Sgoteg

Oddi ar Wicipedia
Sgoteg
Enghraifft o'r canlynoliaith, iaith naturiol, iaith fyw Edit this on Wikidata
MathAnglic Edit this on Wikidata
Yn cynnwysCentral Scots, Southern Scots, Sgoteg Wlster, Northern Scots, Insular Scots, Cromarty dialect, Doric, Glasgow patter Edit this on Wikidata
Enw brodorolScots leid Edit this on Wikidata
Nifer y siaradwyr 
  • 90,000 (1999),[1]
  •  
  • 1,500,000,[1]
  •  
  • 99,200 (2011)[1]
  • cod ISO 639-2sco Edit this on Wikidata
    cod ISO 639-3sco Edit this on Wikidata
    RhanbarthYr Alban, Gogledd Iwerddon, Gweriniaeth Iwerddon Edit this on Wikidata
    System ysgrifennuyr wyddor Ladin Edit this on Wikidata
    Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

    Iaith Germanaidd a siaredir yn ne'r Alban yw'r Sgoteg neu Lallans. Mae Sgoteg yn perthyn i'r Saesneg, ac fe'i hystyrir yn dafodiaith Saesneg gan rai, er bod Llywodraeth yr Alban a Siarter Ieithoedd Lleiafrifol Ewrop yn ei chyfrif yn iaith leiafrifol draddodiadol. Mae'n dal i gael ei siarad yn nwyrain a de'r Alban.

    Ceir enghraifft gyfoes o'r iaith Sgoteg yn y gân brotest o'r 1960au gan Hamish Henderson, Freedom Come-All-Ye. Wrth ddarllen geiriau'r gân gellir gweld y tebygrwydd a'r gwahaniaeth rhwng Saesneg. Ymysg lladmeiryddion cyfoes yr iaith mae'r bardd ifanc, Len Pennie.

    Newid Llafariaid[golygu | golygu cod]

    Un gwahaniaeth rhwng Saesneg a Sgoteg yw i'r iaith Sgoteg beidio cael ei heffeithio gan y 'Great Vowel Shift' a ddigwyddodd i'r Saesneg rhwng tua 1350 a 1600 yn yr un ffordd. Un enghraifft o'r newid llefariaid yma oedd bod llefariaid oedd yn cael eu sillafur ou (w yn Gymraeg) newid i au (aw yn Gymraeg); gwelir y gwahaniaeth gydag ynganiad gyfoes "brown cow" yn Saesneg tra i'r Sgoteg gadw ac arddel hyd heddiw "broon coo".[2]

    Nid Gaeleg[golygu | golygu cod]

    Tudalen flaen Wicipedia Sgoteg ar 31 Ionawr 2021

    Noder nad gair arall am yr iaith Geltaidd o'r Alban, Gaeleg yw Sgoteg. Maent yn ddwy iaith ar wahân.

    Dolen allanol[golygu | golygu cod]

    Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

    1. 1.0 1.1 1.2 (yn en) Ethnologue (25, 19 ed.), Dallas, Texas: SIL International, 21 Chwefror 2022, ISSN 1946-9675, OCLC 43349556, Wikidata Q14790, https://www.ethnologue.com/
    2. "The Scots Language (or Dialect?!)". Sianel Langfocus ar Youtubube. 21 Mehefin 2017.