Valens: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Dim crynodeb golygu |
Dafyddt (sgwrs | cyfraniadau) B Gwybodlen wicidata |
||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
{{Gwybodlen person/Wicidata |
|||
[[Delwedd:Valens1.jpg|bawd|250px|Valens ar ddarn arian]] |
|||
| fetchwikidata=ALL |
|||
| onlysourced=no |
|||
| suppressfields= cenedl dinasyddiaeth |
|||
| dateformat = dmy |
|||
}} |
|||
[[Rhestr ymerodron Rhufeinig|Ymerawdwr Rhufeinig]] oedd '''Flavius Iulius Valens''' ([[Lladin]]: <small>IMPERATOR CAESAR FLAVIVS IVLIVS VALENS AVGVSTVS</small>; [[328]] – [[9 Awst]], [[378]]). |
[[Rhestr ymerodron Rhufeinig|Ymerawdwr Rhufeinig]] oedd '''Flavius Iulius Valens''' ([[Lladin]]: <small>IMPERATOR CAESAR FLAVIVS IVLIVS VALENS AVGVSTVS</small>; [[328]] – [[9 Awst]], [[378]]). |
||
Fersiwn yn ôl 15:43, 28 Hydref 2018
Valens | |
---|---|
Ganwyd | 328 Vinkovci |
Bu farw | 9 Awst 378 o Brwydr Adrianople Edirne |
Dinasyddiaeth | Rhufain hynafol |
Galwedigaeth | gwleidydd, swyddog milwrol |
Swydd | ymerawdwr Rhufain, seneddwr Rhufeinig, Ymerawdwr Bysantaidd, Count of the Stable, pontifex maximus, Imperator, Tribunicia potestas, Conswl Rhufeinig, Conswl Rhufeinig, Conswl Rhufeinig, Conswl Rhufeinig, Conswl Rhufeinig, Conswl Rhufeinig |
Tad | Gratian |
Priod | Albia Dominica |
Plant | Valentinianus Galates, Anastasia |
Llinach | Valentinianic dynasty |
Ymerawdwr Rhufeinig oedd Flavius Iulius Valens (Lladin: IMPERATOR CAESAR FLAVIVS IVLIVS VALENS AVGVSTVS; 328 – 9 Awst, 378).
Ganed ef yn Cibalae (Vinkovci yn Serbia heddiw) yn fab i Gratian yr Hynaf. Credir iddo ymuno a'r fyddin yn y 360au, gan gymeryd rhan gyda'i frawd Flavius Valentinianus yn ymgyrch yr ymerawdwr Julian yn erbyn y Persiaid.
Pan lofruddwiyd yr ymerawdwr Jovianus, cyhoeddwyd Valentinianus yn Augustus ar 26 Chwefror 364. Cyhoeddodd yntau ei frawd Valens yn gyd-ymerawdwr ar 28 Mawrth. Rhoddwyd rhan ddwyreiniol yr ymerodraeth iddo i'w llywodraethu. Bu raid iddo ddelio ag ymgais gan berthynas i'r ymerawdwr Julian, Procopius, i hawlio'r orsedd, a dim ond yn 366 y gallodd Valens ei orchfygu a'i ddienyddio.
Bu Valens yn ymladd yn erbyn y Gothiaid ac yn erbyn y Persiaid. Roedd yn cynllunio ymgyrch yn y dwyrain pan symudodd nifer fawr o Fisigothiaid i mewn i'r ymerodraeth yn Moesia a of Dacia oherwydd fod yr Hyniaid yn ymosod arnynt. Ar y cyntaf fe'u derbyniwyd yn heddychlon, ond yn fuan dechreuodd ymladd. Enillodd y Gothiaid nifer o frwydrau lleol, ac yn 378 daeth Valens ei hun i'w gwrthwynebu. Roedd ei nai, Gratian, oedd wedi olynu Valentinianus, ar y ffordd gyda byddin i gynorthwyo, ond mynnodd Valens ymladd cyn iddo gyrraedd. Ym Mrwydr Adrianople ar 9 Awst 378, gorchfygwyd ef gan y Gothiaid a'u cyngheiriaid a'i ladd. Olynwyd ef gan Theodosius I.
Gwnanychwyd yr ymerodareth Rufeinig yn fawr gan ei cholledion ym Mrwydr Adrianople. Canlyniad arall y frwydr a marwolaeth Valens oedd gwanhau Ariadaeth yn yr ymerodraeth; roedd Valens yn Ariad ond roedd ei olynwyr yn dilyn Credo Nicea.