Nos

Nos
Math	adeg o'r dydd
Y gwrthwyneb	dydd
Rhan o	diwrnod
Rhagflaenwyd gan	Machlud
Olynwyd gan	bore, red sky at morning
Yn cynnwys	hanner nos, oriau mân
	Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Nos yw'r gwrthwyneb i ddydd. Y nos yw'r ysbaid o dywyllwch rhwng diwedd un dydd a dechrau'r un nesaf, yn arbennig ar ôl i'r haul fachlud yn gyfangwbl a chyn iddo ddechrau codi eto yn y bore.

Mae hyd y nos yn amrywio o le i le. Ar y cyhydedd mae hyd nos a dydd yn gyfartal. Yn hemisffer y gogledd mae'r nos yn fyrrach yn yr haf nac yn y gaeaf. Mewn rhai ardaloedd agos i Begwn y Gogledd ni cheir nos o gwbl am gyfnod yn yr haf ond ceir tywyllwch llwyr am gyfnod yn y gaeaf.

Mytholeg[golygu | golygu cod]

Ym mytholeg mae'r nos yn cael ei chynrychioli gan dduw neu dduwies yn aml. Nox oedd duwies y nos i'r hen Roegiaid er enghraifft. Credir fod bodau goruwchnaturiol yn dod allan yn y nos mewn rhai traddodiadau. Lilith yw diafoles y nos yn y traddodiadau Iddewig a Mesopotamiaidd, er enghraifft.

Gwyliau ac ystyron eraill[golygu | golygu cod]

Nos Galan Ionawr, ar ddiwedd yr hen flwyddyn
Nos Galan Gaeaf, Hallowe'en
Nos Galan Mai, neu Nos Gla'mai
Nos Nadolig
Nos Basg, cyn y Pasg
'Nos Sadwrn Bach', ar lafar yn Arfon am 'Nos Fercher'
Nos Ystwyll, Twelfth Night

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]