Neidio i'r cynnwys

Ioga Jain

Oddi ar Wicipedia
Ioga Jain
Cerflun o Mahavira mewn myfyrdod, Ahinsa Sthal, Mehrauli, Delhi Newydd
MathIoga, Jainiaeth Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Mae ioga Jain neu myfyrdod Jain (dhyāna) (neu yn Sansgrit: Sāmāyika) wedi bod yn arfer canolog o ysbrydolrwydd mewn Jainiaeth ynghyd â'r Tair Tlws.[1] Cred y Jainydd mai dim ond trwy fyfyrio neu Shukla Dhyana y gellir cyflawni y cyflwr rhydd perffaith.[2] Yn ôl Sagarmal Jain, mae'n anelu at gyrraedd ac aros mewn cyflwr o "ymwybyddiaeth neu hunan-wybodaeth pur."[3] Ystyrir myfyrdod fel yr ymgais i wireddu'r 'hunan' mewnol, gan fynd â'r enaid i ryddid llwyr, y tu hwnt i unrhyw chwant, gwrthdaro neu ymlyniad at bethau materol.[4]

Gellir categoreiddio myfyrdod Jain yn fras i'r addawol ( Dharmya Dhyana a Shukla Dhyana ) a'r anaddawol (Artta a Raudra Dhyana) [5] Yn yr 20g datblygwyd a lledaenwyd ffurfiau modern newydd o Jain Dhyana, yn bennaf gan fynachod a lleygwyr Śvētāmbara Jainism.

Cyfeirir at fyfyrdod Jain hefyd fel Sāmāyika sy'n cael ei wneud am 48 munud mewn heddwch a distawrwydd.[6] Mae ffurf o hyn sy'n cynnwys cydran gref o astudio'r ysgrythur ( Svādhyāya) yn cael ei hyrwyddo'n bennaf gan draddodiad Digambara o Jainiaeth.[7] Mae'r gair Sāmāyika yn golygu bod yn y foment o amser real parhaus.[8] Dysgir hyn heddiw o fewn ioga. Y weithred hon o fod yn ymwybodol o adnewyddiad parhaus y bydysawd yn gyffredinol ac adnewyddiad rhywun ei hun o'r bod byw (Jiva) yn benodol yw'r cam cyntaf hanfodol yn y daith tuag at uniaethu â gwir natur rhywun, sef yr Atman. Mae hefyd yn ddull y gall rhywun ddatblygu ei gynghanedd mewnol a pharch tuag at fodau dynol, anifeiliaid eraill a Natur.

Prif: Ioga

Sutra yMae ioga Jain yn ganolog mewn Jainiaeth. Mae ysbrydolrwydd Jain yn seiliedig ar gôd caeth di-drais neu ahimsa (sy'n cynnwys llysieuaeth), elusendai (dāna), ffydd gywir yn y tair gem, arfer cyni (tapas) fel ymprydio, ac arferion iogig eraill.[9][10] Nod ioga Jain yw rhyddhau a phuro'r Hunan (yr atma) neu'r Hunan unigol (jiva) oddi wrth rymoedd karma, sy'n cadw pob Hunan yn rhwym i'r cylch trawsfudo. Fel ioga a Sankhya, mae Jainiaeth yn credu mewn llawer o Hunanau unigol sy'n rhwym wrth eu karma unigol.[11] Dim ond trwy leihau'r karmig ac allyrru'r karma a gesglir y gall yr Hunan gael ei buro a'i ryddhau, ac ar yr adeg honno daw'r person yn fod hollbresennol (omniscient) sydd wedi cyrraedd "gwybodaeth absoliwt" (kevala jnana).[10]

Mae'n ymddangos bod yr arfer cynnar o ioga Jain wedi'i rannu'n sawl math, gan gynnwys myfyrdod (dhyāna), rhoi'r gorau i'r corff (kāyotsarga), myfyrio (anuprekṣā), a myfyrio (bhāvanā).[12] Ymhlith y ffynonellau cynharaf ar gyfer ioga Jain y mae Uttarādhyayana-sūtra, yr Āvaśyaka-sūtra, y Sthananga Sutra (tua 2g CC) ac ymhlith y gweithiau diweddarach mae Vārassa-aṇuvekkhā Kundakunda ("Deuddeg Cyd-destun", tua 1g CC - 1g OC, Yogadṛṣṭisamuccya Haribhadra (8g) ac Yogaśāstra Hemachandra (12g).

