Fforest Clud: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
lleoliad |
Cywiro gwallau Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
{{mynydd |
{{mynydd |
||
| enw =Rhos Fawr |
| enw =Rhos Fawr |
||
| mynyddoedd =Fforest |
| mynyddoedd =Fforest Clun |
||
| darlun =Great Rhos.jpg |
| darlun =Great Rhos.jpg |
||
| maint_darlun =300px |
| maint_darlun =300px |
||
| Llinell 10: | Llinell 10: | ||
}} |
}} |
||
Cramen garreg o ucheldir yn nwyrain [[canolbarth Cymru]] yw '''Fforest |
Cramen garreg o ucheldir yn nwyrain [[canolbarth Cymru]] yw '''Fforest Clun''' ([[Saesneg]]: ''Radnor Forest''). Gelwir yr ucheldir yn 'fforest' am ei fod yn tir agored a osodwyd o'r neilltu ar gyfer [[hela]] gan arglwyddi lleol yn yr [[Oesoedd Canol]]. Roedd yn ffurfio calon yr ardal ddaearyddol ganoloesol a adwaenid fel [[Rhwng Gwy a Hafren]]. |
||
Ar [[22 Mehefin]], [[1402]], cafodd [[Owain Glyndŵr]] fuddoliaeth fawr ar y Saeson ym [[Brwydr Bryn Glas]], ar odre ogleddol Fforest Faesyfed. |
Ar [[22 Mehefin]], [[1402]], cafodd [[Owain Glyndŵr]] fuddoliaeth fawr ar y Saeson ym [[Brwydr Bryn Glas]], ar odre ogleddol Fforest Faesyfed. |
||
Pwyntiau uchaf Fforest |
Pwyntiau uchaf Fforest Clun yw'r [[Rhos Fawr]], [[llwyfandir]] eang o laswellt a [[grug]] sy'n cyrraedd uchder o 660 m, a llwyfandir cyffelyb i'r dwyrain, Y Domen Ddu, bron ar y ffin â [[Swydd Henffordd]] yn [[Lloegr]]. Ceir mast darlledu ar ben y copa olaf. |
||
Yn ôl traddodiad [[llên gwerin Cymru|llên gwerin]] lleol, bu [[draig]] yn byw yn y Fforest ers talwm. Am ei bod yn aflonyddu cymaint ar y trogolion, codasant cylch o bedair [[eglwys]] i'w hamgylchynnu. Cysegrwyd y pedair eglwys hynny, sef eglwysi [[Cefnllys|Llanfihangel |
Yn ôl traddodiad [[llên gwerin Cymru|llên gwerin]] lleol, bu [[draig]] yn byw yn y Fforest ers talwm. Am ei bod yn aflonyddu cymaint ar y trogolion, codasant cylch o bedair [[eglwys]] i'w hamgylchynnu. Cysegrwyd y pedair eglwys hynny, sef eglwysi [[Cefnllys|Llanfihangel Cefn-llys]], [[Llanfihangel Rhydieithon]], [[Llanfihangel Nant Melan]] a [[Llanfihangel Cascob]], i'r [[archangel]] Sant [[Mihangel]], sy'n gorchfygu'r ddraig yn y [[Beibl]]. Credid y byddai'r ddraig yn deffro eto pe dinistrid unrhyw un o'r pedair eglwys.<ref>[http://www.churchinwales.org.uk/swanbrec/churches/trails/dragons.htm "St Michael and the Dragon of Radnor Forest"] ar wefan yr [[Eglwys yng Nghymru]] ([[Esgobaeth Abertawe ac Aberhonddu]])</ref> |
||
==Cyfeiriadau== |
==Cyfeiriadau== |
||
Fersiwn yn ôl 15:16, 17 Gorffennaf 2017
| Rhos Fawr Fforest Clun | |
|---|---|
| |
| Llun | Llethrau uchaf Rhos Fawr |
| Uchder | 660m / 2,165 troedfedd |
| Lleoliad | Canolbarth Cymru |
| Gwlad | Cymru |
Cramen garreg o ucheldir yn nwyrain canolbarth Cymru yw Fforest Clun (Saesneg: Radnor Forest). Gelwir yr ucheldir yn 'fforest' am ei fod yn tir agored a osodwyd o'r neilltu ar gyfer hela gan arglwyddi lleol yn yr Oesoedd Canol. Roedd yn ffurfio calon yr ardal ddaearyddol ganoloesol a adwaenid fel Rhwng Gwy a Hafren.
Ar 22 Mehefin, 1402, cafodd Owain Glyndŵr fuddoliaeth fawr ar y Saeson ym Brwydr Bryn Glas, ar odre ogleddol Fforest Faesyfed.
Pwyntiau uchaf Fforest Clun yw'r Rhos Fawr, llwyfandir eang o laswellt a grug sy'n cyrraedd uchder o 660 m, a llwyfandir cyffelyb i'r dwyrain, Y Domen Ddu, bron ar y ffin â Swydd Henffordd yn Lloegr. Ceir mast darlledu ar ben y copa olaf.
Yn ôl traddodiad llên gwerin lleol, bu draig yn byw yn y Fforest ers talwm. Am ei bod yn aflonyddu cymaint ar y trogolion, codasant cylch o bedair eglwys i'w hamgylchynnu. Cysegrwyd y pedair eglwys hynny, sef eglwysi Llanfihangel Cefn-llys, Llanfihangel Rhydieithon, Llanfihangel Nant Melan a Llanfihangel Cascob, i'r archangel Sant Mihangel, sy'n gorchfygu'r ddraig yn y Beibl. Credid y byddai'r ddraig yn deffro eto pe dinistrid unrhyw un o'r pedair eglwys.[1]