Neidio i'r cynnwys

Abdelmadjid Tebboune

Oddi ar Wicipedia
Abdelmadjid Tebboune
Yr Arlywydd Abdelmadjid Tebboune ym Mehefin 2023.
Ganwyd17 Tachwedd 1945 Edit this on Wikidata
Mécheria Edit this on Wikidata
Man preswylEl Mouradia Palace Edit this on Wikidata
DinasyddiaethAlgeria Edit this on Wikidata
Alma mater
  • Ysgol Genedlaethol Gweinyddiaeth (Algeria) Edit this on Wikidata
Galwedigaethgwleidydd Edit this on Wikidata
SwyddPrif Weinidog Algeria, Arlywydd Algeria, Gweinidog Amddiffyn Cenedlaethol Algeria Edit this on Wikidata
Plaid WleidyddolNational Liberation Front Edit this on Wikidata
Gwobr/auUrdd Teilyngdod Cenedlaethol Algeria, rheng Uwch Feistr, Uwch Dorch Gwladwriaeth Palesteina, Urdd Teilyngdod Cenedlaethol, Urdd Goruchaf y Dadeni, Uwch Groes y Marchog gyda Choler Teilyngdod Gweriniaeth yr Eidal, Urdd Gwladwriaeth Palesteina, Urdd Seren Palesteina, Urdd Cyfeillgarwch Edit this on Wikidata

Gwleidydd o Algeria yw Abdelmadjid Tebboune (17 Tachwedd 1945 – ) sydd ers 19 Rhagfyr 2019 yn Arlywydd Algeria.

Bywgraffiad cynnar

[golygu | golygu cod]

Ganed Abdelmadjid Tebboune ar 17 Tachwedd 1945 yn Mcheria yn Walaïa El Naama. Yn wyth mis oed symudodd ei deulu i Sidi Bel Abbès oherwydd ymyriadau gan y goresgynwr Ffrengig tuag at ei dad, a oedd yn aelod o Gymdeithas yr Alwyr Mwslemaidd Algeraidd. Dechreuodd Abdelmadjid Tebboune ei addysg yn ysgol gynradd "Afeons" yn Sidi Bel Abbès, ac yna yn yr ysgol freiniol i'r imams. Yn 1953, ar ôl digwyddiad teuluol, anfonodd tad Abdelmadjid Tebboune ef i El Bayadh i fyw gyda'i ewythr Hamada, i barhau â'i addysg gynradd.

Parhaodd yr arestiadau a'r ymyriadau yn erbyn tad Abdelmadjid Tebboune, y Hajj Ahmed, hyd yn oed yn Sidi Bel Abbès, gan ei orfodi i fynd yn ddyddiol i ganolfan heddlu'r goresgynwr, cyn iddo ddychwelyd i Mcheria yn 1954 ar ôl i'r gosb gael ei chodi. Llwyddodd Abdelmadjid Tebboune i gwblhau ei addysg gynradd a chyflawni'r arholiad ar gyfer y cyfnod canol (blwyddyn chwech) yn 1957. Ar ôl hynny, astudiodd yn ysgol uwchradd ranbarthol (Ffrengig-Islamaidd) ac yna yn Ysgol Ben Zergab. Cwbwlhaodd y fagloriaeth yn 1965 ac aeth rhagddo i gymryd rhan yn yr arholiad i fynd i Ysgol Genedlaethol y Weinyddiaeth, lle enillodd ddosbarth cyntaf a elwir yn "ddosbarth y buddugwr mawr Arab Ben Mehidi" o 600 o ymgeiswyr, gydag Abdelmadjid Tebboune ymhlith 37 o ymgeiswyr a lwyddodd yn y gystadleuaeth. Graddiodd o'r Ysgol Genedlaethol y Gweinyddu yn 1969, am economi a chyllid[1].

Gyrfa wleidyddol

[golygu | golygu cod]

Dechreuodd Abdelmadjid Tebboune ei yrfa ym mhrifddinas Walaïa de Béchar, a oedd yn cael ei galw'n Saoura ar y pryd ac yn cynnwys Béchar, Tindouf ac Adrar. Ar ôl cwblhau ei wasanaeth cenedlaethol (1969/1971), parhaodd â'i yrfa fel gweinyddwr, yna fel cynrychiolydd, ac fel Gweinidog yn Walaïa de Djelfa a oedd yn newydd ar y pryd yn 1974. Yn ddiweddarach, cafodd ei drosglwyddo yn 1976 i'r un swydd yn Walaïa de Adrar, yna i Walaïa de Batna yn 1977, ac yna i Walaïa de M’sila yn 1982.