Mabwysiadodd ffurfiau diweddarach o ioga Jain ddylanwadau Hindŵaidd, megis syniadau o ioga Patanjali ac ioga Tantric yng ngweithiau Haribhadra a Hemachandra, yn y drefn honno. Datblygodd y Jainiaid hefyd lwybr blaengar at ryddhad trwyioga, gan amlinellu sawl lefel o rinwedd o'r enw gunasthanas.

Yn yr oes fodern, mae ffurfiau newydd o fyfyrdod Jain hefyd wedi'u datblygu. Un o'r rhai mwyaf dylanwadol yw'r system prekṣā o Ācārya Mahāprajña sy'n ddetholiadol ac sy'n cynnwys defnyddio mantra, rheoli anadl, mudras, bandhas, ac ati.

Jainiaeth

[golygu | golygu cod]
Prif: Jainiaeth
Umaswati mewn osgo (neu asana) lotws llawn

Tantrig

[golygu | golygu cod]
Y 24 Tirthankaras sy'n ffurfio'r sillaf fyfyriol tantric Hrim, paentiad ar frethyn, Gujarat, c. 1800

Mae'r cyfnod hwn yn gweld dylanwadau tantrig ar fyfyrdod Jain, y gellir eu casglu yn y Jñānārṇava o Śubhacandra (11g OC), a Yogaśāstra Hemacandra (12g OC).[13][7]

Hanes modern

[golygu | golygu cod]
Encil Ysbrydol Jain, Los Angeles

ylanwadodd twf a phoblogrwydd arferion myfyrdod Ioga myfyrdod a Hindwaidd prif ffrwd ar adfywiad mewn amryw o gymunedau Jain, yn enwedig y drefn a elwir yn Śvētāmbara Terapanth. Ceisiodd y systemau hyn "hyrwyddo iechyd a lles a heddychiaeth, trwy arferion myfyriol fel offer anwaraidd" seciwlar."[14] Hyrwyddwyd systemau myfyrdod Jain yr 20g fel systemau cyffredinol sy'n hygyrch i bawb, gan dynnu ar elfennau modern, gan ddefnyddio geirfa newydd a ddyluniwyd i apelio at y gymuned leyg, boed yn Jains neu rai nad ydynt yn Jainiaid.[15] Mae'n bwysig nodi bod y datblygiadau hyn wedi digwydd yn bennaf ymhlith sectau Śvētāmbara, tra nad oedd grwpiau Digambara yn gyffredinol yn datblygu systemau myfyrdod modern newydd.[16] Yn hytrach, mae sectau Digambara yn hyrwyddo yr arfer o hunan-astudio (Svādhyāya) fel math o fyfyrdod, dan ddylanwad gwaith Kundakunda.[17]

Terāpanth prekṣā-dhyāna

[golygu | golygu cod]

Gwelodd yr oes fodern gynnydd mewn sect Śvētāmbara newydd, yr Śvētāmbara Terapanth, a sefydlwyd gan Ācārya Bhikṣu, y dywedwyd ei bod yn gallu ymarfer cadw anadl (dal yr anadl) am ddwy awr.[18] Bu hefyd yn ymarfer âātāpanā trwy eistedd o dan yr haul crasboeth am oriau wrth lafarganu a delweddu yantras.[19] Ysgrifennodd ysgolheigion Terapanth eraill, fel Jayācārya ar amrywiol arferion myfyrdod, gan gynnwys delweddu defosiynol o'r tīrthaṅkaras mewn lliwiau amrywiol ac “ymwybyddiaeth o anadlu” (sāsā-surat); dylanwadodd hyn ar y “canfyddiad o anadlu” diweddarach (śvāsa-prekṣā) a'r myfyrdod ar yr auras (leśyā-dhyāna) o Ācārya Mahāprajña.[7]

Addysgir y system aeddfed prekṣā gan ddefnyddio sgema hierarchaidd wyth cangen, lle mae pob un yn angenrheidiol ar gyfer ymarfer y nesaf:[20]

