Tyumen
-2.jpg) | |
_(2005).png) | |
| Math | tref/dinas, endid tiriogaethol gwleidyddol, dinas fawr  |
|---|---|
Ru-Tyumen.ogg | |
| Poblogaeth | 744,554 |
| Sefydlwyd |
|
| Pennaeth llywodraeth | Ruslan Kukharuk |
| Cylchfa amser | UTC+05:00 |
| Gefeilldref/i | |
| Iaith/Ieithoedd swyddogol | Rwseg |
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Tyumen Urban Okrug |
| Gwlad |  Rwsia |
| Arwynebedd | 698.48 km² |
| Uwch y môr | 102 metr |
| Cyfesurynnau | 57.15°N 65.53°E |
| Cod post | 625000 |
| Pennaeth y Llywodraeth | Ruslan Kukharuk |
 | |
_2008-06.jpg)
Dinas yn Siberia, Rwsia, yw Tyumen (Rwseg: Тюмень; IPA: [tʲʉˈmʲenʲ]) sy'n ddinas fwyaf a chanolfan weinyddol Oblast Tyumen, Dosbarth Ffederal Ural, ac a leolir ar lan Afon Tura 2,500 cilometer (1,600 milltir) i'r dwyrain o Foscfa. Yn ôl cyfrifiad Rwsia 2010 mae 581,907 o bobl yn byw yn y ddinas.[1]
Tyumen oedd yr aneddiad Rwsiaidd cyntaf yn Siberia. Fe'i sefydlwyd yn 1586 fel canolfan i hyrwyddo ymlediad Rwsia i'r dwyrain ac mae'n aros yn un o'r canolfannau diwydiannol ac economaidd pwysicaf i'r dwyrain o Fynyddoedd yr Wral. Saif ar groesffordd sawl llwybr masnach mawr gyda mynediad i afonydd gall llongau eu defnyddio, ffaith a arweiniodd at dwf cyflym Tyumen o aneddiad milwrol bychan i fod yn ddinas fasnachol fawr. Yng nghanol Hen Tyumen ceir sawl adeilad hanesyddol sy'n adlewyrchu hanes hir y ddinas.
Heddiw mae Tyumen yn ganolfan busnes o bwys. Tyumen yw canolfan cludiant a diwydiant Oblast Tyumen, ardal gyfoethog mewn adnoddau naturiol ac sy'n ymestyn o'r ffin rhwng Rwsia a Casacstan i Gefnfor yr Arctig.
