Bwncath: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Bwncath
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Aves
Urdd:	Falconiformes
Teulu:	Accipitridae
Genws:	Buteo
Rhywogaeth:	B. buteo
Enw deuenwol
	Buteo buteo; (Linnaeus, 1758)

Pori'r hanes yn rhyngweithiol

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

GweledolCystrawen wici

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 20:46, 1 Ebrill 2010

Mae'r Bwncath (Buteo buteo) yn aderyn rheibiol sy'n gyffredin trwy rannau helaeth o Ewrop, Asia ac, yn y gaeaf, Affrica. Mae tua 51-57 cm o hyd a rhwng 110 a 130 cm ar draws yr adenydd. Yn y rhannau lle mae'r gaeafau yn arbennig o oer mae'n mudo tua'r de, on mewn rhannau eraill, megis Gorllewin Ewrop, mae'n aros o gwmpas ei diriogaeth trwy'r flwyddyn.

Mae fel rheol yn nythu mewn coeden, ond yn hela dros dir agored. Oherwydd hyn, mae'n hoffi tiriogaeth lle mae cymysgedd o goed a chaeau. Mae'n bwyta mamaliaid bach yn bennaf, yn cynnwys llygod, llygod mawr a chwningod, ond mae hefyd yn bwyta anifeiliad wedi marw, cywion adar a phethau eraill.

Fel rheol gellir gweld pâr neu ddau bâr o Fwncathod yn troelli yn yr awyr uwchben eu tiriogaeth yn y ganwyn, ac yn tynnu sylw trwy eu galwadau piii-âw, nid anhebyg i gathod. Ambell dro gellir gweld mwy ohont gyda'i gilydd, weithiau hyd at 40 ar y tro.

Yng Nghymru yr oedd y Bwncath wedi mynd yn aderyn prin erbyn dechrau'r 20fed ganrif, i raddau helaeth oherwydd ei fod yn cael ei ddifa gan giperiaid. Bellach mae amddiffyniad cyfreithiol iddo ac mae wedi dod yn aderyn cyffredin iawn trwy Gymru, ac yn lledaeni i'r dwyrain. Mae'n fwy cyffredin ar dir cymharol isel nag yn y mynyddoedd.

Y rhannau o'r byd lle ceir y Bwncath. Glas: gaeafu yn unig; Gwyrdd golau: yn yr haf yn unig; Gwyrdd tywyll: trwy'r flwyddyn.

@@ Llinell 15: / Llinell 15: @@
 }}
 [[Delwedd:Buteo buteo dis.PNG|250px|bawd|Y rhannau o'r byd lle ceir y Bwncath]]
-Mae'r '''Bwncath''' (''Buteo buteo'') yn [[aderyn rheibiol]] sy'n gyffredin trwy rannau helaeth o [[Ewrop]], [[Asia]] ac, yn y gaeaf, [[Affrica]]. Mae tua 51-57 cm o hyd a rhwng  110 a 130 cm ar draws yr adenydd. Yn y rhannau lle mae'r gaeafau yn arbennig o oer mae'n mudo tua'r de, on mewn rhannau eraill, megis Gorllewin Ewrop, mae'n aros o gwmpas ei diriogaeth trwy'r flwyddyn.
+Mae'r '''Bwncath''' (''Buteo buteo'') yn [[aderyn rheibiol]] sy'n gyffredin trwy rannau helaeth o [[Ewrop]], [[Asia]] ac, yn y gaeaf, [[Affrica]]. Mae tua 51-57 cm o hyd a rhwng 110 a 130 cm ar draws yr adenydd. Yn y rhannau lle mae'r gaeafau yn arbennig o oer mae'n mudo tua'r de, on mewn rhannau eraill, megis Gorllewin Ewrop, mae'n aros o gwmpas ei diriogaeth trwy'r flwyddyn.
-Mae fel rheol yn nythu mewn coeden, ond yn  hela dros dir agored. Oherwydd hyn, mae'n hoffi tiriogaeth lle mae cymysgedd o goed a chaeau. Mae'n bwyta mamaliaid bach yn bennaf, yn cynnwys [[llygoden|llygod]], [[llygoden fawr|llygod mawr]] a [[cwningen|chwningod]], ond mae hefyd yn bwyta anifeiliad wedi marw, cywion adar a phethau eraill.
+Mae fel rheol yn nythu mewn coeden, ond yn hela dros dir agored. Oherwydd hyn, mae'n hoffi tiriogaeth lle mae cymysgedd o goed a chaeau. Mae'n bwyta mamaliaid bach yn bennaf, yn cynnwys [[llygoden|llygod]], [[llygoden fawr|llygod mawr]] a [[cwningen|chwningod]], ond mae hefyd yn bwyta anifeiliad wedi marw, cywion adar a phethau eraill.
 Fel rheol gellir gweld pâr neu ddau bâr o Fwncathod yn troelli yn yr awyr uwchben eu tiriogaeth yn y ganwyn, ac yn tynnu sylw trwy eu galwadau ''piii-âw'', nid anhebyg i gathod. Ambell dro gellir gweld mwy ohont gyda'i gilydd, weithiau hyd at 40 ar y tro.
@@ Llinell 47: / Llinell 47: @@
 [[fr:Buse variable]]
 [[fy:Mûzebiter]]
+[[ga:Clamhán]]
 [[gl:Miñato común]]
 [[he:עקב חורף]]