Harri Potter: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
→‎Cyfeiriadau: Man olygu using AWB
clean-up; 6 books not translated, so have to use original English
Llinell 4: Llinell 4:
| delwedd = [[File:Hogwarts coat of arms colored with shading.svg|250px|alt= Arfbais Hogwarts, sy'n cynnwys lliwiau Lleureurol ysgarlad ac aur gyda'r Llew, Wfftipwff melyn a du gyda'r Daearfochyn, Crafangfan efydd a glas gyda'r Eryr, a Slafennog gwyrdd ac arian gyda'r Sarff.]]
| delwedd = [[File:Hogwarts coat of arms colored with shading.svg|250px|alt= Arfbais Hogwarts, sy'n cynnwys lliwiau Lleureurol ysgarlad ac aur gyda'r Llew, Wfftipwff melyn a du gyda'r Daearfochyn, Crafangfan efydd a glas gyda'r Eryr, a Slafennog gwyrdd ac arian gyda'r Sarff.]]
| pennawd_delwedd = [[Arfbais]] Hogwarts, sy'n cynrychioli'r pedwar Tŷ (''yn glocwedd o'r dde dop'': Slafennog, Crafangfan, Wfftipwff, a Lleureurol), gydag arwyddair yr ysgol, sy'n golygu "peidio byth â gogleisio draig cysgu".<ref>{{Dyf gwe |url=http://www.hp-lexicon.org/hogwarts/w_pl_hogwarts.html#motto|cyhoeddwr=[[The Harry Potter Lexicon]]|teitl=Visitor's Guide to Hogwarts|dyddiad =21 Mai 2009|dyddiadcyrhu=24 Gorffennaf 2011|archiveurl=http://www.webcitation.org/60PQDhQNS|archivedate=24 Gorffennaf 2011}}</ref>
| pennawd_delwedd = [[Arfbais]] Hogwarts, sy'n cynrychioli'r pedwar Tŷ (''yn glocwedd o'r dde dop'': Slafennog, Crafangfan, Wfftipwff, a Lleureurol), gydag arwyddair yr ysgol, sy'n golygu "peidio byth â gogleisio draig cysgu".<ref>{{Dyf gwe |url=http://www.hp-lexicon.org/hogwarts/w_pl_hogwarts.html#motto|cyhoeddwr=[[The Harry Potter Lexicon]]|teitl=Visitor's Guide to Hogwarts|dyddiad =21 Mai 2009|dyddiadcyrhu=24 Gorffennaf 2011|archiveurl=http://www.webcitation.org/60PQDhQNS|archivedate=24 Gorffennaf 2011}}</ref>
| llyfrau = [[Harri Potter a Maen yr Athronydd]]<br />[[Harri Potter a'r Siambr Gyfrinachau]]<br />[[Harri Potter a'r Carcharor o Azkaban]]<br />[[Harri Potter a'r Ffiol Fflamau]]<br />[[Harri Potter ac Urdd y Ffenics]]<br />[[Harri Potter a'r Tywysog o Hanner Gwaed]]<br />[[Harri Potter a'r Tri Peth Marwol]]
| llyfrau = [[Harri Potter a Maen yr Athronydd]]<br />[[Harry Potter and the Chamber of Secrets]]<br />[[Harry Potter and the Prisoner of Azkaban]]<br />[[Harry Potter and the Goblet of Fire]]<br />[[Harry Potter and the Order of the Phoenix]]<br />[[Harry Potter and the Half-Blood Prince]]<br />[[Harry Potter and the Deathly Hallows]]
