Gefeil-lys blaenbwl
| Gefeil-lys blaenbwl Cephalozia pleniceps | |
|---|---|
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Plantae |
| Rhaniad: | Marchantiophyta |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Jungermanniales |
| Teulu: | Cephaloziaceae |
| Genws: | Cephalozia |
| Rhywogaeth: | C. pleniceps |
| Enw deuenwol | |
| Cephalozia pleniceps | |
Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Gefeil-lys blaenbwl (enw gwyddonol: Cephalozia pleniceps; enw Saesneg: blunt pincerwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Jungermanniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida. Mae'n hoff iawn o gynefinoedd fel corsydd a mannau gwlyb eraill gyda Migwyn (Sphagnum).
Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Nghymru, yr Alban a Lloegr. Dim ond mewn un lle neu ddau o lefydd y gwelwyd Gefeil-lys blaenbwl yn Iwerddon.[1]
Disgrifiad[golygu | golygu cod]
Mae hwn yn llysieuyn yr afu hwn yn ddeiliog ac o faint bach iawn, main, gwyrddlas, gydag choesynnau sy'n llai na 2 cm o hyd a thua 0.5–1 mm mm o led. Mae ganddo ddail hydredol, 2-llabed ac nid oes tanddail.
Llysiau'r afu[golygu | golygu cod]
- Prif: Llysiau'r afu
Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[2] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.
Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.
Safonwyd yr enw Gefeil-lys blaenbwl gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ habitas.org.uk;[dolen marw] adalwyd 17 Mai 2019.
- ↑ Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.