Canolbarth a Gorllewin Cymru (etholaeth Senedd Ewrop)

Oddi ar Wicipedia

Roedd Canolbarth a Gorllewin Cymru yn etholaeth Senedd Ewrop a oedd yn cwmpasu Canol a De Orllewin Cymru.

Hanes[golygu | golygu cod]

Cyn mabwysiadu ffurf ar gynrychiolaeth gyfrannol ym 1999, defnyddiodd y Deyrnas Unedig dull "Y Cyntaf i'r Felin" ar gyfer etholiadau Ewropeaidd yng Nghymru, Lloegr a'r Alban. Roedd yr etholaethau Senedd Ewropeaidd a ddefnyddid o dan y system honno yn llai na'r etholaethau cyfredol ac yn ethol un aelod yr un. Pan gafodd ei greu ym 1979 roedd Canolbarth a Gorllewin Cymru yn cynnwys etholaethau seneddol Brycheiniog a Maesyfed, Ceredigion, Caerfyrddin, Gŵyr, Llanelli, Penfro, Dwyrain Abertawe a Gorllewin Abertawe.

Ym 1984 cafodd etholaeth Castell-nedd ei ychwanegu at y sedd .

Ym 1994 newidiwyd y ffiniau yn sylweddol wrth i nifer yr etholaethau Ewropeaidd yng Nghymru gynyddu o 4 i 5. Er i'r etholaeth gadw'r un enw - roedd y ffiniau newydd yn dra wahanol gyda siroedd Dyfed, Powys ac etholaeth Meirionnydd Nant Conwy yn ffurfio rhan o'r etholaeth newydd.

Daeth y sedd yn rhan o Etholaeth Cymru Gyfan ym 1999.

Aelodau etholedig[golygu | golygu cod]

Etholiad Aelod Plaid
1979 Ann Clwyd Llafur
1984 David Morris Llafur
1989 Eluned Morgan Llafur

Etholiadau[golygu | golygu cod]

Canlyniad Etholiad 1979[golygu | golygu cod]

Etholiad senedd Ewrop, 1979: Canolbarth a Gorllewin Cymru[1]
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Llafur Ann Clwyd 77,474 41.4
Ceidwadwyr David Lloyd 67,226 36.0
Plaid Cymru Hywel Moseley 22,730 12.2
Rhyddfrydol Clem Thomas 17,628 9.4
Annibynnol H. D. Windsor-Williams 1,826 1.0
Mwyafrif 10,248 5.4
Y nifer a bleidleisiodd 38.2

Canlyniad etholiad 1984[golygu | golygu cod]

Etholiad senedd Ewrop, 1984: Canolbarth a Gorllewin Cymru[1]
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Llafur David Morris 89,362 41.6 +0.2
Ceidwadwyr David Lewis 52,910 24.7 -11.3
Rhyddfrydol D. G. B. Lloyd 35,168 16.4 +5.0
Plaid Cymru Phil Williams 32,880 15.3 +3.1
Y Blaid Ecoleg Marilyn Smith 4,266 2.0
Mwyafrif 36,452 16.9 +11.5
Y nifer a bleidleisiodd 40.2 +2.0
Llafur yn cadw Gogwydd

Canlyniad etholiad 1989[golygu | golygu cod]

Etholiad senedd Ewrop, 1989: Canolbarth a Gorllewin Cymru[1]
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Llafur David Morris 105,670 46.9 +5.3
Ceidwadwyr Owen John Williams 53,758 23.9 -0.8
Gwyrdd B. I. McPake 29,852 13.2 +11.2
Plaid Cymru Phil Williams 26,063 11.6 -3.7
Democratiaid Cymdeithasol a Rhyddfrydol Geoffrey Sinclair 10,031 4.4 -12.0
Mwyafrif 51,912 23.0 +6.1
Y nifer a bleidleisiodd 41.2 +1.0
Llafur yn cadw Gogwydd

Canlyniad Etholiad 1994[golygu | golygu cod]

Etholiad senedd Ewrop, 1994: Canolbarth a Gorllewin Cymru[1]
Plaid Ymgeisydd Pleidleisiau % ±%
Llafur Eluned Morgan 78,092 40.5 -6.4
Plaid Cymru Marc Phillips 48,858 25.4 +13.8
Ceidwadwyr Peter Bone 31,606 16.4 -7.5
Dem Cymdeithasol Juliana Hughes 23,719 12.3 +7.9
Plaid Annibyniaeth y DU David Rowlands 5,536 2.9
Gwyrdd Chris Busby 3,938 2.0 -11.2
Deddf Naturiol M. T. L. Griffith-John 988 0.5
Mwyafrif 29,234 15.1 -7.9
Y nifer a bleidleisiodd 48.0 +6.8
Llafur yn cadw Gogwydd

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]