Defnyddiwr:LucCymru85/Pwll Tywod
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/St_Cuthbert%27s_Church_Philbeach_Gardens_Reredos%2C_London%2C_UK_-_Diliff.jpg/220px-St_Cuthbert%27s_Church_Philbeach_Gardens_Reredos%2C_London%2C_UK_-_Diliff.jpg)
Nawddsant yr Hen Ogledd
[golygu | golygu cod]![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Yr.Hen.Ogledd.550.650.Koch.jpg/220px-Yr.Hen.Ogledd.550.650.Koch.jpg)
Dyma tudalen y saintiau'r Hen Ogledd: y frenhiniaeth cyn Cumbria, Swydd Gaerhirfryn a Swydd Efrog yn Lloegr.
Sant Cynderyn
[golygu | golygu cod]Sant Cynderyn neu Mungo (518-614) yn fab o Taneu y dywysoges o Gododdin. Bu farw Saint Cynderyn yn 612-614. Daeth Taneu yn feichiog ar ôl treisio gan Owain mab Urien. Yn Ystrad Clud, lledaenodd Sant Cynderyn gristnogaeth i yr Alban [1].
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/68/Armagh_St._Patrick%27s_Cathedral_of_the_Church_of_Ireland_Sanctuary_2019_09_09.jpg/220px-Armagh_St._Patrick%27s_Cathedral_of_the_Church_of_Ireland_Sanctuary_2019_09_09.jpg)
Ef yw nawdd sant Glasgow, a chysegrwyd yr "St Mungo Museum of Religious Life and Art" iddo.
Sant Padrig
[golygu | golygu cod]Daeth Sant Padrig (385- 461) o Prydain yn wreiddiol yn y bumed canrif. Pan oedd Padrig yn 16 oed, daliodd môr-ladron ef. Aeth y môr-ladron â Padrig i Irweddon. Ar ôl llawer o amserm, ordeiniwyd Padrig ym Mhrydain. Dychwelodd i Irweddon a cyflawnodd wyrthiau fel gwaredu neidr yn y ynys [2].
Sant Oswallt a Cwthbert
[golygu | golygu cod]Mae'r saint yn wreiddiol 'Anglian', ond mae'r enwau mewn llyfrau o Cymraeg Hen (Cymbrieg yn wreiddiol). Efallai fod pobl o Hen Ogledd wedi addoli Oswallt[3] a Cwthbert[4]
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Saint_Oswald_Church%2C_King_and_Martyr%2C_Oswaldkirk_-_geograph.org.uk_-_2263530.jpg/220px-Saint_Oswald_Church%2C_King_and_Martyr%2C_Oswaldkirk_-_geograph.org.uk_-_2263530.jpg)
Fe'u cofnodir mewn testunau Hen Gymraeg gyda 'gos-' o flaen eu henwau, fel Llyfr Gwyn Rhydderch a Llyfr Du Gaerfyrddin.
- ↑ Bromwich, Rachel (2006). Trioedd Ynys Prydein. University of Wales Press. t. 320.
- ↑ O'Raifeartaigh, Tarlach (2021). St Patrick (yn Saesneg/English). Encyclopedia Britannica.CS1 maint: unrecognized language (link)
- ↑ Saint Oswald. Encyclopedia Britannica. 2021.
- ↑ Saint Cuthbert. Encylopedia Britannica. 2021.