| awdur = [[J. K. Rowling]]
| awdur = [[J. K. Rowling]]
| gwlad = Y Deyrnas Unedig
| gwlad = Y Deyrnas Unedig
| iaith_gwreiddiol = Saesneg
| iaith_gwreiddiol = Saesneg
| math = [[Llenyddiaeth ffantasi|Ffantasi]], [[ffuglen oedolyn ifanc]], [[ffuglen ddirgel|dirgel]], [[llyfr cyffrous (math)|cyffrous]], [[Bildungsroman]], [[dod i oed]]
| math = [[Llenyddiaeth ffantasi|Ffantasi]], [[ffuglen oedolyn ifanc]], [[ffuglen ddirgel|dirgel]], [[llyfr cyffrous (math)|cyffrous]], [[Bildungsroman]], [[dod i oed]]
| cyhoeddwr = [[Bloomsbury Publishing]] (y DU)<br />[[Arthur A. Levine Books]] (UDA) [[Raincoast Books]] (CAN)
| cyhoeddwr = [[Bloomsbury Publishing]]
| dyddiad_cyhoeddi = 29 Mehefin 1997 – 21 Gorffennaf 2007
| dyddiad_cyhoeddi = 29 Mehefin 1997 – 21 Gorffennaf 2007
| math_cyfryngau = Print ([[clawr caled]] a [[clawr papur|chlawr papur]])<br />[[Awdiolyfr]]
| math_cyfryngau = Print ([[clawr caled]] a [[clawr papur|chlawr papur]])<br />[[Awdiolyfr]]
Llinell 15: Llinell 15:
Cyfres o saith [[Llenyddiaeth ffantasi|nofel ffantasi]] a ysgrifennwyd gan yr awdures Seisnig [[J. K. Rowling]] yw '''''Harry Potter'''''. Mae'r llyfrau yn croniclo anturiau [[dewin (ffantasi)|dewin]] llencynnaidd o'r enw [[Harri Potter (cymeriad)|Harri Potter]] a'i ffrindiau gorau, [[Ron Weasley]] ac [[Hermione Granger]], lle maent i gyd yn astudio yn [[Hogwarts|Ysgol Hudoliaeth a Dewiniaeth Hogwarts]]. Prif thema'r llyfrau yw cwest Harri i oresgyn y dewin drwg, tywyll, [[Lord Voldemort]], sydd gan yr amcan o ddarostwng pobl di-hud, gorchfygu'r [[Cyfanfyd Harri Potter|byd hudol]], ac i ddinistrio pawb a phopeth sy'n ei rwystro rhag cyflawni hyn, yn enwedig Harri Potter.
Cyfres o saith [[Llenyddiaeth ffantasi|nofel ffantasi]] a ysgrifennwyd gan yr awdures Seisnig [[J. K. Rowling]] yw '''''Harry Potter'''''. Mae'r llyfrau yn croniclo anturiau [[dewin (ffantasi)|dewin]] llencynnaidd o'r enw [[Harri Potter (cymeriad)|Harri Potter]] a'i ffrindiau gorau, [[Ron Weasley]] ac [[Hermione Granger]], lle maent i gyd yn astudio yn [[Hogwarts|Ysgol Hudoliaeth a Dewiniaeth Hogwarts]]. Prif thema'r llyfrau yw cwest Harri i oresgyn y dewin drwg, tywyll, [[Lord Voldemort]], sydd gan yr amcan o ddarostwng pobl di-hud, gorchfygu'r [[Cyfanfyd Harri Potter|byd hudol]], ac i ddinistrio pawb a phopeth sy'n ei rwystro rhag cyflawni hyn, yn enwedig Harri Potter.