Aeth ymlaen i gael ei benodi fel Wali ar:

Yn 1991, ymunodd Abdelmadjid Tebboune â Llywodraeth Sid Ahmed Ghozali fel gweinidog a oedd yn gyfrifol am gymunedau lleol.

Gadawodd y Llywodraeth yn 1992, ac yna ymddeolodd gyda'i deulu yn 1994 i Walaïa de Adrar. Ond cafodd ei alw’n ôl i’r Llywodraeth yn 1999 i gynnal swydd Gweinidog Gwybodaeth a Diwylliant, ac yna fel gweinidog a oedd yn gyfrifol am gymunedau lleol am y tro cyntaf. Cafodd ei benodi yn 2001 fel gweinidog adeiladu a datblygu hyd at 2002. Galwyd ef yn ôl, eilwaith, yn 2012 i'r swydd o weinidog adeiladu, datblygu a dinasoedd. Yn 2017, bu'n rheoli hefyd fel gweinidog masnach dros dro.

Ar 24 Mai 2017, fe'i penodwyd yn Brif Weinidog[2]. Etholwyd Mr Abdelmadjid Tebboune yn arlywydd Algeria yn yr etholiadau ar 12 Rhagfyr 2019 gyda 58.13%[3].

Cyflawniadau a Gwobrau

[golygu | golygu cod]

Yn ystod ei yrfa, cafodd Tebboune sawl gwobr a chyflawnderau er anrhydedd ei gyfraniadau i wleidyddiaeth Algeria, yn ogystal â'r arabiad, yr afriganaidd a'r rhyngwladol. Yn ogystal â'r cyflawnderau a gawsai oedd:

Cenedlaethol

[golygu | golygu cod]
  • Cynhwysedd Gwobr Genedlaethol Algeria.
  • Athro Mawr a Chynsail yr Anrhydedd Genedlaethol.

Anrhydeddau tramor

[golygu | golygu cod]
  • Baner Yr Eidal Yr Eidal: Farchog y Groes Fawr gyda Chynsail Gwobr Genedlaethol Yr Eidal (3 Tachwedd 2021)[4].
  • Baner Palesteina Palestein: Cynsail Mawr o Wlad Palestein (6 Rhagfyr 2021)[5].
  • Baner Tiwnisia Tunisia: Cynsail Mawr o Wobr Genedlaethol Tunisia (15 Rhagfyr 2021)[6].
  • Baner Gwlad Iorddonen Yr Iorddonen: Cynsail Mawr o'r Anrhydedd Gorau ar gyfer Datblygiad (4 Rhagfyr 2022)[7].
  • Baner Portiwgal Portiwgal: Cynsail Mawr o Wobr yr Arglwydd Henry (23 Mai 2023).
  • Baner Rwsia Rwsia: Enillydd Gwobr Cyfeillgarwch (15 Mehefin 2023).

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. "Bywyd y Gweinidog Abdelmadjid Tebboune". el-mouradia.dz (yn Arabic).CS1 maint: unrecognized language (link)
  2. "Abdelmadjid Tebboune: Pwy yw arlywydd newydd Algeria?". Al Jazeera. 13 Rhagfyr 2019.
  3. "Mae'r Arlywydd Tebboune yn cymryd y llw swyddfa". Gwasanaeth Gwasg Algeria. 19 Rhagfyr 2019.
  4. "Tebboune S.E. Abdelmadjid". quirinale.it (yn Italian). 3 Tachwedd 2021.CS1 maint: unrecognized language (link)
  5. "President Tebboune awards Medal of Friends of Algerian Revolution to President of State of Palestine". aps.dz (yn English). 7 Rhagfyr 2021.CS1 maint: unrecognized language (link)
  6. "Mae'r Arlywydd Kais Saied yn cyflwyno Medal y Grand Collier o'r Orde Cenedlaethol y Ganmoliaeth i'r Arlywydd Tebboune". aps.dz (yn French). 15 Rhagfyr 2021.CS1 maint: unrecognized language (link)
  7. "King, President Tebboune hold talks in Algeria". rhc.jo (yn English). 4 Rhagfyr 2022.CS1 maint: unrecognized language (link)