Nicola Sturgeon: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Newydd |
manion |
||
Llinell 3: | Llinell 3: | ||
| delwedd =Nicola Sturgeon 2.jpg |
| delwedd =Nicola Sturgeon 2.jpg |
||
| dyddiad_geni = {{dyddiad geni|1970|7|19|df=yes}} |
| dyddiad_geni = {{dyddiad geni|1970|7|19|df=yes}} |
||
| lleoliad_geni = [[Irvine, Gogledd |
| lleoliad_geni = [[Irvine]], [[Gogledd Swydd Ayr]] |
||
| swydd = Dirprwy Prif Weinidog yr Alban |
| swydd = Dirprwy Prif Weinidog yr Alban |
||
| dechrau_tymor = [[17 |
| dechrau_tymor = [[17 Mai]] [[2007]] |
||
| diwedd_tymor = |
| diwedd_tymor = |
||
| swydd2 = Ysgrifennydd Cabined Llywodraeth yr Alban |
| swydd2 = Ysgrifennydd Cabined Llywodraeth yr Alban |
||
Llinell 15: | Llinell 15: | ||
}} |
}} |
||
Gwleidydd a [[cyfraith|chyfreithwraig]] o'r [[Alban]] ydy '''Nicola Sturgeon''' (g. 19 Gorffennaf 1970 yn [[Irvine, Gogledd |
Gwleidydd a [[cyfraith|chyfreithwraig]] o'r [[Alban]] ydy '''Nicola Sturgeon''' (g. 19 Gorffennaf 1970 yn [[Irvine]], [[Gogledd Swydd Ayr]]) sy'n [[Senedd yr Alban|Ddirprwy Brif Weinidog Senedd yr Alban]] ers 2007 ac yn aelod o [[Plaid Genedlaethol yr Alban|Blaid Genedlaethol yr Alban]] (neu'r ''SNP'') ers ei dyddiau'n fyfyriwr ym Mhrifysgol yr Alban. Mae hefyd yn ''Ddepute'' (neu Ddirprwy) blaid honno ers 2004 ac yn Ysgrifennydd Cabined yr Alban dros Stategaeth y Senedd a'r Llywodraeth ac Ysgrifennydd y Cabined dros Isadeiledd, Buddsoddiad a Dinasoedd. Hi yw [[Aelod o Lywodraeth yr Alban]] dros Glasgow (Deheuol).<ref name="snp.org">http://www.snp.org/people/nicola-sturgeon</ref> |
||
Ym 1999 y daeth Sturgeon yn Aelod Seneddol yn gyntaf gan ddod yn Llefarydd yr SNP dros iawnderau ac yna dros iechyd ac addysg. Yn dilyn ymddeoliad John Swinney yn 2004 safodd yn y frwydr dros arweinyddiaeth y blaid, ond tynnodd ei henw'n ôl pan benderfynodd [[Alex Salmond]] ymgeisio a daeth yn Ddirprwy (neu ''Depute''). Safodd Salmond i lawr rhwng 2004 a 2007 a phenodwyd Sturgeon yn Arweinydd nes y daeth Salmond yn ei ôl i gymryd yr awennau yn etholaeth cyffredinol 2007 pan enillodd yr SNP fwy o seddau nac unrhyw blaid arall yn yr Alban. Apwyntiwyd Salmond yn Brif Weinidog ac apwyntiodd ef ei Ddirprwy: Sturgeon. |
Ym 1999 y daeth Sturgeon yn Aelod Seneddol yn gyntaf gan ddod yn Llefarydd yr SNP dros iawnderau ac yna dros iechyd ac addysg. Yn dilyn ymddeoliad John Swinney yn 2004 safodd yn y frwydr dros arweinyddiaeth y blaid, ond tynnodd ei henw'n ôl pan benderfynodd [[Alex Salmond]] ymgeisio a daeth yn Ddirprwy (neu ''Depute''). Safodd Salmond i lawr rhwng 2004 a 2007 a phenodwyd Sturgeon yn Arweinydd nes y daeth Salmond yn ei ôl i gymryd yr awennau yn etholaeth cyffredinol 2007 pan enillodd yr SNP fwy o seddau nac unrhyw blaid arall yn yr Alban. Apwyntiwyd Salmond yn Brif Weinidog ac apwyntiodd ef ei Ddirprwy: Sturgeon. |
||
==Bywyd cynnar== |
==Bywyd cynnar== |
||
