Hindi: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 17:05, 4 Medi 2019

Prif iaith swyddogol India yw Hindi neu Hindeg (Devanāgarī: हिन्दी neu हिंदी). (Mae Saesneg yn ail iaith swyddogol.) Fel Wrdw, mae'n un o ffurfiau safonol yr iaith Hindwstaneg, sy'n aelod o'r gangen Indo-Iraneg o'r teulu ieithyddol Indo-Ewropeaidd.

Siaredir Hindi fel mamiaith gan 180 miliwn o bobl yng ngogledd a chanolbarth India, tua 40% o boblogaeth India. Mae tua 25% o boblogaeth India yn medru Hindi fel ail iaith. Mae siaradwyr i'w cael hefyd yn Nepal, Ffiji, Mauritius, Lloegr, Trinidad a Tobago, Gaiana, Swrinam, a llawer o wledydd eraill. Y bumed iaith fwyaf yn y byd ydyw o ran nifer o siaradwyr.

Ar ddiwedd y 19fed ganrif, bu mudiad i ddatblygu ffurf ysgrifenedig o Hindwstaneg oedd yn wahanol i Wrdw. Aethpwyd â hyn ymhellach wedi annibyniaeth; sefydlwyd comisiwn ym 1954 i safoni gramadeg Hindi. Yn gyffredinol, mae cyweiriau ffurfiol Hindi yn osgoi geiriau gyda tharddiad Persiaidd, gan ddefnyddio geiriau Sansgrit (gan gynnwys bathiadau) yn eu lle.

Mae'n perthyn yn agos i Wrdw, a ddatblygodd allan ohoni gyda dylanwad yr iaith Berseg yn y cyfnod modern. Ond ysgrifennir Hindi gan amlaf gydag ysgrifen Devanāgarī, ac Wrdw gyda'r wyddor Arabeg.

Llenyddiaeth

Mae llenyddiaeth gyfoethog yn Hindi, yn ymestyn yn ôl i'r 12g, ac yn adeiladu ar lenyddiaeth Sanscrit. Yn y llenyddiaeth draddodiadol, mae dylanwadau crefyddol cryf, a cheir lawer o straeon o hud a lledrith a thylwyth teg. Er hynny, mae llenyddiaeth fodern, realaidd, yn ogystal. Mae Munshi Premchand (1880-1936) yn un o'r nofelyddion enwocaf yn yr iaith.

Erbyn heddiw mae diwydiant ffilmiau egnïol yn Hindi, y cyfeirir ati yn anffurfiol fel "Bollywood", a'i ganolfan ym Mumbai.

Eginyn erthygl sydd uchod am iaith. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
-Prif [[iaith]] swyddogol [[India]] yw '''Hindi''' neu '''Hindeg''' ([[Devanāgarī]]: {{lang|hi|हिन्दी}} neu {{lang|hi|हिंदी}}). (Mae [[Saesneg]] yn ail iaith swyddogol.) Mae'n aelod o'r gangen [[Ieithoedd Indo-Iraneg|Indo-Iraneg]] o'r teulu ieithyddol [[Ieithoedd Indo-Ewropeaidd|Indo-Ewropeaidd]].
+Prif [[iaith]] swyddogol [[India]] yw '''Hindi''' neu '''Hindeg''' ([[Devanāgarī]]: {{lang|hi|हिन्दी}} neu {{lang|hi|हिंदी}}). (Mae [[Saesneg]] yn ail iaith swyddogol.) Fel [[Wrdw]], mae'n un o ffurfiau safonol yr iaith [[Hindwstaneg]], sy'n aelod o'r gangen [[Ieithoedd Indo-Iraneg|Indo-Iraneg]] o'r teulu ieithyddol [[Ieithoedd Indo-Ewropeaidd|Indo-Ewropeaidd]].
 Siaredir Hindi fel mamiaith gan 180 miliwn o bobl yng ngogledd a chanolbarth India, tua 40% o boblogaeth India. Mae tua 25% o boblogaeth India yn medru Hindi fel ail iaith. Mae siaradwyr i'w cael hefyd yn [[Nepal]], [[Ffiji]], [[Mauritius]], [[Lloegr]], [[Trinidad a Tobago]], [[Gaiana]], [[Swrinam]], a llawer o wledydd eraill. Y bumed iaith fwyaf yn y byd ydyw o ran nifer o siaradwyr.
+Ar ddiwedd y 19fed ganrif, bu mudiad i ddatblygu ffurf ysgrifenedig o [[Hindwstaneg]] oedd yn wahanol i [[Wrdw]]. Aethpwyd â hyn ymhellach wedi [[Hanes India|annibyniaeth]]; sefydlwyd comisiwn ym [[1954]] i safoni gramadeg Hindi. Yn gyffredinol, mae cyweiriau ffurfiol Hindi yn osgoi geiriau gyda tharddiad [[Perseg|Persiaidd]], gan ddefnyddio geiriau Sansgrit (gan gynnwys bathiadau) yn eu lle.
-Mae'r gair Hindi yn un o hen enwau'r iaith [[Wrdw]]. Mae ystyr y gair hwn yn Indiaidd neu'n gysylltiedig ag India.
-Gwnaed Hindi o [[Wrdw]] ar ddechrau'r 19eg ganrif. O dan y polisi seicolegol o 'rannu a rheoli', daeth yr iaith Hindi i fodolaeth trwy dynnu geiriau Wrdw-Bersiaidd o Wrdw a rhoi geiriau Sansgrit yn eu lle.
 Mae'n perthyn yn agos i [[Wrdw]], a ddatblygodd allan ohoni gyda dylanwad yr iaith [[Perseg|Berseg]] yn y cyfnod modern. Ond ysgrifennir Hindi gan amlaf gydag ysgrifen [[Devanāgarī]], ac [[Wrdw]] gyda'r wyddor [[Arabeg]].