Cangarŵ: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Dim crynodeb golygu Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol |
Dim crynodeb golygu Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol |
||
Llinell 28: | Llinell 28: | ||
==Gweler hefyd== |
==Gweler hefyd== |
||
* [[Cangarŵ coed]] |
* [[Cangarŵ coed]] |
||
* [[Cig cangarŵ]] |
|||
* [[Cwocca]] |
* [[Cwocca]] |
||
* [[Macropod]] |
* [[Macropod]] |
Fersiwn yn ôl 21:37, 14 Mawrth 2022
Cangarŵ | |
---|---|
Dosbarthiad gwyddonol | |
Teyrnas: | Animalia |
Ffylwm: | Chordata |
Dosbarth: | |
Inffradosbarth: | |
Urdd: | Diprotodontia |
Teulu: | Macropodidae |
Genws: | Macropus |
Is-enws: | Macropus ac Osphranter |
Bolgodog yw'r cangarŵ (lluosog: cangarŵod) o'r teulu Macropodidae. Maent yn byw yn Awstralia ac yn un o symbolau cenedlaethol y wlad honno.[1][2]
Ma pedwar math o gangarŵ; coch, antilopein, llwyd dwyreiniol a llwyd gorllewinol. Mae cangarŵ coch yr un mwyaf, hyd at 2 fedr o daldra. Gallant yn gyrraedd 65 miltir yr awr neu fwy. Gall canarŵod benywaidd benderfynu rhyw eu blant, ac yn gohirio beichiogrwydd i sicrhau bod eu babanod yn goroesi. Yn arferol, genir babanod ar ôl 7 wythnos; maent yn symud i'r cwd ac yn aros tu mewn am sawl mis.[3]
Enw
Benthyciwyd y gair cangarŵ i'r Gymraeg o'r Saesneg kangaroo yn y ddeunawfed ganrif, sydd ei hun yn air benthyg o'r iaith Awstralaidd Guugu Yimidhirr, lle y mae gangurru yn cyfeirio at y cangarŵ mawr llwyd neu ddu. Bathwyd y term brodorol llamhidog (lluosog: llamhidogion) am yr anifail yn 1851 dan ddylanwad y gair llamhidydd ond nid yw wedi ennill ei blwyf.[4]
Rhywogaeth
Gweler hefyd
Cyfeiriadau
- ↑ "Coat of arms". Department of Foreign Affairs and Trade. Australian Government. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-09-28. Cyrchwyd 2 Hydref 2011.
- ↑ "Our currency". Department of Foreign Affairs and Trade. Australian Government. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-06-03. Cyrchwyd 2 Hydref 2011.
- ↑ Gwefan onekind
- ↑ "Geiriadur Prifysgol Cymru".