Bwa (pensaernïaeth): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
TXiKiBoT (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: el:Αψίδα |
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: pnb:آرچ |
||
Llinell 53: | Llinell 53: | ||
[[nrm:Arche]] |
[[nrm:Arche]] |
||
[[pl:Łuk (architektura)]] |
[[pl:Łuk (architektura)]] |
||
[[pnb:آرچ]] |
|||
[[pt:Arco (arquitetura)]] |
[[pt:Arco (arquitetura)]] |
||
[[qu:K'ukti]] |
[[qu:K'ukti]] |
Fersiwn yn ôl 23:20, 21 Medi 2010
Bwa mewn pensaernïaeth yw'r term a ddefnyddir ar gyfer adeiladwaith sydd yn gallu cymeryd pwysau sylweddol uwch ei ben gyda lle gwag oddi tanodd.
Ymddangosodd y bwa am y tro cyntaf yn yr ail fileniwn CC, ym Mesopotamia wedi eu hadeiladu o frics. Adeiladwyd hwy hefyd gan y Babiloniaid, mae Porth Ishtar yn enghraifft enwog. Lledaenodd y wybodaeth i Ewrop a chafodd y bwa ei ddefnyddio gan y Groegiaid a'r Rhufeiniaid.
Roedd y bwa Rhufeinig yn hanner crwn gyda nifer anghydrif o friciau neu feini. Trwy hyn gellir cael maen clo yng nghanol y bwa. Dilynwyd hyn gan ddatblygiad y bwa ar ffurf pig, a ddefnyddid mewn pensaernïaeth Islamaidd ac mewn pensaernïaeth Gothig yn Ewrop. Mae'r math yma o fwa yn gryfach na bwa ar hanner cylch. Y ffurf gryfaf ar fwa yw'r bwa parabolig; defnyddiwyd y math yma ar fwa gan y pensaer Antoni Gaudí o Gatalonia.