Ers 30 Mehefin 1997 pan ryddhawyd y nofel gyntaf, ''[[Harri Potter a Maen yr Athronydd]]'' (Saesneg gwreiddiol: ''Harry Potter and the Philosopher's Stone''), mae'r llyfrau wedi ennill poblogrwydd anferth, cymeradwyo beirniadol, a llwyddiant masnachol ledled y byd.<ref>{{Dyf newyddion |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/2996578.stm| teitl=Potter's place in the literary canon| cyhoeddwr=BBC| olaf=Allsobrook | cyntaf=Dr. Marian| dyddiad=18 Mehefin 2003|dyddiadcyrchu=15 Hydref 2007}}</ref> Mae'r gyfres hefyd wedi cael ei barnu, gan gynnwys pryder ynghylch y naws ddrwg gynyddol. Ers Mehefin 2011, mae'r gyfres lyfrau wedi gwerthu tua 450 miliwn o gopïau, yn ogystal â chael ei [[Cyfieithu Harri Potter|chyfieithu i mewn i 67 iaith]],<ref name="Translations for Harry Potter">{{Dyf newyddion |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/7649962.stm|teitl=Rowling 'makes £5 every second' |dyddiad=3 Hydref 2008|cyhoeddwr =[[British Broadcasting Corporation]]|dyddiadcyrchu=17 Hydref 2008}}</ref><ref name="boxofficemojo">{{Dyf gwe |url=http://www.boxofficemojo.com/alltime/world/|cyhoeddwr =Box Office Mojo, LLC.|teitl =All Time Worldwide Box Office Grosses|dyddiad=1998–2008|dyddiadcyrchu=29 Gorffennaf 2008}}</ref> gan gynnwys y [[Cyfres Harri Potter a'r Gymraeg|Gymraeg]].
Ers 29 Mehefin 1997 pan ryddhawyd y nofel gyntaf, ''[[Harri Potter a Maen yr Athronydd]]'' (Saesneg gwreiddiol: ''Harry Potter and the Philosopher's Stone''), mae'r llyfrau wedi ennill poblogrwydd anferth, cymeradwyo beirniadol, a llwyddiant masnachol ledled y byd.<ref>{{Dyf newyddion |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/2996578.stm| teitl=Potter's place in the literary canon| cyhoeddwr=BBC| olaf=Allsobrook | cyntaf=Dr. Marian| dyddiad=18 Mehefin 2003|dyddiadcyrchu=15 Hydref 2007}}</ref> Mae'r gyfres hefyd wedi cael ei barnu, gan gynnwys pryder ynghylch y naws ddrwg gynyddol. Ers Mehefin 2011, mae'r gyfres lyfrau wedi gwerthu tua 450 miliwn o gopïau, yn ogystal â chael ei [[Cyfieithu Harri Potter|chyfieithu i mewn i 67 iaith]],<ref name="Translations for Harry Potter">{{Dyf newyddion |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/7649962.stm|teitl=Rowling 'makes £5 every second' |dyddiad=3 Hydref 2008|cyhoeddwr =[[British Broadcasting Corporation]]|dyddiadcyrchu=17 Hydref 2008}}</ref><ref name="boxofficemojo">{{Dyf gwe |url=http://www.boxofficemojo.com/alltime/world/|cyhoeddwr =Box Office Mojo, LLC.|teitl =All Time Worldwide Box Office Grosses|dyddiad=1998–2008|dyddiadcyrchu=29 Gorffennaf 2008}}</ref> gan gynnwys y [[Cyfres Harri Potter a'r Gymraeg|Gymraeg]].


