Mater rhyngseryddol: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 11:07, 20 Mawrth 2013

Mater rhyngseryddol yw'r deunydd, nwy Hydrogen a llwch yn bennaf, sydd i'w cael yn y gofod rhwng sêr ein galaeth ni (y Llwybr Llaethog) ac sy'n neilltuol o ddwys rhwng ei freichiau troellog.

Fe'i ceir ar ffurf cymylau ionedig poeth, er enghraifft, rhanbarthau rhyngseryddol llai dwys ac oerach, neu gymylau dwys o hidrogen moleciwlar a moleciwlau eraill. Yn ogystal ceir cronynnau llwch yn y gofod ledled y galaeth.

Credir fod y llwch a nwy hyn yn tarddu o hen sêr, gweddillion supernovae. Mae rhai o'r cymylau mater rhyngseryddol yn feithrinfeydd sêr newydd.

Field, Goldsmith & Habing (1969) oedd y cyntaf i sgwennu papur ar y mater hwn, gyda McKee & Ostriker (1977) yn ychwanegu'r drydedd rhan.^[1] Y prif arbenigwr yng Nghymru ar fater rhyngseryddol a'i astudiaeth yw'r athro Chandra Wickramasinghe, sy'n gweithio yng Nghaerdydd.

Cyfeiriadau

↑ Ferriere (2001)

Ferriere, K. (2001), "The Interstellar Environment of our Galaxy", Reviews of Modern Physics 73 (4): 1031–1066, arXiv:astro-ph/0106359, Bibcode 2001RvMP...73.1031F, doi:10.1103/RevModPhys.73.1031

[Ferriere2001-1] Ferriere (2001)

[1]

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
-[[Delwedd:NGC_4414_%28NASA-med%29.jpg|300px|bawd|[[Galaeth]] NGC 4414, 60 miliwn blwyddyn goleuni i ffwrdd - llwch a '''mater rhyngseryddol''' arall yw'r mannau tywyll yn y llun]]
+[[Delwedd:NGC 4414 (NASA-med).jpg|300px|bawd|[[Galaeth]] NGC 4414, 60 miliwn blwyddyn goleuni i ffwrdd - llwch a '''mater rhyngseryddol''' arall yw'r mannau tywyll yn y llun]]
 '''Mater rhyngseryddol''' yw'r deunydd, [[nwy]] [[Hydrogen]] a [[llwch]] yn bennaf, sydd i'w cael yn y gofod rhwng [[Seren|sêr]] ein [[galaeth]] ni ([[y Llwybr Llaethog]]) ac sy'n neilltuol o ddwys rhwng ei freichiau troellog.
-Fe'i ceir ar ffurf cymylau ionedig poeth, er enghraifft, rhanbarthau rhyngseryddol llai dwys ac oerach, neu gymylau dwys o hidrogen moleciwlar a [[Moleciwl|moleciwlau]] eraill. Yn ogystal ceir cronynnau llwch yn y gofod ledled y galaeth.
+Fe'i ceir ar ffurf cymylau ionedig poeth, er enghraifft, rhanbarthau rhyngseryddol llai dwys ac oerach, neu gymylau dwys o hidrogen moleciwlar a [[moleciwl]]au eraill. Yn ogystal ceir cronynnau llwch yn y gofod ledled y galaeth.
-Credir fod y llwch a nwy hyn yn tarddu o hen sêr, gweddillion [[Supernova|supernovae]]. Mae rhai o'r cymylau mater rhyngseryddol yn feithrinfeydd sêr newydd.
+Credir fod y llwch a nwy hyn yn tarddu o hen sêr, gweddillion [[supernova]]e. Mae rhai o'r cymylau mater rhyngseryddol yn feithrinfeydd sêr newydd.
-Field, Goldsmith & Habing (1969)  oedd y cyntaf i sgwennu papur ar y mater hwn, gyda McKee & Ostriker (1977) yn ychwanegu'r drydedd rhan. <ref name=Ferriere2001>[[#Ferriere2001|Ferriere (2001)]]</ref> Y prif arbenigwr yng Nghymru ar fater rhyngseryddol a'i astudiaeth yw'r athro [[Chandra Wickramasinghe]], sy'n gweithio yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]].
+Field, Goldsmith & Habing (1969)  oedd y cyntaf i sgwennu papur ar y mater hwn, gyda McKee & Ostriker (1977) yn ychwanegu'r drydedd rhan.<ref name=Ferriere2001>[[#Ferriere2001|Ferriere (2001)]]</ref> Y prif arbenigwr yng Nghymru ar fater rhyngseryddol a'i astudiaeth yw'r athro [[Chandra Wickramasinghe]], sy'n gweithio yng [[Caerdydd|Nghaerdydd]].
 ==Cyfeiriadau==