Coridor Vasari

Y bont sy'n cario Coridor Vasari o'r Palazzo Vecchio i'r Uffizi

Golygfa fewnol o goridor Vasari o Oriel yr Uffizi tuag at Palazzo Pitti

Coridor caeedig uchel yw Coridor Vasari (Eidaleg: Corridoio Vasariano) yn Fflorens, yr Eidal. Mae'n cysylltu'r Palazzo Vecchio â Palazzo Pitti. Y mae'n dechrau ar ochr ddeheuol y Palazzo Vecchio, yna mae'n ymuno ag Oriel y Uffizi gan adael ar ei ochr ddeheuol. Yna mae'n croesi Lungarno dei Archibusieri ac yna'n dilyn glan ogleddol Afon Arno nes iddi groesi'r afon yn y Ponte Vecchio. Ar yr adeg cafodd ei adeiladu, bu’n rhaid adeiladu’r coridor o amgylch Torre dei Mannelli, gan ddefnyddio bracedi, oherwydd gwrthododd perchnogion y twr i'w newid. Mae'r coridor yn gorchuddio rhan o ffasâd yr Eglwys Santa Felicita. Yna mae'r coridor yn clymu ei ffordd dros resi o dai yn yr ardal Oltrarno, gan fynd yn gulach nes iddi o'r diwedd ymuno â Palazzo Pitti.

Yn 2016 caewyd y coridor am resymau diogelwch, a bydd yn ailagor i dwristiaid yn 2021.

Hanes a throsolwg

Y coridor fel y gwelir o'r Ponte Vecchio

Adeiladwyd Coridor Vasari mewn pum mis trwy orchymyn Dug Cosimo I de 'Medici ym 1565. Dyluniwyd gan Giorgio Vasari, ac fe'i comisiynwyd mewn cysylltiad â phriodas mab Cosimo, Francesco, â Johanna o Awstria. Daeth y syniad am goridor caeedig o awydd y Dug Fawr i symud yn rhydd rhwng ei breswylfa a phalas y llywodraeth, pan oedd, fel y mwyafrif o frenhinoedd y cyfnod, yn teimlo'n ansicr yn gyhoeddus, yn ei achos ef oherwydd ei fod wedi disodli Gweriniaeth Fflorens. Symudwyd marchnad gig Ponte Vecchio i osgoi'r arogl yn cyrraedd y coridor, gyda siopau aur yn cymryd ei le.

Yng nghanol y Ponte Vecchio, mae gan y coridor gyfres o ffenestri panoramig sy'n wynebu'r Arno, i gyfeiriad Ponte Santa Trinita. Adeiladwyd y rhain ym 1939 yn lle ffenestri llai'r coridor gwreiddiol, trwy orchymyn Benito Mussolini. Gosodwyd y ffenestri mwy ar gyfer ymweliad swyddogol i Fflorens gan Adolf Hitler er mwyn roi golygfa banoramig o'r afon iddo.

Ar ôl y Ponte Vecchio mae'r coridor yn mynd dros loggiato Eglwys Santa Felicita. Fan hyn roedd ganddo falconi, wedi'i warchod gan reiliau trwchus, yn edrych i mewn i du mewn yr eglwys, er mwyn caniatáu i deulu'r Dug Mawr ddilyn y wasanaethau heb gymysgu â'r boblogaeth.

Yn adran y coridor o fewn yr Uffizi, defnyddir Coridor Vasari i arddangos casgliad enwog yr amgueddfa o hunanbortreadau.

Cafodd yr ardal sydd agosaf at fynedfa'r Uffizi ei difrodi'n fawr gan fomio a gomisiynwyd gan Maffia'r Eidal ar noson 27 Mai 1993. Pan gafodd bom car ei ffrwydro wrth ymyl Torre dei Pulci, roedd y rhan hon o Oriel yr Uffizi ymhlith yr adeiladau a ddifrodwyd, a dinistriwyd sawl gwaith celf yn y coridor. Mae'r paentiadau hyn, rhai wedi'u difrodi'n anobeithiol, wedi cael eu rhoi yn ôl gyda'i gilydd a'u rhoi yn ôl yn eu man gwreiddiol fel atgof o'r digwyddiad.