Cafodd ei haddysg uwchradd yn ''Greenwood Academy'', Dreghorn ac aeth yn ei blaen i astudio'r gyfraith ym Mhrifysgol Glasgow ble y cafodd LLB gydag Anrhydedd a Diploma mewn Cyfraith Ymarferol.<ref>{{cite web|url=http://www.alba.org.uk/scot07constit/g04.html |title=''Candidates and Constituency Assessments'' |publisher=Alba.org.uk |date= |accessdate=2011-01-17}}</ref> Yn Glasgow roedd yn flaenllaw iawn yng ngwaith yr SNP. Yna gweithiodd fel cyfreithwraig yn [[Stirling]] ac yna Canolfan y Gyfraith yn [[Drumchapel]], Glasgow cyn iddi gael ei hethol yn MSP (Aelod o Lywodraeth yr Alban. |
Cafodd ei haddysg uwchradd yn ''Greenwood Academy'', Dreghorn ac aeth yn ei blaen i astudio'r gyfraith ym Mhrifysgol Glasgow ble y cafodd LLB gydag Anrhydedd a Diploma mewn Cyfraith Ymarferol.<ref>{{cite web|url=http://www.alba.org.uk/scot07constit/g04.html |title=''Candidates and Constituency Assessments'' |publisher=Alba.org.uk |date= |accessdate=2011-01-17}}</ref> Yn Glasgow roedd yn flaenllaw iawn yng ngwaith yr SNP. Yna gweithiodd fel cyfreithwraig yn [[Stirling]] ac yna Canolfan y Gyfraith yn [[Drumchapel]], Glasgow cyn iddi gael ei hethol yn MSP (Aelod o Lywodraeth yr Alban). |
||
==Annibyniaeth yr Alban== |
==Annibyniaeth yr Alban== |
||
Yn 2012, etholodd Cabined Llywodraeth yr Alban Sturgeon i ofalu am [[Refferendwm annibyniaeth i'r Alban, 2014|Refferendwm annibyniaeth yr Alban, 2014]],<ref>{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-19487544|title=''Scottish cabinet reshuffle: Nicola Sturgeon given new independence role''|date=5 Medi 2012|accessdate=6 Gorffennaf 2014|publisher=BBC News}}</ref> ac felly'n gyfrifol am ymgyrch yr SNP dros annibyniaeth |
Yn 2012, etholodd Cabined Llywodraeth yr Alban Sturgeon i ofalu am [[Refferendwm annibyniaeth i'r Alban, 2014|Refferendwm annibyniaeth yr Alban, 2014]],<ref>{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-19487544|title=''Scottish cabinet reshuffle: Nicola Sturgeon given new independence role''|date=5 Medi 2012|accessdate=6 Gorffennaf 2014|publisher=BBC News}}</ref> ac felly'n gyfrifol am ymgyrch yr SNP dros annibyniaeth.<ref name="fmjob">{{cite news|url=http://www.dailyrecord.co.uk/news/politics/nicola-sturgeon-admits-sights-set-3258467|title=''Nicola Sturgeon admits her sights are set on landing First Minister's job but insists winning independence referendum is top priority''|date=19 Mawrth 2014|accessdate=6 Gorffennaf 2014|publisher=''Daily Record''}}</ref> Cred Sturgeon y gall annibyniaeth gryfhau'r Alban gan ei wneud yn fwy cystadleuol,<ref>{{cite news| url=http://www.guardian.co.uk/politics/2012/may/25/scotland-independence-economy-grow-sturgeon | location=London | work=The Guardian | first=Severin | last=Carrell | title=''Scottish independence would allow economy to grow, says Sturgeon'' | date=25 Mai 2012}}</ref> gan newid blaenoriaethau gwariant y wlad ac ateb y broblem o dlodi dybryd.<ref>{{cite news|url=http://www.dailyrecord.co.uk/news/politics/nicola-sturgeon-100000-scots-poverty-3795703|title=''Nicola Sturgeon: There are 100,000 Scots in poverty and Westminster want to spend billions on Trident''|date=1 Gorffennaf 2014|accessdate=6 Gorffennaf 2014|publisher=''Daily Record''}}</ref> |
