Hiclys Heller

Hiclys Heller Anastrophyllum hellerianum
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Plantae
Rhaniad:	Marchantiophyta
Dosbarth:	Jungermanniopsida
Urdd:	Jungermanniales
Teulu:	Scapaniaceae
Genws:	Anastrophyllum
Rhywogaeth:	A. hellerianum
Enw deuenwol
Anastrophyllum hellerianum

Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Hiclys Heller (enw gwyddonol: Anastrophyllum hellerianum; enw Saesneg: Heller's notchwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Jungermanniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.

Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru.

Disgrifiad

Mae'n blanhigyn bach iawn gyda'i goesynau'n ddim ond 1 mm o led a'i ddail yn llai na 0.5 mm o hyd, mor fach fel ei fod yn annhebygol o gael ei weld heb chwilio'n fwriadol. Mae'n cropian ymysg Crafanglys coch y coed (Nowellia curvifolia) ar foncyffion sy'n pydru mewn coetiroedd llaith a dim ond trwy ei gemmae coch llachar neu borffor y gellir ei weld.

Cynefin

Fe'i ceir, fel arfer ar bren sy'n pydru, mewn coedwig, yn enwedig coedwig o dderw mes di-goes (Quercus petraea) neu'r binwydd. Fel arfer, fe'i ceir oddi tan y pren, neu waelod isaf ac yn anaml, fe'i ceir ar frigau byw, yn enwedig mewn lle llaith.

Llysiau'r afu

Prif: Llysiau'r afu

Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr. Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.

Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.