Straen yn y gwaith
 Person o dan straen yn y gweithle | |
| Math | straen, perygl seicolegol  |
|---|---|
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Mae straen yn y gwaith yn straen seicolegol sy'n gysylltiedig â swydd ac sy'n cyfeirio at gyflwr cronig. Gellir rheoli straen yn y gwaith trwy ddeall beth yw'r amodau dirdynnol yn y gwaith a chymryd camau i adfer y cyflyrau hynny.[1]
Gall straen ddigwydd pan nad yw'r gweithiwr yn teimlo ei fod yn cael ei gefnogi gan reolwyr neu gydweithwyr, gan deimlo nad oes ganddynt lawer o reolaeth dros y gwaith y maent yn ei wneud, neu'n canfod bod eu hymdrechion yn y swydd yn anghymesur â gwobrau'r swydd.[2] Mae straen galwedigaethol yn bryder i weithwyr a chyflogwyr oherwydd bod amodau swydd llawn straen yn gysylltiedig â lles emosiynol, iechyd corfforol a pherfformiad gweithwyr. Canfu astudiaeth bwysig a gynhaliwyd gan Sefydliad Iechyd y Byd a’r Sefydliad Llafur Rhyngwladol mai gweithio oriau hir yw’r ffactor risg galwedigaethol gyda’r baich afiechyd mwyaf. Yn ôl amcangyfrifon swyddogol yr astudiaeth achosodd amcangyfrif o 745,000 o weithwyr i farw o glefyd y galon isgemia a strôc yn 2016.[3] Yn ôl ystadegau blynyddol a gyhoeddwyd gan Yr Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch prif achos straen, iselder a gorbryder yn y gweithle yw llwyth gwaith.[4]
Mae gan ferched gyfraddau sylweddol uwch o straen, iselder a gorbryder yn y gweithle rhwng 2015 a 2018 gyda 1,950 bob 100,000 i’w gymharu â 1,370 i ddynion.[4]
Mae nifer o ddisgyblaethau o fewn seicoleg yn ymwneud â straen galwedigaethol gan gynnwys seicoleg iechyd galwedigaethol, [5] ffactorau dynol ac ergonomeg, epidemioleg, meddygaeth alwedigaethol, cymdeithaseg, seicoleg ddiwydiannol a threfniadol, a pheirianneg ddiwydiannol .
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Quick, James Campbell; Henderson, Demetria F. (May 2016). "Occupational Stress: Preventing Suffering, Enhancing Wellbeing †". International Journal of Environmental Research and Public Health 13 (5): 459. doi:10.3390/ijerph13050459. ISSN 1661-7827. PMC 4881084. PMID 27136575. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=4881084.
- ↑ "Stress at the workplace". WHO.
- ↑ Pega, Frank; Nafradi, Balint; Momen, Natalie; Ujita, Yuka; Streicher, Kai; Prüss-Üstün, Annette; Technical Advisory Group (2021). "Global, regional, and national burdens of ischemic heart disease and stroke attributable to exposure to long working hours for 194 countries, 2000–2016: A systematic analysis from the WHO/ILO Joint Estimates of the Work-related Burden of Disease and Injury". Environment International. doi:10.1016/j.envint.2021.106595. ISSN 0160-4120. PMC 8204267. PMID 34011457. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=8204267.
- ↑ 4.0 4.1 "Sut mae ymdopi â straen yn y gweithle : Cyfreithwyr Monaco". meddwl.org. 2019-09-20. Cyrchwyd 2022-02-21.
- ↑ Centers for Disease Control and Prevention. (Accessed December, 2019). Occupational Health Psychology (OHP). Atlanta: Author.
Dolennau allanol[golygu | golygu cod]
- Meddwl.org - Gwybodaeth a phrofiadau am iechyd meddwl drwy gyfrwng y Gymraeg.
- Samariaid - Llinell gymorth i unrhyw un sydd angen rhywun i wrando arnynt.
- Hafal - Prif elusen Cymru ar gyfer pobl gydag afiechyd meddwl difrifol a’u gofalwyr.