Rhyfel Pwnig Cyntaf: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
TobeBot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: ro:Primul război punic |
TXiKiBoT (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: ms:Perang Punik Pertama |
||
| Llinell 39: | Llinell 39: | ||
[[lt:Pirmasis Pūnų karas]] |
[[lt:Pirmasis Pūnų karas]] |
||
[[mk:Прва пунска војна]] |
[[mk:Прва пунска војна]] |
||
[[ms:Perang Punik Pertama]] |
|||
[[nl:Eerste Punische oorlog]] |
[[nl:Eerste Punische oorlog]] |
||
[[nn:Den første punarkrigen]] |
[[nn:Den første punarkrigen]] |
||
Fersiwn yn ôl 23:48, 10 Mawrth 2010
Rhyfel rhwng Gweriniaeth Rhufain a Carthago, a ymladdwyd rhwng 264 CC a 241 CC oedd y Rhyfel Pwnig Cyntaf. Hwn oedd y cyntaf o dri rhyfel a elwir y Rhyfeloedd Pwnig. Daw'r enw "Pwnig" o'r term Lladin am y Carthaginiaid, Punici, yn gynharach Poenici, oherwydd eu bod o dras y Ffeniciaid.
Dechreuodd y rhyfel yn Sicilia pan ymosododd Hiero II, unben Siracusa ar y Mamertiaid. Gofynnodd y Mamertiaid yn gofyn am gymorth Carthago, ond wedi atal ymosodiad Sicracusa, gwrethododd y Carthaginiaid adael. Trôdd y Mamertiaid at y Rhufeiniaid am gymorth, a chroesodd y conswl Rhufeinig Appius Claudius Caudex i Sicilia gyda dwy leng, y tro cyntaf i fyddin Rufeinig groesi'r môr. Gorchfygodd Claudius y Carthaginiaid mewn brwydr ger Messina.
Bu llawer o'r brwydro ar ynys Sicilia, a hefyd ymladd ar y môr rhwng y ddwy lynges. Wedi brwydro hir, bu raid i Carthago ofyn am delerau heddwch, a chollodd lawer o diriogaethau.