||
[[File:Sturgeon speech.JPG|thumb|chwith|Sturgeon wedi iddi ennill etholiad Glasgow Govan yn 2007.]] |
[[File:Sturgeon speech.JPG|thumb|chwith|Sturgeon wedi iddi ennill etholiad Glasgow Govan yn 2007.]] |
||
Llinell 29: | Llinell 29: | ||
==Gwobrau== |
==Gwobrau== |
||
Enillodd Sturgeon y teitl 'Gwleidydd Albanaidd y Flwyddyn' yn 2008. Yn 2004 a 2008 enillodd Wobr [[Donald Dewar]]: Dadleuwr y Flwyddyn, cystadleuaeth a drefnir gan '' |
Enillodd Sturgeon y teitl 'Gwleidydd Albanaidd y Flwyddyn' yn 2008. Yn 2004 a 2008 enillodd Wobr [[Donald Dewar]]: Dadleuwr y Flwyddyn, cystadleuaeth a drefnir gan ''The Herald''. |
||
Yn Chwefror 2013 enwyd hi fel 20fed ferch mwyaf pwerus y Deyrnas Unedig gan ''Women's Hour'' ar Radio 4.<ref>[http://www.bbc.co.uk/programmes/b007qlvb/features/power-list-100 BBC Radio 4, ''Rhestr Woman's Hour Power'']</ref> |
Yn Chwefror 2013 enwyd hi fel 20fed ferch mwyaf pwerus y Deyrnas Unedig gan ''Women's Hour'' ar Radio 4.<ref>[http://www.bbc.co.uk/programmes/b007qlvb/features/power-list-100 BBC Radio 4, ''Rhestr Woman's Hour Power'']</ref> |
Fersiwn yn ôl 07:22, 10 Medi 2014
Nicola Sturgeon | |
| |
Dirprwy Prif Weinidog yr Alban
| |
Deiliad | |
Cymryd y swydd 17 Mai 2007 | |
Ysgrifennydd Cabined Llywodraeth yr Alban
| |
Deiliad | |
Cymryd y swydd 5 Medi 2012 | |
Geni | 19 Gorffennaf 1970 Irvine, Gogledd Swydd Ayr |
---|---|
Plaid wleidyddol | Plaid Genedlaethol yr Alban |
Priod | Peter Murrell |
Alma mater | Prifysgol Glasgow |
Gwleidydd a chyfreithwraig o'r Alban ydy Nicola Sturgeon (g. 19 Gorffennaf 1970 yn Irvine, Gogledd Swydd Ayr) sy'n Ddirprwy Brif Weinidog Senedd yr Alban ers 2007 ac yn aelod o Blaid Genedlaethol yr Alban (neu'r SNP) ers ei dyddiau'n fyfyriwr ym Mhrifysgol yr Alban. Mae hefyd yn Ddepute (neu Ddirprwy) blaid honno ers 2004 ac yn Ysgrifennydd Cabined yr Alban dros Stategaeth y Senedd a'r Llywodraeth ac Ysgrifennydd y Cabined dros Isadeiledd, Buddsoddiad a Dinasoedd. Hi yw Aelod o Lywodraeth yr Alban dros Glasgow (Deheuol).[1]
Ym 1999 y daeth Sturgeon yn Aelod Seneddol yn gyntaf gan ddod yn Llefarydd yr SNP dros iawnderau ac yna dros iechyd ac addysg. Yn dilyn ymddeoliad John Swinney yn 2004 safodd yn y frwydr dros arweinyddiaeth y blaid, ond tynnodd ei henw'n ôl pan benderfynodd Alex Salmond ymgeisio a daeth yn Ddirprwy (neu Depute). Safodd Salmond i lawr rhwng 2004 a 2007 a phenodwyd Sturgeon yn Arweinydd nes y daeth Salmond yn ei ôl i gymryd yr awennau yn etholaeth cyffredinol 2007 pan enillodd yr SNP fwy o seddau nac unrhyw blaid arall yn yr Alban. Apwyntiwyd Salmond yn Brif Weinidog ac apwyntiodd ef ei Ddirprwy: Sturgeon.
