Mercia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
mersia |
Robbot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: nds, zh yn tynnu: cy yn newid: ca, pt |
||
Llinell 41: | Llinell 41: | ||
[[Categori:Hanes Lloegr]] |
[[Categori:Hanes Lloegr]] |
||
[[Categori:Mercia| ]] |
[[Categori:Mercia| ]] |
||
[[ang:Mierce]] |
[[ang:Mierce]] |
||
[[be:Мерсія]] |
[[be:Мерсія]] |
||
[[br:Mercia]] |
[[br:Mercia]] |
||
[[ca: |
[[ca:Mèrcia]] |
||
[[cs:Mercie]] |
[[cs:Mercie]] |
||
⚫ | |||
[[de:Mercia]] |
[[de:Mercia]] |
||
[[en:Mercia]] |
[[en:Mercia]] |
||
⚫ | |||
[[eo:Mercia]] |
[[eo:Mercia]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[fr:Mercie]] |
[[fr:Mercie]] |
||
⚫ | |||
[[he:מלכי מרסיה]] |
[[he:מלכי מרסיה]] |
||
[[ |
[[it:Regno di Mercia]] |
||
[[ja:マーシア]] |
[[ja:マーシア]] |
||
[[ |
[[nds:Mercia]] |
||
⚫ | |||
[[nn:Mercia]] |
[[nn:Mercia]] |
||
⚫ | |||
[[pl:Mercja]] |
[[pl:Mercja]] |
||
[[pt:Mércia]] |
[[pt:Reino da Mércia]] |
||
[[ro:Mercia]] |
[[ro:Mercia]] |
||
[[ru:Мерсия]] |
[[ru:Мерсия]] |
||
[[sk:Mercia]] |
[[sk:Mercia]] |
||
⚫ | |||
[[sv:Mercia]] |
[[sv:Mercia]] |
||
[[th:ราชอาณาจักรเมอร์เซีย]] |
[[th:ราชอาณาจักรเมอร์เซีย]] |
||
[[zh:默西亞王國]] |
Fersiwn yn ôl 15:40, 5 Hydref 2009
Roedd Mercia (neu Mersia; Eingl-Sacsoneg:Mierce, "pobl y gororau"), yn un o deyrnasoedd yr Eingl-Sacsoniaid, gyda'i chalon o gwmpas dyffryn Afon Trent.
Roedd Mercia'n ffinio â nifer o deyrnasoedd cymru, yn enwedig Powys, a bu llawer o ymladd rhyngddynt, ond hefyd ambell dro gynghrair. Y brenin cyntaf y gwyddir amdano oedd Creoda, a ddaeth i rym tua 585. Dilynwyd ef gan ei fab, Pybba, yn 593. Dilynwyd ef gan Cearl yn 606, yna daeth Penda yn frenin. Gwnaeth Penda gynghrair gyda nifer o'r brenhinoedd Cymreig i ymgyrchu yn erbyn Northumbria, yn enwedig Cadwallon ap Cadfan, brenin Gwynedd.
Lladdwyd Penda gan y Northunbriaid ym Mrwydr Winwaed yn 655, ac am gyfnod gwanychwyd Mercia yn fawr. Yn ddiweddarach, tua dechrau'r 8fed ganrif, cryfhaodd y deyrnas eto, a chipiwyd darn sylweddol o ddwyrain Powys, yn cynnwys y brifddinas, Pengwern. Daeth Æthelbald yn frenin yn 716, ac wedi iddo ef farw bu rhyfel am yr orsedd a enillwyd gan Offa. Yn ddiweddarach edwinodd grym Mercia, cipiwyd rhan ddwyreiniol y dernas gan y Daniaid a thyfodd Wessex i fod y mwyaf grymus o deyrnasoedd Lloegr.
Brenhinoedd a rheolwyr Mercia
- ca. 585 - 593 Creoda (?)
- 593 - ca. 606 Pybba
- 606 - 626 Ceorl (?)
- 626 - 655 Penda
- 655 - 656 Peada
- 656 - 659 Oswy, brenin Northumbria
- 659 - 675 Wulfhere
- 675 - 704 Aethelred
- 704 - 709 Cenred
- 709 - 716 Ceolred
- 716 Ceolwald (?)
- 716 - 757 Aethelbald
- 757 Beornrad
- 757 - 796 Offa
- 787 - 796 Ecgfrith (Cyd-frenin)
- 796 - 821 Cenwulf
- 821 - 823 Ceolwulf I.
- 823 - 825 Beornwulf
- 826 - 827 Ludeca
- 827 - 829 Wiglaf
- 829 - 830 Egbert, brenin Wessex
- 830 - 840 Wiglaf
- 840 - 852 Beorhtwulf
- 852 - 874 Burgred
- 873 - 879 Ceolwulf II.
- 879 - 911 Ealdorman Aethelred
- 911 - 918 Ethelfleda, Gweddw Aethelred.
- 918 - 919 Aelfwynn