Edeulys pigog
| Edeulys pigog Cephaloziella spinigera | |
|---|---|
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Plantae |
| Rhaniad: | Marchantiophyta |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Jungermanniales |
| Teulu: | Cephaloziellaceae |
| Genws: | Cephaloziella |
| Rhywogaeth: | C. spinigera |
| Enw deuenwol | |
| Cephaloziella spinigera | |
Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Edeulys pigog (enw gwyddonol: Cephaloziella spinigera; enw Saesneg: spiny threadwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Jungermanniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.
Mae’r rhywogaeth hon i’w chanfod yng Ngheredigion ac mewn llond llaw o lefydd yn yr Alban, Iwerddon a Lloger.
Disgrifiad[golygu | golygu cod]
Mae gan yr Edeulys pigog ddail 2-labed syn rhanedig, fel arfer gydag ychydig o bigau hir ar yr ymylon. Byddai'n rhaid eu casglu er mwyn eu hadnabod drwy feicrosgop. Mae'r lliw porffor / coch yn nodweddiadol o C. spinigera, ac yn ei gwneud hi'n hawdd ei hadnabod. Mae'n blanhigyn monoicous gyda changhennau gwrywaidd a benywaidd. Mae'r coesynnau bychain yn llai na 0.5 mm o led, gyda'r dail yn llai na 0.25 mm o hyd.[1]
Llysiau'r afu[golygu | golygu cod]
- Prif: Llysiau'r afu
Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[2] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.
Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.
Safonwyd yr enw Edeulys pigog gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ rbge.org.uk; adalwyd 5 Mehefin 2019.
- ↑ Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.