  1. ymlacio (kāyotsarga) gyda hunanymwybyddiaeth, sy'n caniatáu i rym hanfodol (prāṇa) lifo.
  2. Taith Fewnol (antaryātrā), cyfeirio llif egni hanfodol (prāṇa-śakti) ar i fyny.
  3. Canfyddiad o Anadlu (śvāsaprekon).
  4. Canfyddiad o Gorff (śarīraprekṣā).
  5. Canfyddiad o Bwyntiau Seicig (caitanyakendra-prekṣā), a ddiffinnir fel lleoliadau yn y corff cynnil sy'n cynnwys 'ymwybyddiaeth drwchus' (saghana-cetanā), y mae Mahāprajña yn ei fapio i'r system endocrin.
  6. Canfyddiad o Liwiau Seicig (leśyā-dhyāna).
  7. Mae hunan-awgrymu (Auto-Suggestion) (bhāvanā), Mahāprajña yn diffinio bhāvanā fel “adlewyrchiad geiriol dro ar ôl tro”, gan drwytho syniadau i'r psyche (citta).
  8. Cyfuno'r myfyrdod (anuprekṣā), mae myfyrdodau'n cael eu cyfuno â chamau blaenorol dhyana mewn gwahanol ffyrdd.

Sāmāyika

[golygu | golygu cod]
Lleianod Jain yn myfyrio

Mae'r enw Sāmāyika, y term am fyfyrdod Jain, yn deillio o'r term samaya "amser" yn Prakrit. Mae Jains hefyd yn defnyddio samayika i ddynodi'r arfer o fyfyrio. Nod Sāmāyika yw trosgynnu ein profiadau beunyddiol fel bodau dynol "sy'n newid yn gyson", o'r enw Jiva, a chaniatáu uniaethu â'r realiti "newidiol" mewn ymarferydd, a elwir yr atman. Un o brif nodau Sāmāyika yw annog cywerthedd (equanimity), gweld yr holl ddigwyddiadau yn gyfatebol. Mae Sāmāyika yn cael ei ymarfer yn holl sectau a chymunedau Jain ac yn arfer pwysig yn ystod Paryushana, cyfnod arbennig o wyth neu ddeg diwrnod. 

Llyfryddiaeth

[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. Acharya Mahapragya (2004). "Foreword". Jain Yog. Aadarsh Saahitya Sangh.
  2. Kelly, Jasmine. JAINpedia > Themes > Principles > Liberation. http://www.jainpedia.org/themes/principles/jain-beliefs/liberation.html?tx_contagged%5Bsource%5D=default&tx_contagged%5Buid%5D=441&cHash=186dec51c8e38206ac6d40ba0855acfd. Adalwyd 8 Ionawr 2021.
  3. Jain, Sagarmal, The Historical development of the Jaina yoga system and the impacts of other Yoga systems on Jaina Yoga, in "Christopher Key Chapple (editor), Yoga in Jainism" chapter 1.
  4. Acharya Tulsi (2004). "blessings". Sambodhi. Aadarsh Saahitya Sangh.
  5. "Dhyana (Meditation) - Modus Operandi". s3.amazonaws.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-12-18. Cyrchwyd 8 Ionawr 2021.
  6. "Practices/Rituals and Celebrations". religioncomparisonprojectjainism.weebly.com. Cyrchwyd 8 Ionawr 2021.
  7. 7.0 7.1 7.2 Pragya 2017.
  8. "All you need to know about Jain Meditation • Dzhingarov". Dzhingarov. 21 Hydref 2019. Cyrchwyd 8 Ionawr 2021.
  9. Mahapragya, Acharya (2004). "Foreword". Jain Yog. Aadarsh Saahitya Sangh.
  10. 10.0 10.1 Feuerstein 2002.
  11. Tulsi, Acharya (2004). "Blessings". Sambodhi. Aadarsh Saahitya Sangh. OCLC 39811791. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2016-03-05. Cyrchwyd 2021-12-18.
  12. Pragya, Samani Pratibha (2017), Prekṣā meditation : history and methods. PhD Thesis, SOAS, University of London, p. 42.
  13. Pragya 2017, tt. 43, 82.
  14. Pragya 2017, t. 249.
  15. Pragya 2017, t. 251.
  16. Pragya 2017, t. 254.
  17. Pragya 2017, t. 256.
  18. Pragya 2017, t. 92.
  19. Pragya 2017, t. 95.
  20. Pragya 2017, tt. 186–196.