Cyhydnos

Data cyffredinol
Math	annual event, astronomical phenomenon
Y gwrthwyneb	Heuldro
Yn cynnwys	Alban Eilir, Alban Elfed
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Diagram yn dangos golau'r Haul ar wyneb y Ddaear yn ystod un o'r ddwy cyhydnos.

Dyddiad ac amser (UTC) heuldroadau a chyhydnosau
blwyddyn	Cyhydnos Mawrth Alban Eilir		Heuldro Mehefin Alban Hefin		Cyhydnos Medi Alban Elfed		Heuldro Rhagfyr Alban Arthan
	dydd	amser	dydd	amser	dydd	amser	dydd	amser
2016	20	04.30	20	22.34	22	14.21	21	10.44
2017	20	10.28	21	04.24	22	20.02	21	16.28
2018	20	16.15	21	10.07	23	01.54	21	22.22
2019	20	21.58	21	15.54	23	07.50	22	04.19
2020	20	03.49	20	21.43	22	13.30	21	10.02
2021	20	09.37	21	03.32	22	19.21	21	15.59
2022	20	15.33	21	09.13	23	01.03	24	21.48
2023	20	21.24	21	14.57	23	06.49	22	03.27
2024	20	03.06	20	20.50	22	12.43	21	09.20
2025	20	09.01	21	02.42	22	18.19	21	15.03

Mewn seryddiaeth, gall cyhydnos olygu un o ddau beth:

• Yr ennyd pan mae'r haul wedi ei leoli un union dros gyhydedd y ddaear sef yr adeg pan nad yw echel y Ddaear ddim yn gogwyddo i ffwrdd o'r haul na thuag at yr haul.
• Ennyd mewn amser, pan mae'r pwynt gwanwynol, y cyhydedd wybrennol, ac elfennau eraill tebyg yn cael eu defnyddio i ddiffinio system cydfesur wybrennol.

Daw'r gair o'r Saesneg Equinox a ddaw o'r Lladin aequus cydradd a nox (nos) - oherwydd fod nos a dydd yn gydradd ar y diwrnod hwn: 12 awr.

Mewn seryddiaeth, mae cyhydnos yn ennyd mewn amser yn hytrach nag yn ddiwrnod, pan gellir gweld canol yr haul yn syth uwchben y cyhydedd, mae hyn yn digwydd o gwmpas 20 Mawrth (Alban Eilir) a 23 Medi (Alban Elfed) bob blwyddyn. Dyma ddau o'r gwyliau pwysicaf yng nghalendr y Celtiaid a sawl diwylliant arall o gwmpas y byd.

Gweler hefyd

• Rhod y Flwyddyn

Eginyn erthygl sydd uchod am seryddiaeth. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.