Jan Ingenhousz: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
BDim crynodeb golygu
B Symudodd Deb y dudalen Jan IngenHousz i Jan Ingenhousz
(Dim gwahaniaeth)

Fersiwn yn ôl 15:19, 10 Ebrill 2017

Jan Ingenhousz
GanwydRhagfyr 8, 1730
Breda, Yr Iseldiroedd
Bu farwMedi 7, 1799 (68 mlwydd oed)
Calne, Wiltshire, Lloegr
Bu fyw ynBreda, Llundain, Fiena, Calne
CenedligrwyddIsalmaeneg
MeysyddFfisioleg
Alma materHen Brifysgol Leuven
Enwog am'Ddarganfod' ffotosynthesis
DylanwadauPieter van Musschenbroek

Biolegydd o'r Iseldiroedd oedd Jan Ingenhousz neu Ingen-Housz FRS (8 Rhagfyr 17307 Medi 1799). Mae'n fwyaf adnabyddus am ei waith ar ffotosynthesis, a phwysigrwydd golau i'r broses honno; dywed rhai, felly, mai ef a ddarganfyddodd y broses ffotosynthesis.[1][2][3] Ef hefyd a ddarganfu fod resbiradaeth cellog yn digwydd o fewn planhigion yn ogystal ag anifeiliaid.[4] Yn ystod ei oes, roedd yn fwyaf adnabyddus am frechu aelodau teulu Habsburg yn Fienna yn erbyn y frech wen yn 1768, ac o'r herwydd, fe'i benodwyd yn ffisegwr i ymerawdwr Awstria, Maria Theresa.[5]

Cyfeiriadau

  1. Beale and Beale, Echoes of Ingen Housz, 2011
  2. Gest, Howard (2000). "Bicentenary homage to Dr Jan Ingen-Housz, MD (1730-1799), pioneer of photosynthesis research". Photosynthesis Research 63 (2): 183–90. doi:10.1023/A:1006460024843. PMID 16228428.
  3. Geerd Magiels, Dr. Jan Ingenhousz, or why don't we know who discovered photosynthesis, 1st Conference of the European Philosophy of Science Association 2007
  4. Howard Gest (1997). "A 'misplaced chapter' in the history of photosynthesis research; the second publication (1796) on plant processes by Dr Jan Ingen-Housz, MD, discoverer of photosynthesis. A bicentenniel 'resurrection'". Photosynthesis Research 53: 65–72. doi:10.1023/A:1005827711469. http://www.life.illinois.edu/govindjee/history/articles/GestOnIngenhousz_missing.pdf.
  5. "The life of Dr Jan Ingen Housz (1730–99), private counsellor and personal physician to Emperor Joseph II of Austria". J Med Biogr 13 (1): 15–21. 2005. PMID 15682228.