William Butler Yeats

William Butler Yeats, 1933

Cerflun Yeats yn Sligeach

Bedd Yeats yn Droim Chliabh

Bardd a dramodydd Gwyddelig yn ysgrifennu yn Saesneg oedd William Butler Yeats (13 Mehefin 1865 - 28 Ionawr 1939). Roedd yn un o'r ffigyrau amlycaf yn y Dadeni Llenyddol yn Iwerddon ar droad yr 20fed ganrif. Ystyrir ef yn un o'r beirdd pwysicaf i ysgrifennu yn Saesneg yn yr 20fed ganrif. Dyfarnwyd Gwobr Llenyddiaeth Nobel iddo yn 1923.

Bywgraffiad

Ganed Yeats yn Sandymount ger Dulyn, Iwerddon. Bu farw ar 28 Ionawr 1939 yn Roquebrune-Cap-Martin ger Nice, Monaco. Claddwyd ef ym mynwent Drumcliff, ger Sligo yn Swydd Sligo.

Gwaith llenyddol

Er iddo ysgrifennu yn Saesneg roedd gan Yeats ddiddordeb mawr yn y Wyddeleg a llên gwerin ei wlad. Cyhoeddodd Fairy and Folk Tales of the Irish Peasantry (1888) ac Irish Fairy Tales (1892), dwy gyfrol a ystyrir yn glasuron ar y pwnc. Roedd mytholeg, hanes a thraddodiadau Iwerddon yn ysbrydoli llawer o'i gerddi hefyd, a hynny mewn ysbryd gwlatgar. Amlygwyd ei wladgarwch yn fwy uniongyrchol mewn cerddi sy'n ymwneud â'r ymgyrch dros annibyniaeth Iwerddon: un o'r enwocaf o'r cerddi hynny yw Easter 1916 sy'n seiliedig ar ddigwyddiadau Gwrthryfel y Pasg a dienyddio James Connolly, Pádraig Pearse ac eraill gan yr awdurdodau Prydeinig.

Llyfryddiaeth

• The Wanderings of Oisin and Other Poems (1889)
• The Celtic Twilight (1893)
• The Lake Isle of Innisfree (1893)
• The land of heart's desire (1894)
• The secret rose (1897)
• The Wind Among the Reeds (1899)
• Cathleen ni Houlihan (1902)
• Ideas of Good and Evil (1903)
• In the Seven Woods (1904)
• Discoveries (1907)
• Deirdre (1907)
• The green helmet (1910)
• Responsibilities (1914)
• The Wild Swans at Coole (1917)
• Four Plays for Dancers (1921)
• Four Years (1921)
• The Cat and the Moon (1924)
• A Vision (1925)
• Autobiographies (1926)
• The Tower (1928)
• The Winding Stair and Other Poems (1933)
• Collected Plays (1934)

Eginyn erthygl sydd uchod am Wyddel neu Wyddeles. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.