Steòrnabhagh

Steòrnabhagh
Math	tref, bwrdeistref fach
Poblogaeth	8,038, 5,070
Daearyddiaeth
Sir	Ynysoedd Allanol Heledd
Gwlad	Yr Alban
Cyfesurynnau	58.209°N 6.387°W
Cod OS	NB426340
Cod post	HS1
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[golygwch ar Wicidata]

Prifddinas ynys Leòdhas yw Steòrnabhagh (Gaeleg yr Alban; Saesneg: Stornoway; Sgoteg: Stornowa).^[1] Dyma'r unig dref weddol fawr yn Ynysoedd Allanol Heledd yn yr Alban, gyda phoblogaeth o tua 9,000 (26,370 sy'n byw yn yr ynysoedd cyfan).

Steòrnabhagh yw canolfan weinyddol yr ynysoedd lle ceir pencadlys Comhairle nan Eilean Siar ('Cyngor Ynysoedd Heledd', Saesneg: Western Isles Council). Mae gan y dref goleg, amgueddfa, llyfrgell, oriel celf, cwrs golff, canolfan chwaraeon a chanolfan y celfyddydau, An Lanntair, ag agorwyd yn 2005.^[2] Adeiladwyd castell yn y dref gan deulu MacNicol tua 1100. Dinistrwyd y castle ym 1653 gan fyddin Oliver Cromwell, a deffnyddiwyd y gweddillion i adeiladu pier yn y 1800au.^[3]

Daw'r enw o'r enw Norseg Stjornavagr.

Ceir cysylltiad fferi ag Ulapul (Ullapool) ar y tir mawr. Mae maes awyr bychan ger pentref Mealabost (Melbost), ryw ddwy filltir i ffwrdd.