Mae'r gyfres yn cynnwys llawer o [[genre]]s, gan gynnwys [[ffantasi]] a [[dod i oed]] (gydag elfennau o [[Ffuglen ddirgel|ddirgelwch]], [[llyfr cyffrous (genre)|cyffrous]], a [[Nofel ramantus|rhamant]]), ac mae llawer o gyfeiriadau ac ystyron diwylliannol ganddi.<ref>{{Dyf gwe |olaf=Fry|cyntaf=Stephen|dolenawdur=Stephen Fry|url=http://www.accio-quote.org/articles/2005/1205-bbc-fry.html|teitl=Living with Harry Potter|gwaith=BBC Radio 4|dyddiad=10 Rhagfyr 2005|dyddiadcyrchu=10 Rhagfyr 2005|archiveurl=http://web.archive.org/web/20090602092002/http://www.accio-quote.org/articles/2005/1205-bbc-fry.html|archivedate=2 June 2009}}</ref><ref>{{dyf gwe |teitl=Harry Up!|gwaith=ew.com|olaf=Jenson|cyntaf=Jeff|blwyddyn=2000|url=http://www.ew.com/ew/article/0,,85524~5~0~,00.html|dyddiadcyrchu=20 Medi 2007}}</ref><ref>{{Dyf gwe |teitl=The Last Chapter|awdur=Nancy Carpentier Brown|cyhoeddwr=Our Sunday Visitor|blwyddyn=2007|url=http://www.osv.com/Portals/0/images/pdf/TheLastChapter.pdf|dyddiadcyrchu=28 Ebrill 2009}}</ref><ref>{{Dyf gwe |awdur=J. K. Rowling |teitl=J. K. Rowling at the Edinburgh Book Festival |url=http://www.jkrowling.com/textonly/en/news_view.cfm?id=80 |dyddiadcyrchu=10 Hydref 2006}}</ref> Yn ôl Rowling, prif thema'r llyfrau ydy marwolaeth,<ref name="Geordie Greig">{{Dyf newyddion |awdur=Geordie Greig|url=http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2006/01/10/nrowl110.xml |teitl='There would be so much to tell her...' |gwaith=Daily Telegraph|dyddiadcyrchu= 4 Ebrill 2007 |dyddiad=11 Ionawr 2006 |lleoliad=Llundain}}</ref> ond ystyria'r gyfres fel gwaith [[llenyddiaeth i blant]]. Mae llawer o themâu eraill yn y gyfres, megis cariad a rhagfarn.<ref name="Mzimba, Lizo, moderator. Interview with [[Steve Kloves]] and J.K. Rowling">{{Dyf newyddion |url=http://www.quick-quote-quill.org/articles/2003/0302-newsround-mzimba.htm|cyhoeddwr= Quick Quotes Quill| teitl=Interview with Steve Kloves and J.K. Rowling|moderator=Lizo Mzimba|dyddiad=Chwe. 2003|archiveurl=http://web.archive.org/web/20040104114558/http://www.quick-quote-quill.org/articles/2003/0302-newsround-mzimba.htmaccess|archivedate=13 May 2010|dyddiad=28 Gorffennaf 2008}}</ref>
Mae'r gyfres yn cynnwys llawer o [[genre]]s, gan gynnwys [[ffantasi]] a [[dod i oed]] (gydag elfennau o [[Ffuglen ddirgel|ddirgelwch]], [[llyfr cyffrous (genre)|cyffrous]], a [[Nofel ramantus|rhamant]]), ac mae llawer o gyfeiriadau ac ystyron diwylliannol ganddi.<ref>{{Dyf gwe |olaf=Fry|cyntaf=Stephen|dolenawdur=Stephen Fry|url=http://www.accio-quote.org/articles/2005/1205-bbc-fry.html|teitl=Living with Harry Potter|gwaith=BBC Radio 4|dyddiad=10 Rhagfyr 2005|dyddiadcyrchu=10 Rhagfyr 2005|archiveurl=http://web.archive.org/web/20090602092002/http://www.accio-quote.org/articles/2005/1205-bbc-fry.html|archivedate=2 June 2009}}</ref><ref>{{dyf gwe |teitl=Harry Up!|gwaith=ew.com|olaf=Jenson|cyntaf=Jeff|blwyddyn=2000|url=http://www.ew.com/ew/article/0,,85524~5~0~,00.html|dyddiadcyrchu=20 Medi 2007}}</ref><ref>{{Dyf gwe |teitl=The Last Chapter|awdur=Nancy Carpentier Brown|cyhoeddwr=Our Sunday Visitor|blwyddyn=2007|url=http://www.osv.com/Portals/0/images/pdf/TheLastChapter.pdf|dyddiadcyrchu=28 Ebrill 2009}}</ref><ref>{{Dyf gwe |awdur=J. K. Rowling |teitl=J. K. Rowling at the Edinburgh Book Festival |url=http://www.jkrowling.com/textonly/en/news_view.cfm?id=80 |dyddiadcyrchu=10 Hydref 2006}}</ref> Yn ôl Rowling, prif thema'r llyfrau ydy marwolaeth,<ref name="Geordie Greig">{{Dyf newyddion |awdur=Geordie Greig|url=http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2006/01/10/nrowl110.xml |teitl='There would be so much to tell her...' |gwaith=Daily Telegraph|dyddiadcyrchu= 4 Ebrill 2007 |dyddiad=11 Ionawr 2006 |lleoliad=Llundain}}</ref> ond ystyria'r gyfres fel gwaith [[llenyddiaeth i blant]]. Mae llawer o themâu eraill yn y gyfres, megis cariad a rhagfarn.<ref name="Mzimba, Lizo, moderator. Interview with [[Steve Kloves]] and J.K. Rowling">{{Dyf newyddion |url=http://www.quick-quote-quill.org/articles/2003/0302-newsround-mzimba.htm|cyhoeddwr= Quick Quotes Quill| teitl=Interview with Steve Kloves and J.K. Rowling|moderator=Lizo Mzimba|dyddiad=Chwe. 2003|archiveurl=http://web.archive.org/web/20040104114558/http://www.quick-quote-quill.org/articles/2003/0302-newsround-mzimba.htmaccess|archivedate=13 May 2010|dyddiad=28 Gorffennaf 2008}}</ref>


