Ysbaddaden Bencawr: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Addbot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 6 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q948501 (translate me)
gwaywffon; dol
Llinell 1: Llinell 1:
[[Cawr]] chwedlonol yw '''Ysbaddaden Bencawr''' ("Ysbaddaden Pennaeth y Cewri"); hefyd '''Ysbyddaden Bencawr.''' Mae'n un o brif gymeriadau'r chwedl [[Cymraeg Canol|Gymraeg Canol]] ''[[Culhwch ac Olwen]]''. Merch Ysbaddaden yw [[Olwen]]. Mae [[Culhwch]], arwr y chwedl, wedi ei [[tynged|dynghedu]] gan ei lysfam i garu ac i ennill llaw Olwen yn unig. Ond os bydd Culhwch yn priodi Olwen bydd Ysbaddaden yn marw. Mae pob arwr arall a geisiai Olwen wedi methu neu farw yn yr ymgais.
[[Cawr]] chwedlonol yw '''Ysbaddaden Bencawr''' ("Ysbaddaden Pennaeth y Cewri"); hefyd '''Ysbyddaden Bencawr.''' Mae'n un o brif gymeriadau'r chwedl [[Cymraeg Canol|Gymraeg Canol]] ''[[Culhwch ac Olwen]]''. Merch Ysbaddaden yw [[Olwen]]. Mae [[Culhwch]], arwr y chwedl, wedi ei [[tynged|dynghedu]] gan ei lysfam i garu ac i ennill llaw Olwen yn unig. Ond os bydd Culhwch yn priodi Olwen bydd Ysbaddaden yn marw. Mae pob arwr arall a geisiai Olwen wedi methu neu farw yn yr ymgais.


Mae'r cawr yn gwrthod cais Culhwch am law Olwen deirgwaith gan daflu gwaywffon wenwynig ato bob tro. Y trydydd tro mae Culhwch yn dal y waywffon a'i bwrw yn ôl gan daro Ysbaddaden yn ei lygad. Mae Ysbaddaden yn ildio i gais Culhwch ond ar yr amod ei fod yn cyflawnu deugain tasg amhosibl (yr [[Anoethau]]) cyn iddo gael priodi Olwen. Ar ôl cyfres o anturiaethau gyda chymorth arwyr llys [[Arthur]] mae Culhwch yn cyflawni'r Anoethau. Mae [[Goreu fab Custennin]], a guddiwyd mewn cist rhag iddo gael ei ladd gan Ysbaddaden fel ei frodyr, yn torri pen y cawr ac mae Culhwch o'r diwedd yn priodi Olwen.
Mae'r cawr yn gwrthod cais Culhwch am law Olwen deirgwaith gan daflu [[gwaywffon]] wenwynig ato bob tro. Y trydydd tro mae Culhwch yn dal y waywffon a'i bwrw yn ôl gan daro Ysbaddaden yn ei lygad. Mae Ysbaddaden yn ildio i gais Culhwch ond ar yr amod ei fod yn cyflawnu deugain tasg amhosibl (yr [[Anoethau]]) cyn iddo gael priodi Olwen. Ar ôl cyfres o anturiaethau gyda chymorth arwyr llys [[Arthur]] mae Culhwch yn cyflawni'r Anoethau. Mae [[Goreu fab Custennin]], a guddiwyd mewn cist rhag iddo gael ei ladd gan Ysbaddaden fel ei frodyr, yn torri pen y cawr ac mae Culhwch o'r diwedd yn priodi Olwen.


==Llyfryddiaeth==
==Llyfryddiaeth==

Fersiwn yn ôl 07:12, 7 Rhagfyr 2015

Cawr chwedlonol yw Ysbaddaden Bencawr ("Ysbaddaden Pennaeth y Cewri"); hefyd Ysbyddaden Bencawr. Mae'n un o brif gymeriadau'r chwedl Gymraeg Canol Culhwch ac Olwen. Merch Ysbaddaden yw Olwen. Mae Culhwch, arwr y chwedl, wedi ei dynghedu gan ei lysfam i garu ac i ennill llaw Olwen yn unig. Ond os bydd Culhwch yn priodi Olwen bydd Ysbaddaden yn marw. Mae pob arwr arall a geisiai Olwen wedi methu neu farw yn yr ymgais.

Mae'r cawr yn gwrthod cais Culhwch am law Olwen deirgwaith gan daflu gwaywffon wenwynig ato bob tro. Y trydydd tro mae Culhwch yn dal y waywffon a'i bwrw yn ôl gan daro Ysbaddaden yn ei lygad. Mae Ysbaddaden yn ildio i gais Culhwch ond ar yr amod ei fod yn cyflawnu deugain tasg amhosibl (yr Anoethau) cyn iddo gael priodi Olwen. Ar ôl cyfres o anturiaethau gyda chymorth arwyr llys Arthur mae Culhwch yn cyflawni'r Anoethau. Mae Goreu fab Custennin, a guddiwyd mewn cist rhag iddo gael ei ladd gan Ysbaddaden fel ei frodyr, yn torri pen y cawr ac mae Culhwch o'r diwedd yn priodi Olwen.

Llyfryddiaeth

  • Rachel Bromwich a D. Simon Evans (gol.), Culhwch ac Olwen (Caerdydd, 1988)