Clai deusgwar
Xestia triangulum | |
---|---|
Dosbarthiad gwyddonol | |
Teyrnas: | Animalia |
Ffylwm: | Arthropoda |
Dosbarth: | |
Urdd: | Lepidoptera |
Teulu: | Noctuidae |
Genws: | Xestia |
Rhywogaeth: | X. triangulum |
Enw deuenwol | |
Xestia triangulum (Hufnagel, 1766) | |
Cyfystyron | |
Phalaena (Noctua) rhomboidea Esper, 1790 |
Gwyfyn sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw clai deusgwar, sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy cleiau deusgwar; yr enw Saesneg yw Double-square Spot, a'r enw gwyddonol yw Xestia triangulum.[1][2]
Gellir dosbarthu'r pryfed (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd. Wedi deor o'i ŵy mae'r clai deusgwar yn lindysyn sydd yn bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.
Ecoleg
[golygu | golygu cod]Mae'r clai deusgwar yn mynychu cynefinoedd coediog gan fwyaf. Mae'n ymweld â golau trap a siwgwr yn ogystal â rhai blodau. Mae'r lindys amlborthiant (poliffagws) yn gaeafgysgu yn fel rhai eithaf bychan ac yn ymborthi yn y gwanwyn ar amrywiol goed a llwyni. Cafodd yr oedolyn ei ddal mewn trap rheolaidd yn Waunfawr rhwng 1995 a 2017 (SH526601) rhwng wythnos 23 (ail wythnos Mehefin) ac wythnos 34 (wythnos olaf Awst) 306 unigolyn o gyfanswm o 12,785 o unigolion yr yr un trapiau yr un pryd (=2.4%).
Dosbarthiad
[golygu | golygu cod]Mae'r gwyfyn i'w weld ar draws Cymru ac ynysoedd Prydain
Cylch bywyd
[golygu | golygu cod]Wedi deor o'i ŵy mae'r clai deusgwar yn lindysyn sydd yn bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn. Mae'r un genhedlaeth y flwyddyn yn hedfan ym misoedd Mehefin a Gorffennaf.
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
- ↑ Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.