Prif gyhoeddwyr y llyfrau oedd [[Bloomsbury Publishing|Bloomsbury]] yn y Deyrnas Unedig a [[Scholastic Corporation|Scholastic Press]] yn yr Unol Daleithiau; cyhoeddwyd y llyfrau gan wahanol gyhoeddwyr ledled y byd erbyn hyn. Addaswyd y gyfres i gynhyrchu [[Harri Potter (cyfres ffilmiau)|wyth ffilm]] gan [[Warner Bros.|Warner Bros. Pictures]], gyda rhannu'r seithfed llyfr yn ddwy ffilm; hi yw'r gyfres ffilmiau crynswth mwyaf yn hanes y byd. Mae llawer o nwyddau yn sgìl y ffilmiau hefyd, sy'n werth mwy na $15&nbsp;billion.<ref name="HP brand worth">{{Dyf gwe |url=http://business.timesonline.co.uk/tol/business/movers_and_shakers/article3663197.ece|teitl=Business big shot: Harry Potter author JK Rowling|dyddiadcyrchu=27 Tachwedd 2011| lleoliad=Llundain | newspaper=The Times | first=Susan | last=Thompson | date=2 April 2008}}</ref>
Prif gyhoeddwyr y llyfrau gwreiddiol Saesneg oedd [[Bloomsbury Publishing|Bloomsbury]] yn y Deyrnas Unedig; cyhoeddwyd y llyfrau gan wahanol gyhoeddwyr ledled y byd erbyn hyn. Addaswyd y gyfres i gynhyrchu [[Harri Potter (cyfres ffilmiau)|wyth ffilm]] gan [[Warner Bros.|Warner Bros. Pictures]], gyda rhannu'r seithfed llyfr yn ddwy ffilm; hi yw'r gyfres ffilmiau crynswth mwyaf yn hanes y byd. Mae llawer o nwyddau yn sgìl y ffilmiau hefyd, sy'n werth mwy na $15&nbsp;billion.<ref name="HP brand worth">{{Dyf gwe |url=http://business.timesonline.co.uk/tol/business/movers_and_shakers/article3663197.ece|teitl=Business big shot: Harry Potter author JK Rowling|dyddiadcyrchu=27 Tachwedd 2011| lleoliad=Llundain | newspaper=The Times | first=Susan | last=Thompson | date=2 April 2008}}</ref>
{{Terfyn TOC|3}}
{{Terfyn TOC|3}}


