Ystadegaeth: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 23:23, 9 Mawrth 2009

Disgyblaeth fathemategol lydan yw ystadegaeth sy'n astudio ffyrdd o gasglu, crynhoi dadansoddi, dod i casgliadau a chyflwyno data.^[1] Mae'n ddefnyddiol ar gyfer amrywiaeth lydan o ddisgyblaethau academaidd o'r gwyddorau ffisegol a chymdeithasol i'r dynoliaethau, yn ogystal a busnes, llywodraeth, a diwydiant.

Mae llawer o gysyniadau ystadegaeth yn dibynnu ar ddealltwriaeth o debygolrwydd, ac fe ddaw sawl term ystadegol o'r maes hwnnw, er enghraifft: poblogaeth, sampl, tebygolrwydd. Unwaith mae'r data wedi eu casglu (trwy ddull samplu ffurfiol, neu drwy nodi canlyniadau rhyw arbrawf neu'i gilydd, neu drwy arsylwi rhyw broses drosodd a throsodd dros amser), gellir cynhyrchu crynhöadau rhifyddol gan ddefnyddio ystadegath ddisgrifiol.

Modelir patrymau yn y data i dynnu casgliadau ynglŷn â'r boblogaeth ehangach, gan ddefnyddio ystadegath gasgliadol i ddehongli hapder ac ansicrwydd y sefyllfa. Gall y casgliadau fod yn atebion i gwestiynnau "ie/na" (profi rhagdybiaeth), amcangyfrif nodweddau rhifyddol, rhagweld yr arsylwadau sydd i ddod, disgrifiadau o gysylltiad, neu modelu perthynasau.

Ystadegaeth gymwysiedig yw'r uchod yn y bôn. O gymharu, mae ystadegaeth haniaethol yn is-ddisgybliaeth fathemategol sy'n defnyddio tebygolrwydd a dadansoddi i roi sylfaen theoretig cadarn i ystadegaeth.

Cyfeiriadau

↑ Moses, Lincoln E. Think and Explain with statistics, pp. 1 - 3. Addison-Wesley, 1986.

[1] Moses, Lincoln E. Think and Explain with statistics, pp. 1 - 3. Addison-Wesley, 1986.

[1]

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
 [[Delwedd:Normal distribution and scales.gif|de|bawd|350px|Graff yn dangos cromlin y [[Dosraniad normal|ddosraniad normal]], fel y'i defnyddir mewn asesu [[addysg|addysgol]] i gymharu amryw o ddulliau graddio. Dangosir ''gwahaniad safonol, canrannau cronus, cyfwerthau canrannol, sgorau-Z, sgorau-T, naw safonol,'' a ''chanran stanin.'']]
-Disgyblaeth [[Mathemateg|fathemategol]] lydan yw '''ystadegaeth''' sy'n astudio ffyrdd o gasglu, crynhoi a gwneud casgliadau o [[Data|ddata]]. Mae'n ddefnyddiol ar gyfer amrywiaeth lydan o [[Disgyblaeth academaidd|ddisgyblaethau academaidd]] o'r [[gwyddoniaeth|gwyddorau]] ffisegol a chymdeithasol i'r [[dynoliaethau]], yn ogystal a [[Busnes|busnes]], [[llywodraeth]], a [[Diwydiant|diwydiant]].
+Disgyblaeth [[Mathemateg|fathemategol]] lydan yw '''ystadegaeth''' sy'n astudio ffyrdd o gasglu, crynhoi dadansoddi, dod i casgliadau a chyflwyno [[Data|data]].<ref>Moses, Lincoln E. ''Think and Explain with statistics'', pp. 1 - 3. Addison-Wesley, 1986.</ref> Mae'n ddefnyddiol ar gyfer amrywiaeth lydan o [[Disgyblaeth academaidd|ddisgyblaethau academaidd]] o'r [[gwyddoniaeth|gwyddorau]] ffisegol a chymdeithasol i'r [[dynoliaethau]], yn ogystal a [[Busnes|busnes]], [[llywodraeth]], a [[Diwydiant|diwydiant]].
 Mae llawer o gysyniadau ystadegaeth yn dibynnu ar ddealltwriaeth o [[tebygolrwydd|debygolrwydd]], ac fe ddaw sawl term ystadegol o'r maes hwnnw, er enghraifft: ''poblogaeth'', ''sampl'', ''tebygolrwydd''.
@@ Llinell 9: / Llinell 9: @@
 [[Ystadegaeth gymwysiedig]] yw'r uchod yn y bôn. O gymharu, mae [[ystadegaeth haniaethol]] yn is-ddisgybliaeth fathemategol sy'n defnyddio [[tebygolrwydd]] a [[dadansoddi]] i roi sylfaen theoretig cadarn i ystadegaeth.
+== Cyfeiriadau ==
+{{cyfeiriadau}}
 [[Categori:Mathemateg]]