Bywyd cynnar
Cafodd ei haddysg uwchradd yn Greenwood Academy, Dreghorn ac aeth yn ei blaen i astudio'r gyfraith ym Mhrifysgol Glasgow ble y cafodd LLB gydag Anrhydedd a Diploma mewn Cyfraith Ymarferol.[2] Yn Glasgow roedd yn flaenllaw iawn yng ngwaith yr SNP. Yna gweithiodd fel cyfreithwraig yn Stirling ac yna Canolfan y Gyfraith yn Drumchapel, Glasgow cyn iddi gael ei hethol yn MSP (Aelod o Lywodraeth yr Alban).
Annibyniaeth yr Alban
Yn 2012, etholodd Cabined Llywodraeth yr Alban Sturgeon i ofalu am Refferendwm annibyniaeth yr Alban, 2014,[3] ac felly'n gyfrifol am ymgyrch yr SNP dros annibyniaeth.[4] Cred Sturgeon y gall annibyniaeth gryfhau'r Alban gan ei wneud yn fwy cystadleuol,[5] gan newid blaenoriaethau gwariant y wlad ac ateb y broblem o dlodi dybryd.[6]
Mewn cyfweliad gyda'r Daily Record, dywedodd Sturgeon y gobeithiai rywdro fod y ferch gyntaf yn swydd y Prif Weinidog.[4]
Gwobrau
Enillodd Sturgeon y teitl 'Gwleidydd Albanaidd y Flwyddyn' yn 2008. Yn 2004 a 2008 enillodd Wobr Donald Dewar: Dadleuwr y Flwyddyn, cystadleuaeth a drefnir gan The Herald.
Yn Chwefror 2013 enwyd hi fel 20fed ferch mwyaf pwerus y Deyrnas Unedig gan Women's Hour ar Radio 4.[7]
Gweler hefyd
- Margo MacDonald (19 Ebrill 1943 – 4 Ebrill 2014)
Cyfeiriadau
- ↑ http://www.snp.org/people/nicola-sturgeon
- ↑ "Candidates and Constituency Assessments". Alba.org.uk. Cyrchwyd 2011-01-17.
- ↑ "Scottish cabinet reshuffle: Nicola Sturgeon given new independence role". BBC News. 5 Medi 2012. Cyrchwyd 6 Gorffennaf 2014.
- ↑ 4.0 4.1 "Nicola Sturgeon admits her sights are set on landing First Minister's job but insists winning independence referendum is top priority". Daily Record. 19 Mawrth 2014. Cyrchwyd 6 Gorffennaf 2014. Italic or bold markup not allowed in:
|publisher=
(help) - ↑ Carrell, Severin (25 Mai 2012). "Scottish independence would allow economy to grow, says Sturgeon". The Guardian. London.
- ↑ "Nicola Sturgeon: There are 100,000 Scots in poverty and Westminster want to spend billions on Trident". Daily Record. 1 Gorffennaf 2014. Cyrchwyd 6 Gorffennaf 2014. Italic or bold markup not allowed in:
|publisher=
(help) - ↑ BBC Radio 4, Rhestr Woman's Hour Power