Llinell 27: Llinell 27:
==Plot==
==Plot==
{{Gweler|Cyfanfyd Harri Potter}}
{{Gweler|Cyfanfyd Harri Potter}}

[[File:Harry Potter Books.png|thumb|220px|Set lawn o'r saith llyfr [[cyfres lyfrau|cyfres]] ''Harri Potter''.]]
Mae'r nofelau yn dilyn bywyd [[Harri Potter (cymeriad)|Harri Potter]]; plentyn amddifad sy'n darganfod mai dewin ydyw yn un ar ddeg oed, wrth iddo fyw yn y byd cyffredin ymhlith pobl di-hud, neu'r byd [[Mygl]].<ref>{{dyf newyddion |url = http://edition.cnn.com/2000/books/reviews/07/14/review.potter.goblet/|teitl=Review: Gladly drinking from Rowling's 'Goblet of Fire'|cyntaf=Kristin|olaf=Lemmerman|dyddiad=14 Gorffennaf 2000|cyhoeddwr=CNN|dyddiadcyrchu=28 Medi 2008}}</ref> Ganwyd ef gyda dewiniaeth yn gynhenid ynddo, a gwahoddir plant hudol i ysgol sy'n addysgu'r sgiliau angenrheidiol er mwyn iddynt ymdopi yn y [[byd hudol]].<ref name="muggle guide" /> Daw Harri'n fyfyriwr yn [[Hogwarts|Ysgol Hudoliaeth a Dewiniaeth Hogwarts]] ac mae'r mwyafrif o anturiau Harri Potter yn digwydd yn yr ysgol. Wrth i Harri heneiddio, mae e'n dysgu goresgyn y problemau sy'n ei wynebu: problemau hudol, cymdeithasol, ac emosiynol, gan gynnwys heriau cyffredin i'r arddegau, megis cyfeillgarwch ac arholiadau, a'r her fwyaf o baratoi ei hunan ar gyfer y gwrthdaro sydd o'i flaen.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.southflorida.com/movies/sfe-potter-synopses,0,6711375.story|teitl=Plot summaries for the first five Potter books|olaf=Hajela|cyntaf=Deepti|dyddiad=14 Gorffennaf 2005|cyhoeddwr= SouthFlorida.com |archiveurl= http://www.ebookee.com/Harry-Potter-All-7-Novels-Deluxe-Editions_218867.html|archivedate=15 Mai 2010|dyddiadcyrchu=29 Medi 2008}}</ref>
Mae'r nofelau yn dilyn bywyd [[Harri Potter (cymeriad)|Harri Potter]]; plentyn amddifad sy'n darganfod mai dewin ydyw yn un ar ddeg oed, wrth iddo fyw yn y byd cyffredin ymhlith pobl di-hud, neu'r byd [[Mygl]].<ref>{{dyf newyddion |url = http://edition.cnn.com/2000/books/reviews/07/14/review.potter.goblet/|teitl=Review: Gladly drinking from Rowling's 'Goblet of Fire'|cyntaf=Kristin|olaf=Lemmerman|dyddiad=14 Gorffennaf 2000|cyhoeddwr=CNN|dyddiadcyrchu=28 Medi 2008}}</ref> Ganwyd ef gyda dewiniaeth yn gynhenid ynddo, a gwahoddir plant hudol i ysgol sy'n addysgu'r sgiliau angenrheidiol er mwyn iddynt ymdopi yn y [[byd hudol]].<ref name="muggle guide" /> Daw Harri'n fyfyriwr yn [[Hogwarts|Ysgol Hudoliaeth a Dewiniaeth Hogwarts]] ac mae'r mwyafrif o anturiau Harri Potter yn digwydd yn yr ysgol. Wrth i Harri heneiddio, mae e'n dysgu goresgyn y problemau sy'n ei wynebu: problemau hudol, cymdeithasol, ac emosiynol, gan gynnwys heriau cyffredin i'r arddegau, megis cyfeillgarwch ac arholiadau, a'r her fwyaf o baratoi ei hunan ar gyfer y gwrthdaro sydd o'i flaen.<ref>{{dyf gwe |url= http://www.southflorida.com/movies/sfe-potter-synopses,0,6711375.story|teitl=Plot summaries for the first five Potter books|olaf=Hajela|cyntaf=Deepti|dyddiad=14 Gorffennaf 2005|cyhoeddwr= SouthFlorida.com |archiveurl= http://www.ebookee.com/Harry-Potter-All-7-Novels-Deluxe-Editions_218867.html|archivedate=15 Mai 2010|dyddiadcyrchu=29 Medi 2008}}</ref>



