg360. 2024-01-20. Cyrchwyd 2024-01-20.
- ↑ "Farewell « agssc". web.archive.org. 2016-09-04. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2016-09-04. Cyrchwyd 2024-01-20.CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
- ↑ "Iestyn Hughes yn ennill Llun y Flwyddyn". Golwg360. 2014-09-14. Cyrchwyd 2024-01-20.