Manuel A. Odría

Manuel A. Odría
Ganwyd	Manuel Arturo Odria Amoretti  26 Tachwedd 1897  Tarma
Bu farw	18 Chwefror 1974  Lima
Dinasyddiaeth	Periw
Alma mater	Prifysgol San Marcos
Galwedigaeth	gwleidydd, swyddog milwrol
Swydd	Minister of the Interior of Peru, Arlywydd Periw, Arlywydd Periw
Plaid Wleidyddol	Odriíst National Union
Mam	Zoila Amoretti
Priod	María Delgado de Odría
Gwobr/au	Uwch Groes Dosbarth Arbennig Urdd Teilyngdod Gweriniaeth Ffederal yr Almaen, Uwch Croes Urdd Siarl III

Cadfridog a gwleidydd o Beriw oedd Manuel Arturo Odría Amoretti (26 Tachwedd 1897 – 18 Chwefror 1974) a fu'n Arlywydd Periw o 1948 i 1956.

Ganed yn Tarma yng nghanolbarth Periw i deulu milwrol. Graddiodd o'r ysgol filwrol ym 1919 ac o'r Coleg Rhyfel ym 1930. Fe'i dyrchafwyd yn frigadydd ym 1946, yn bennaeth staff y fyddin, ac ym 1947 yn weinidog cartref a phennaeth ar yr heddlu dan yr Arlywydd José Bustamente.

Yn Hydref 1948 arweiniodd Odría jwnta filwrol i ddisodli Bustamente, a datganwyd Odría yn arlywydd dros dro. Aeth ati i ddiddymu'r ddeddfwrfa a sefydlu llywodraeth filwrol, ac ymbiliodd ar Unol Daleithiau America am fuddsoddiad a chymorth technegol i geisio sefydlogi economi Periw. Ymddiswyddodd ar 1 Mehefin 1950 i ymgyrchu am yr arlywyddiaeth, mewn etholiad heb yr un ymgeisydd arall yn ei wrthwynebu, a chafodd ei urddo'n arlywydd yn swyddogol ar 28 Gorffennaf 1950.

Defnyddiodd Odría dactegau awdurdodaidd i ostegu ei wrthwynebwyr gwleidyddol. Cryfhaodd yr economi i gychwyn o ganlyniad i'w bolisïau laissez-faire, ond erbyn diwedd ei arlywyddiaeth bu'n wynebu diffyg masnachol a chwyddiant. O ganlyniad i streiciau a phrotestiadau yn erbyn ei lywodraeth, ildiodd Odría yr arlywyddiaeth a chynhaliwyd etholiad rhydd ym 1956. Aeth Odría yn alltud yn wirfoddol, a threuliodd rhywfaint o'i amser yn yr Unol Daleithiau. Ymgyrchodd am yr arlywyddiaeth eto ym 1962 ac ym 1963. Bu farw yn Lima yn 76 oed.