Fersiwn yn ôl 13:05, 27 Ebrill 2013

Harry Potter
Arfbais Hogwarts, sy'n cynnwys lliwiau Lleureurol ysgarlad ac aur gyda'r Llew, Wfftipwff melyn a du gyda'r Daearfochyn, Crafangfan efydd a glas gyda'r Eryr, a Slafennog gwyrdd ac arian gyda'r Sarff.
Arfbais Hogwarts, sy'n cynrychioli'r pedwar Tŷ (yn glocwedd o'r dde dop: Slafennog, Crafangfan, Wfftipwff, a Lleureurol), gydag arwyddair yr ysgol, sy'n golygu "peidio byth â gogleisio draig cysgu".[1]
Awdur J. K. Rowling
Gwlad Y Deyrnas Unedig
Math Ffantasi, ffuglen oedolyn ifanc, dirgel, cyffrous, Bildungsroman, dod i oed
Cyhoeddwr Bloomsbury Publishing
Dyddiad cyhoeddi 29 Mehefin 1997 – 21 Gorffennaf 2007
Math o'r cyfryngau Print (clawr caled a chlawr papur)
Awdiolyfr

Cyfres o saith nofel ffantasi a ysgrifennwyd gan yr awdures Seisnig J. K. Rowling yw Harry Potter. Mae'r llyfrau yn croniclo anturiau dewin llencynnaidd o'r enw Harri Potter a'i ffrindiau gorau, Ron Weasley ac Hermione Granger, lle maent i gyd yn astudio yn Ysgol Hudoliaeth a Dewiniaeth Hogwarts. Prif thema'r llyfrau yw cwest Harri i oresgyn y dewin drwg, tywyll, Lord Voldemort, sydd gan yr amcan o ddarostwng pobl di-hud, gorchfygu'r byd hudol, ac i ddinistrio pawb a phopeth sy'n ei rwystro rhag cyflawni hyn, yn enwedig Harri Potter.

Ers 29 Mehefin 1997 pan ryddhawyd y nofel gyntaf, Harri Potter a Maen yr Athronydd (Saesneg gwreiddiol: Harry Potter and the Philosopher's Stone), mae'r llyfrau wedi ennill poblogrwydd anferth, cymeradwyo beirniadol, a llwyddiant masnachol ledled y byd.[2] Mae'r gyfres hefyd wedi cael ei barnu, gan gynnwys pryder ynghylch y naws ddrwg gynyddol. Ers Mehefin 2011, mae'r gyfres lyfrau wedi gwerthu tua 450 miliwn o gopïau, yn ogystal â chael ei chyfieithu i mewn i 67 iaith,[3][4] gan gynnwys y Gymraeg.

Mae'r gyfres yn cynnwys llawer o genres, gan gynnwys ffantasi a dod i oed (gydag elfennau o ddirgelwch, cyffrous, a rhamant), ac mae llawer o gyfeiriadau ac ystyron diwylliannol ganddi.[5][6][7][8] Yn ôl Rowling, prif thema'r llyfrau ydy marwolaeth,[9] ond ystyria'r gyfres fel gwaith llenyddiaeth i blant. Mae llawer o themâu eraill yn y gyfres, megis cariad a rhagfarn.[10]

Prif gyhoeddwyr y llyfrau gwreiddiol Saesneg oedd Bloomsbury yn y Deyrnas Unedig; cyhoeddwyd y llyfrau gan wahanol gyhoeddwyr ledled y byd erbyn hyn. Addaswyd y gyfres i gynhyrchu wyth ffilm gan Warner Bros. Pictures, gyda rhannu'r seithfed llyfr yn ddwy ffilm; hi yw'r gyfres ffilmiau crynswth mwyaf yn hanes y byd. Mae llawer o nwyddau yn sgìl y ffilmiau hefyd, sy'n werth mwy na $15 billion.[11]


Harri Potter a'r Gymraeg

Plot

Gweler hefyd: Cyfanfyd Harri Potter.

Mae'r nofelau yn dilyn bywyd Harri Potter; plentyn amddifad sy'n darganfod mai dewin ydyw yn un ar ddeg oed, wrth iddo fyw yn y byd cyffredin ymhlith pobl di-hud, neu'r byd Mygl.[12] Ganwyd ef gyda dewiniaeth yn gynhenid ynddo, a gwahoddir plant hudol i ysgol sy'n addysgu'r sgiliau angenrheidiol er mwyn iddynt ymdopi yn y byd hudol.[13] Daw Harri'n fyfyriwr yn Ysgol Hudoliaeth a Dewiniaeth Hogwarts ac mae'r mwyafrif o anturiau Harri Potter yn digwydd yn yr ysgol. Wrth i Harri heneiddio, mae e'n dysgu goresgyn y problemau sy'n ei wynebu: problemau hudol, cymdeithasol, ac emosiynol, gan gynnwys heriau cyffredin i'r arddegau, megis cyfeillgarwch ac arholiadau, a'r her fwyaf o baratoi ei hunan ar gyfer y gwrthdaro sydd o'i flaen.[14]

Mae pob llyfr yn croniclo un flwyddyn Harri[15] gyda'r prif naratif yn digwydd rhwng 1991 a 1998.[16] Mae gan y llyfrau lawer o ôl-fflachiau, a gânt eu profi gan Harri yn gweld atgofion cymeriadau eraill mewn dyfais o'r enw Pensieve.

Cyfeiriadau

  1.  Visitor's Guide to Hogwarts. The Harry Potter Lexicon (21 Mai 2009).
  2. Allsobrook, Dr. Marian. Potter's place in the literary canon , BBC, 18 Mehefin 2003. Cyrchwyd ar 15 Hydref 2007.
  3. Rowling 'makes £5 every second' , British Broadcasting Corporation, 3 Hydref 2008. Cyrchwyd ar 17 Hydref 2008.
  4.  All Time Worldwide Box Office Grosses. Box Office Mojo, LLC. (1998–2008).
  5.  Living with Harry Potter. BBC Radio 4 (10 Rhagfyr 2005).
  6.  Harry Up!. ew.com (2000).
  7.  Nancy Carpentier Brown (2007). The Last Chapter. Our Sunday Visitor.
  8.  J. K. Rowling. J. K. Rowling at the Edinburgh Book Festival.
  9. Geordie Greig. 'There would be so much to tell her...' , Daily Telegraph, 11 Ionawr 2006. Cyrchwyd ar 4 Ebrill 2007.
  10. Interview with Steve Kloves and J.K. Rowling , Quick Quotes Quill, 28 Gorffennaf 2008.
  11.  Business big shot: Harry Potter author JK Rowling.
  12. Lemmerman, Kristin. Review: Gladly drinking from Rowling's 'Goblet of Fire' , CNN, 14 Gorffennaf 2000. Cyrchwyd ar 28 Medi 2008.
  13. Gwall cyfeirio: Tag <ref> annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw muggle guide
  14.  Plot summaries for the first five Potter books. SouthFlorida.com (14 Gorffennaf 2005).
  15. Foster, Julie. Potter books: Wicked witchcraft? , Hydref 2001.
    • Sefydlwyd y blynyddoedd gyntaf gan gacen mawrddydd Nearly Headless Nick yn yr ail lyfr, sy'n nodi ail flwyddyn Harri yn yr ysgol yn digwydd rhwng 1992–93.
    • Sefydlwyd y blynyddoedd hefyd gan farwolaeth rheini Harri yn y llyfr olaf

Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol